အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကျန်းမာရေး

ချောင်းဆိုးတာက လည်ချောင်း နဲ့ အဆုတ်ထဲကို ရောက်ရှိလာတဲ့ ပြင်ပက ပစ္စည်းတွေကို ခန္ဓာကိုယ်က ပြင်ပကို ပြန်လည် ထုတ်လွှတ်တဲ့ ဇီဝဖြစ်စဉ် တစ်ရပ်ပါ။ ဖုန်မှုန့်တွေ ရှူရှိုက်မိတဲ့အခါ ချောင်းဆိုးတာက အဆုတ်ထဲကို ရောက်လာတဲ့ ဖုန်မှုန့်တွေကို ခန္ဓာကိုယ် ပြင်ပကို ပြန်လည် စွန့်ထုတ်တာပါ။ ချောင်းဆိုးတာက နေ့စဉ် ဘဝမှာ ဖြစ်လေ့ဖြစ်ထရှိတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာ တစ်ခုပေါ့။ ချောင်းဆိုးတဲ့ ဆိုတဲ့ နေရာမှာ ချွဲ၊ သလိပ်ပါတဲ့ ချောင်း အစို ဆိုးတာနဲ့ ချွဲ၊ သလိပ်တွေ လုံးဝ မပါတဲ့ ချောင်းခြောက် ဆိုးတာ ဆိုပြီးပါ။ ချောင်း အစိုဆိုးတာက သိပ်မစိုးရိမ် ရပေမယ့် ကိုဗစ် ဖြစ်ပြီးတဲ့နောက်မှာတော့ ချောင်းခြောက်ဆိုးတာက စိုးရိမ်စရာ ကျန်းမာရေး အခြေအနေ တစ်ရပ်ဖြစ်လာခဲ့ပါတယ်။ ချောင်းခြောက် ဆိုးတာက […]

အခုကာလက တုပ်ကွေး အဖြစ်များတဲ့ ကာလပါ။ နှစ်စဉ် မိုးကျလာပြီဆိုရင် တုပ်ကွေးကလည်း မိုးနဲ့အတူ ပါလာတတ်တဲ့ အရာပေါ့။ တုပ်ကွေးက စကားလုံးကသာ တုပ်ကွေးလို့ ဆိုတာ တုပ်ကွေး ဖြစ်ပြီဆိုရင် ခံစားရတာ အတော်လေး မသက်သာလှပါဘူး။ ဒီတော့ အခုလို တုပ်ကွေးအဖြစ်များတဲ့ ကာလမှာ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဖို့ ဘာတွေကို အဓိကထား စားပေးသင့်လဲဆိုတာကို Helloဆရာဝန် ပရိသတ်ကြီးအတွက် ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ တုပ်ကွေးရာသီမှာ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဖို့ ဒါတွေစားပေးပါ........... တုပ်ကွေးရာသီမှာ တုပ်ကွေးကွေးကြသူတွေထဲ မပါစေဖို့ဆိုရင်တော့ နေ့စဉ်စားသုံးမှုမှာ ဒါလေးတွေ ထည့်စားပေးဖို့ လိုပါမယ်။ ကြက်သွန်ဖြူ ကြက်သွန်ဖြူမှာ ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါပိုးတွေကို တိုက်ဖျက်နိုင်တဲ့ အစွမ်းရှိပါတယ်။ သာမန်အအေးမိ ဖျားနာတာကစလို့ တုပ်ကွေးတွေအထိပါ ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ အာနိသင်ရှိတယ် လို့ ၂၀၀၄ ခုနှစ်က လုပ်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုတွေအရ သိရပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် ဒီကာလမှာ တုပ်ကွေးကာကွယ်ဖို့ဆိုရင် […]

အော်ရင်းဟစ်ရင်း အသံဝင် သွားတယ်ဆိုတာ ဖြစ်လေ့ရှိတဲ့ ပြဿနာတစ်ခုပါပဲ။ Hoarseness ဆိုတာက အသံပြာသွားတာ၊ အသံဝင် သွားတာပါ။ အော်ရင်းဟစ်ရင်း အလွန်အကျွံဖြစ်သွားရင် ဒါမှမဟုတ် အားကုန်သွားတာမျိုးဖြစ်ခဲ့ရင် ဒီပြဿနာကြုံရနိုင်ပါတယ်။ လည်ချောင်းနာရင်လည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါမှမဟုတ်လည်း အဖျားရောဂါပိုး ကူးစက်တာမျိုးကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အသံဝင် တာကို အဖြစ်စေနိုင်ဆုံးကိစ္စကတော့ အော်ဟစ်ပြောဆိုတာ၊ အော်ဟစ်ကြွေးကြော်တာမျိုးတွေကြောင့်လို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဒါက ယာယီကိစ္စဖြစ်ပေမယ့် အင်တိုက်အားတိုက် ကြွေးကြော်ပြောဆိုမှုတွေလုပ်မိရင် အသံဝင်သွားတတ်တာက သဘာဝကိစ္စဖြစ်ပါတယ်။ အသံဝင်ရာမှာ အော်ဟစ်ကြွေးကြော်မှုတွေကြောင့် သာမန် အသံဝင်တာနဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာတစ်စုံတစ်ရာကြောင့် အသံဝင်တာဆိုပြီး အကြမ်းဖျဉ်းခွဲခြားနိုင်ပါတယ်။ အော်ရင်းဟစ်ရင်း အသံဝင် သွားခြင်းကို သက်သာစေမယ့် နည်းလမ်းတွေ အသံဝင်ခြင်းကို အများဆုံးဖြစ်စေတဲ့ ကိစ္စက အထက်မှာပြောခဲ့သလို အော်ဟစ်ခြင်းနဲ့ အာပေါင်အာရင်းသံသံနဲ့ ပြောဆိုခြင်းတွေကြောင့်ပါပဲ။ အားကစာပွဲတွေ၊ ဆန္ဒပြပွဲတွေ၊ လူစုလူဝေးအခမ်းအနားတွေမှာ အချိန်ကြာမြင့်စွာ အော်ဟစ်အားပေးရင်းနဲ့ အသံဝင်တာမျိုး မကြာခနကြုံရတတ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးပြဿနာကြောင့်မဟုတ်ပဲ ဒီလို အခြေအနေမျိုးတွေကြောင့် […]

နှာခေါင်းကနေစလို့ အဆုတ်လေအိတ်ငယ်မှာ ဆုံးသွားတဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ဟာ ရောဂါပေါင်းစုံ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင် ပိုးဝင်တဲ့ ပြဿနာ အဖြစ်များပါတယ်။ သာမန် အအေးမိတုပ်ကွေးကနေစလို့ အဆုတ်ရောင်တဲ့အထိ ဖြစ်တာတွေ ရှိပါတယ်။ အဖြစ်များတဲ့ အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်ခြင်း တွေက ဘာလဲဆိုတာ ပြောပြပေးသွားပါမယ်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ပိုးဝင်ခြင်း အမျိုးအစား အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကို တည်ဆောက်ပုံအရ အပေါ်ပိုင်းနဲ့ အောက်ပိုင်းဆိုပြီး ခွဲလိုက်ပါတယ်။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်း အပေါ်ပိုင်းက နှာခေါင်းကနေ အသံအိုးထိ ပါပါတယ်။ အသံအိုးကနေ အဆုတ်လေအိတ်ငယ်တွေထိကိုတော့ အောက်ပိုင်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းအဖြစ်သတ်မှတ်ပါတယ်။ အပေါ်ပိုင်းအသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ အဖြစ်များတဲ့ ပိုးဝင်ကူးစက်ခြင်းများ အအေးမိတုပ်ကွေး ထိပ်ကပ်နာ အာသီးရောင် လည်ပင်းနာ အသံအိုးရောင် စတာတွေက အဖြစ်များပါတယ်။ အများစုက ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့် ဖြစ်တာများပြီး အခြေအနေဆိုးလေ့မရှိပါဘူး။ တစ်ပတ် ၂ပတ်လောက်ဆို သက်သာသွားကြပါတယ်။ အောက်ပိုင်း အသက်ရှူလမ်းကြောင်းမှာ အဖြစ်များတဲ့ […]

အဆုတ်သွေးကြောသွေးခဲပိတ်ဆို့ခြင်း (Pulmonary Embolism) ဟာ ခြေထောက်ပိုင်းက သွေးကြောတွေထဲမှာ စတင်ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ သွေးခဲများ အဆုတ်ဆီကို ရောက်လာရာကနေ ဖြစ်ပွားပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့ တခြားအစိတ်အပိုင်းတွေတွေကနေလည်း ရောက်လာနိုင်ပါတယ်။ အဲဒီလိုမျိုး ကိုယ်ခန္ဓာ အစိတ်အပိုင်းတနေရာရာမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ သွေးခဲဟာ သူ့နေရာကနေ ပြုတ်ထွက်ပြီး သွေးလည်ပတ်မှုစနစ်ထဲရောက်လာတတ်ပါတယ်။ နောက်ဆုံး အဆုတ်သွေးကြောတွေဆီကို ရောက်ရှိပြီး ပိတ်ဆို့သွားတဲ့အခါ အသက်အန္တရာယ်ကြုံနိုင်ပါတယ်။ အဆုတ်သွေးကြောပိတ်ဆို့တဲ့အခါ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ အသက်ရှူကြပ်ခြင်း၊ နှလုံးခုန်မမှန်ခြင်း၊ သတိလစ်ချင်သလိုဖြစ်ခြင်း စတာတွေ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဆုတ်သွေးကြောပိတ်ဆို့ခြင်းကိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရင်းတွေ များစွာရှိပါတယ်။ ဆေးရုံတက်ရောက်ချိန် အထူးသဖြင့် ခွဲစိတ်ကုသပြီးချိန်မှာ ကြုံတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ခွဲစိတ်ပြီးချိန်မှာ ဆေးရုံမှာရော အိမ်မှာပါ သေချာစွာ ဂရုတစိုက်ပြုစုကုသရင် ကာကွယ်နိုင်ပါတယ်။ အဓိကဖြစ်ပေါ်ရခြင်းဟာ အိပ်ရာထဲမှာ အချိန်အတော်ကြာ လဲလျောင်းနေရလို့ ဖြစ်ပါတယ်။ လမ်းမလျှောက်ဘဲ၊ ခြေထောက်များကို မလှုပ်ရှားဘဲနေတာ ကြာလာတဲ့အခါ သွေးလည်ပတ်မှု သိပ်မကောင်းတော့ပါဘူး။ […]

နမိုးနီးယားလို့ခေါ်တဲ့ အဆုတ်ရောင်ခြင်းဟာ ရောဂါပိုးဝင်ခြင်းကြောင့် အဆုတ်ထဲက လေအိတ်ကလေးတွေ ရောင်ရမ်းခြင်းပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ လေအိတ်ထဲမှာ အရည်များ၊ ပြည်များ၊ ဆဲလ်အသေများနဲ့ ပြည့်လာတတ်ပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ်၊ မှို၊ ဘက်တီးရီးယား စတဲ့ရောဂါပိုးမျိုးစုံကြောင့် ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ယခုဆောင်းပါးမှာ ဆက်လက်ဖော်ပြမှာကတော့ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် အဆုတ်ရောင်ခြင်း အကြောင်းဖြစ်ပါတယ်။ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် အဆုတ်ရောင်ခြင်းဟာ အဆုတ်ရဲ့အပိုင်းတစ်ပိုင်းလောက်မှာ ကွက်ပြီးဖြစ်တာ ရှိနိုင်သလို အဆုတ်တစ်ခုလုံးကို ပျံ့သွားခြင်းမျိုးလည်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အဆုတ်ရောင်တဲ့အခါ ကိုယ်ခန္ဓာကနေ အောက်ဆီဂျင်ကို လုံလောက်စွာ ရရှိဖို့ ခက်ခဲသွားစေပါတယ်။ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် အဆုတ်ရောင်ခြင်းဟာ သိပ်မဆိုးရွားတဲ့ အခြေအနေရှိသလို အသက်အန္တရာယ် ကြုံလောက်သည်အထိ ဆိုးရွားပြင်းထန်တာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ အဆုတ်ရောင်ခြင်းရဲ့ ဆိုးရွားမှုအခြေအနေဟာ - ဘက်တီးရီးယားအင်အား - ဘယ်လောက်မြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ ရောဂါသိပြီး ကုသနိုင်သလဲ - အသက်အရွယ် - အခြားကျန်းမာရေးပြဿနာ ရှိမရှိ စတာတွေအပေါ်မှာ မူတည်ပါတယ်။ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် အဆုတ်ရောင်တဲ့လက္ခဏာတွေက ဘာတွေလဲ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် […]

နာတာရှည် လေပြွန်ရောင် ရောဂါ (Chronic bronchitis) ဆိုတာ နာတာရှည် လေပြွန်ကျဉ်းရောဂါ (COPD)ရဲ့ ရောဂါအခွဲတစ်ခုပါပဲ။ ဒါကြောင့် ဖြစ်တဲ့ အကြောင်းရင်းတွေကလည်း ခပ်ဆင်ဆင်ပါပဲ။ ဖြစ်နိုင်တဲ့အကြောင်းရင်းတွေကို သိထားရင် ကြိုတင်ကာကွယ်နိုင်သလို ကိုယ်က ဖြစ်နိုင်ခြေများတဲ့သူလားဆိုတာကိုလည်း ဆန်းစစ်နိုင်ပါတယ်။ နာတာရှည် လေပြွန်ရောင်ခြင်းရဲ့ သဘောသဘာဝ ဘာတွေက ဖြစ်စေတာလဲဆိုတာကို မပြောခင် ရောဂါရဲ့ သဘောသဘာဝကို အရင်ပြောပြပါ့မယ်။ ဒါမှ ဖြစ်စေတဲ့အကြောင်းရင်းတွေနဲ့ ချိတ်ဆက်လို့ ရမှာပါ။ နာတာရှည် လေပြွန်ရောင်တဲ့ ရောဂါမှာ လေပြွန်နံရံတွေက အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် ခဏခဏ ထိခိုက်လာတဲ့အတွက် ရောင်ရမ်းလာပါတယ်။ ဒါကလည်း တစ်ခါ နှစ်ခါ မဟုတ်ပါဘူး။ နာတာရှည်ဆိုတော့ ကြာလာတဲ့အခါ လေပြွန်တွေ ပျက်စီးလာပါတယ်။ လေပြွန်တွေ ရောင်ရမ်းပြီး ချွဲတွေ ထွက်လာတဲ့အတွက် အဆုတ်ထဲကို လေဝင်ဖို့ ခက်လာပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ အသက်ရှူရခက်ပြီး မောလာပါတယ်။ […]

အဆုတ်ကို ဓာတ်မှန်ရိုက်လိုက်လို့ granuloma အကျိတ်ရှိတယ်လို့ ပြောတဲ့အခါ ကင်ဆာကျိတ်များလားဆိုပြီး လန့်သွားတတ်ပါတယ်။ အကျိတ်လို့ ပြောလိုက်တာကိုး။ အကျိတ်လို့ ဆိုတိုင်း အခါခပ်သိမ်း ကင်ဆာကျိတ်တော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဒါဆိုရင် ဒါက ဘယ်လိုအကျိတ်အမျိုးအစားလဲဆိုတာ ရှင်းပြပေးပါ့မယ်။ Granuloma အကျိတ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တစ်နေရာရာမှာ ပိုးဝင်တာ၊ ရောင်ရမ်းတာတွေ ဖြစ်တဲ့အခါ ခုခံအားဆဲလ်တွေက ဝိုင်းပြီး ငုံလိုက်ပါတယ်။ ဒီတော့ အကျိတ်လို လုံးလုံးလေး ဖြစ်သွားတာပေါ့။ စစချင်းမှာတော့ အကျိတ်က ခပ်ပျော့ပျော့ပါပဲ။ နောက်ပိုင်းကျရင်တော့ ကယ်ဆီယမ်တွေ ဝင်ပြီး တဖြည်းဖြည်း မာသွားပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရင်ဘတ်ဓာတ်မှန်ရိုက်တဲ့အခါ အဖြူလုံးလေး တွေ့ရတာပါ။ အရေပြား၊ ပြန်ရည်ကျိတ်နဲ့ အဆုတ်မှာ ဖြစ်လေ့ရှိပါတယ်။ အဆုတ်မှာတော့ အတွေ့ရများပါတယ်။ ရုတ်တရက် အကျိတ်တွေ့လိုက်တဲ့အခါ လန့်သွားနိုင်ပေမယ့် ကင်ဆာမဟုတ်တဲ့အတွက် စိုးရိမ်စရာ မရှိပါဘူး။ Granuloma အကျိတ်ရဲ့ လက္ခဏာများ Granuloma သက်သက်ကတော့ […]

အအေးမိခြင်း ဆိုတာ နှစ်တိုင်းဖြစ်နေကြ ကျန်းမာရေး ပြဿနာတစ်ခုပါ။ တစ်နှစ်ပတ်လုံး ဖြစ်နိုင်ပေမယ့် မိုးတွင်းနဲ့ ဆောင်းတွင်းမှာ အဖြစ်များပါတယ်။ အအေးမိတာက စိုးရိမ်စရာကောင်းလောက်အောင် ပြင်းထန်တဲ့ ရောဂါ မဟုတ်ပေမယ့် နေလို့မကောင်းဘဲ အလုပ်ပျက်၊ ကျောင်းပျက်ဖြစ်ရလို့ စိတ်ရှုပ်စရာကောင်းပါတယ်။ လူကြီးတစ်ယောက်က တစ်နှစ်ကို ၂ခေါက်၊ ၃ခေါက်လောက် အအေးမိတတ်ပါတယ်။ ကလေးဆို ဒီထက်တောင် ပိုများပါတယ်။ အအေးမိဖျားနာဆိုတာ အအေးမိဖျားနာက ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးကြောင့် အဓိက ဖြစ်ပါတယ်။ နာမည်အကြီးဆုံးကတော့ Rhinovirus အမျိုးအစားပါပဲ။ ဒီဗိုင်းရပ်စ်က ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို နှာခေါင်း၊ ပါးစပ်၊ မျက်လုံးကနေ တဆင့် ဝင်လာပြီး အသက်ရှူလမ်းကြောင်း အပေါ်ပိုင်းကို ပြဿနာဖြစ်စေပါတယ်။ ပိုးရှိတဲ့ တစ်ယောက်ယောက်က နှာချေ၊ ချောင်းဆိုးလိုက်မယ်ဆိုရင် ထွက်လာတဲ့ အမှုန်အမွှားတွေကို အနားက လူက ရှူမိပြီး ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ ဒီအမှုန်အမွှားတွေ ကပ်နေတဲ့ ပစ္စည်းကို […]

တီဘီရောဂါဟာ ကူးစက်မြန်တဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ အဆုတ်ကစလို့ တစ်ကိုယ်လုံးမှာ တီဘီဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဖွံ့ဖြိုးဆဲနိုင်ငံတွေမှာ ပိုပြီး အဖြစ်များပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း အဆုတ်တီဘီရောဂါဟာ အဖြစ်များတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်တဲ့အတွက် အမျိုးသားကျန်းမာရေး ပြဿနာအဖြစ် သတ်မှတ်ပြီး ထိထိရောက်ရောက် ကိုင်တွယ်နေကြပါတယ်။ အဆုတ်တီဘီရောဂါ ဘာကြောင့် ဖြစ်တာလဲ။ တီဘီရောဂါဟာ Mycobacterium tuberculosisလို့ ခေါ်တဲ့ ဘက်တီးရီးယားကြောင့် ဖြစ်တာပါ။ တစ်ယောက်ကနေ တစ်ယောက်စီကို လေထဲကတဆင့် ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ တီဘီပိုးရှိတဲ့လူတစ်ယောက်က စကားပြောမယ်၊ ချောင်းဆိုးမယ်၊ နှာချေမယ်၊ သီချင်းဆိုမယ်ဆိုရင် ဘက်တီးရီးယားက လေထဲကို ပြန့်လာမှာပါ။ ပြီးရင် လေထဲမှာ အချိန်တစ်ခုထိအောင် ရှိနေတဲ့အတွက် ရှူမိတဲ့သူက ပိုးကူးစက်ခံရမှာပါ။ ဒါပေမယ့် တီဘီက လက်ဆွဲနှုတ်ဆက်တာ အစားအသောက်တွေ မျှဝေစားသောက်တာ အိပ်ရာ၊ အိမ်သာ အတူသုံးတာ သွားပွတ်တံ အတူသုံးတာ နမ်းရှုံ့ရာကနေတော့ မကူးစက်နိုင်ပါဘူးတဲ့။ လူတစ်ယောက်က […]