ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ခုအခါမှာ COVID-19လူနာတွေကို တွေ့နေရပြီဖြစ်တဲ့အတွက် တွေ့ပြီဆိုတာနဲ့ ရောဂါမပြန့်ပွားအောင် သူတို့နဲ့နဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တဲ့သူ (Contact person) ကို ရှာရပါတယ်။ ဟိုနေ့က အိမ်နားက သံသယလူနာက ပိုးတွေ့တယ်လို့ အဖြေထွက်တယ်။ သူ့အိမ်နဲ့ ငါ့အိမ်နဲ့က နီးနီးလေး။ ငါ့ကိုများ ရောဂါကူးသွားပြီလား။ ဒါမှ မဟုတ် ဟိုနေ့က ငါ့ဘေးက ဖြတ်လျှောက်သွားတဲ့ တစ်ယောက်က ခုသံသယလူနာဖြစ်နေပြီ။ ဒုက္ခပါပဲ။ သူ့မှာ ပိုးတွေ့ခဲ့ရင် ငါ့ဆီမှာရော ရှိနေမျာလား စသဖြင့်  အတွေးများပြီး စိုးရိမ်နေတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ရောဂါရှိသူနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တဲ့သူ ဆိုတာ ဘယ်လိုမျိုးလဲ။ ကိုယ်က ရောဂါပိုးရှိသူနဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တယ်ဆိုရင် ဘာတွေ ဖြစ်လာနိုင်သလဲ စတဲ့ မေးခွန်းတွေကို ဖြေပေးသွားမှာပါ။ COVID-19နဲ့ ထိတွေ့ခဲ့တဲ့သူ ဆိုတာ ဘယ်သူလဲ။ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်အရ (Version 4) […]

မကြာခင်မှာ တုပ်ကွေးရာသီကို ရောက်လာတော့မှာပါ။တုပ်ကွေးရာသီရောက်ပြီဆိုရင် လုပ်နေကြအလုပ်က တုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေး ထိုးတာပါ။ အရင်နှစ်တွေနဲ့ မတူတာက ခုက COVID-19 ဖြစ်နေတယ်လေ။ ဒီတော့ ဒီ ရာသီတုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးက COVID-19ကိုများ ကာကွယ်နိုင်မလားလို့ မေးချင်နေကြမှာပါ။ ဒီတော့ တကယ်ပဲ ကာကွယ်နိုင်လားဆိုတာ ကြည့်ကြည့်ရအောင်။ ရာသီတုပ်ကွေး ကာကွယ်ဆေးဆိုတာ ဘာလဲ။ ရာသီတုပ်ကွေးကို Influenza လို့ ခေါ်ပါတယ်။ Aနဲ့ Bဆိုပြီး ၂မျိုးရှိပါတယ်။ Influenza Aနဲ့ Influenza Bပေါ့။ သူတို့အောက်မှာ H1N1တို့ H3N2 တို့ စသဖြင့် မျိုးကွဲတွေ အများကြီး ရှိပါတယ်။ Strainလို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီပိုးတွေက တစ်ချိန်တစ်ခါက ကမ္ဘာမှာ လူတော်တော်များများကို သေစေခဲ့တဲ့ ရောဂါတွေပါ။ တစ်နှစ်နဲ့ တစ်နှစ် Strain မတူတဲ့ အတွက် […]

လွန်ခဲ့တဲ့ ၄ လ နီးပါးကာလတွေကတည်းက စတင်လာခဲ့တဲ့ COVID-19 ကူးစက်ရောဂါဟာ လက်ရှိအချိန်မှာတော့ တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ထိခိုက်မှုတွေဖြစ်လာစေနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ရောဂါကူးစက်ခံထားရသူတွေ စတင်တွေ့ရှိနေရပြီဖြစ်ပြီးတော့ သံသယလူနာလည်း ရာရှိနေပါပြီ။ ဒီရောဂါဆိုးကြီး နိုင်ငံအများအပြားဆီ ကူးစက်မှုစတင်လာချိန်ကတည်းက ထူးခြားချက်အနေနဲ့ ရောဂါကြောင့် ထိခိုက်မှုမှာ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ ပိုမိုထိခိုက်ခံစားကြရကြောင်း သက်သေအထောက်အထားတွေ ထွက်ပေါ်လာခဲ့ပါတယ်။ အသက်အရွယ်အလိုက် ထိခိုက်မှုတွေမှာ အသက် ၃၅ နှစ်အောက် လူတွေမှာ သေဆုံးနိုင်ချေက ဝ.၂% နီးပါးသာရှိပြီးတော့ အသက် ၄၀ - ၈၀ ကြား မှာ ရောဂါကူးစက်နိုင်ခြေအများဆုံးဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် အသက် ၇၀-၇၉ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ ရောဂါကူးစက်ခံရမယ်ဆိုရင် သေဆုံးနိုင်ချေ ၈% အထိရှိပြီးတော့ အသက် ၈၀ နဲ့အထက် အရွယ်မှာဆိုရင်တော့ သေဆုံးနိုင်ချေ ၁၄.၈% အထိ ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် […]

အချိန်အတန်ကြာ ဘေးအန္တရာယ်ကင်း ရန်ကွာအခြေအနေမျိုးရှိနေခဲ့ပေမယ်လည်း တခြားကမ္ဘာ့နိုင်ငံတွေလိုပဲ COVID-19 ရောဂါကြီးဟာ မြန်မာနိုင်ငံထဲကို ရောက်ရှိလို့လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံပေါင်း ၁၉၀ ကျော်ဆီကို ပြန့်နှံ့နေပြီဖြစ်တဲ့ ဒီကူးစက်ရောဂါကြီးဟာ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းကို ရောက်ရှိနေပြီဖြစ်ပြီးတော့ လူနာ ၁၀ ဦးအထိ ရှာဖွေတွေ့ရှိထားပြီးဖြစ်သလို သံသယလူနာလည်း ရာနဲ့ချီပြီး စောင့်ကြည့်ခံနေရပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ အားကစားဝန်ကြီးဌာရဲ့ ထုတ်ပြန်ချက်တွေအရဆိုရင် ကပ်ဘေးကြီး (Big Outbreak) ဖြစ်လာနိုင်တယ်လို့တောင်ဆိုထားပါတယ်။ ဒီလိုကာလမျိုးမှာ အပြင်ထွက်တာမျိုးကို တတ်နိုင်သမျှ ရှောင်ကျဉ်ဖို့၊ လက်ကို ပုံမှန်ဆေးကျောသန့်စင်ဖို့၊ ကိုယ်ခံအားကောင်းမွန်အောင် စားသောက်နေထိုင်ဖို့ သတိပေးချက်တွေ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ ဒီလိုကာလမျိုးမှာ လူကြီးတွေနဲ့ သန်သန်စွမ်းစွမ်းလူငယ်တွေအတွက် စိုးရိမ်ပူပန်နေကြရသလို လူမမယ် ကလေးတွေအတွက်လည်း ပူပန်ကြရပါတယ်။ လက်ရှိအချိန်အထိ COVID-19 ကူးစက်ခံရမှုဆိုင်ရာ အချက်အလက်တွေအရ ကလေးငယ်တွေ ကူးစက်ခံရမှုနှုန်းဟာ အလွန်နည်းပါးပြီး သေဆုံးနှုန်းကလည်း (ရောဂါကူးစက်ခံရသူ အရေအတွက်ရဲ့) ဝ.၂% အောက်သာရှိပါတယ်။ ဒါပေမယ့် […]

အားလုံးသိတဲ့အတိုင်း COVID-19 က ဗိုင်းရပ်စ် အသစ်ဖြစ်တဲ့ အတွက် သူနဲ့ ပတ်သတ်တဲ့ ကာကွယ်ဆေး မရှိသေးပါဘူး။ ကာကွယ်ဆေး ထွက်ဖို့ကလည်း အစောဆုံးဆိုရင်တောင် ၁နှစ် ၁နှစ်ခွဲ စောင့်ရဦးမယ်ဆိုတော့ အဲ့အချိန်လောက်ဆို လူဘယ်လောက်တောင် ထိခိုက်ပြီးပြီလဲဆိုတာ မှန်းရခက်ပါတယ်။ ဒီအချိန်မှာ ပညာရှင်တွေကြားမှာ စကားတစ်ခုကို ပြောလာပါတယ်။  "Herd immunity" တဲ့။ ဒီတိုင်းဆို ကာကွယ်ဆေး မစောင့်တော့ဘဲ Herd immunity မြန်မြန်ရသွားရင် ကောင်းမယ်။ ဒီလောက် ကူးနေတာ Herd immunityမရသေးဘူးလား ဆိုပြီး ပြောကြတဲ့ စကားတွေပါ။ အင်္ဂလန်လိုနိုင်ငံကတောင် Herd immunityကိုပဲ စောင့်တော့မယ်ဆိုပြီး ပြောသွားပါသေးတယ်။ ဒါ ဘာကို ပြောတာလဲ။ Herd immunityက COVID-19 အတွက် ရွေးချယ်စရာ ဖြစ်လာမလားဆိုတာ […]

COVID-19 က နှာချေ ချောင်းဆိုးလို့ ထွက်လာတဲ့ အမှုန်အမွှားတွေက အရာဝတ္ထုပေါ် ရောက်မယ်။ ဒီကနေ တစ်ဆင့် လက်နဲ့ ကိုင်မိတဲ့မယ်။ ပြီးတော့ မျက်နှာကို ပွတ်မိမယ်ဆိုရင် ရောဂါကူးနိုင်တယ်လို့ အားလုံးသိထားပြီးသားပါ။ ဒါကြောင့် ဒီဗိုင်းရပ်စ်က ဘယ်နေရာ မှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာနေနိုင်လဲ။ ဒီပစ္စည်းတွေကို ဘယ်လိုသန့်ရှင်းရေး လုပ်မလဲဆိုတာ သိထားရင် ပိုကောင်းတာပေါ့နော်။ ဘယ်နေရာ မှာ ဘယ်လောက်ကြာကြာ လက်ရှိ လေ့လာချက်တွေအရ ဆိုရင်တော့ သတ္တုပစ္စည်းများ (ဥပမာ တံခါးလက်ကိုင်၊ လက်ဝတ်ရတနာ၊ ငွေထည်ပစ္စည်းတွေ)   -   ၅ရက်ကြာ ဖန်တည်ပစ္စည်းများ (ဥပမာ ဖန်ခွက်၊ ပြတင်းပေါက်၊ မှန်)                          […]

ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် မတ်လ ၁၁ ရက်နေ့ ၂၀၂၀ ခုနှစ် ည ၁၁ နာရီ ၃၅ မိနစ်က ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီးက ထုတ်ပြန် ကြေညာခဲ့တဲ့ COVID-19 ဟာ ကာကွယ်ဆေး မရှိသေးသလို ကုသနိုင်မယ့်ဆေးလည်း မရှိသေးပါဘူး။ ဒီလို အချိန်မှာ အကောင်းဆုံးလုပ်နိုင်မှာတစ်ခုက ကာကွယ်တာပါ။ ဒီတော့ ကာကွယ်မှုကိုလုပ်မယ်ဆိုရင် ဘယ်လိုဖြစ်တာလဲ၊ ဘယ်လို ကူးစက်တာလဲဆိုတာကို သိဖို့က မဖြစ်မနေလိုတော့မှာပေါ့။ ဒီတော့ COVID -19 နဲ့ ပတ်သက်ပြီး သိထားသင့်တဲ့ အကြောင်းအရာတွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ Coronavirus disease (COVID-19) ဆိုတာ…………….. Coronavirus disease (COVID-19) ဆိုတာ ကူးစက်ပြန့်ပွားနိုင်တဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်မျိုးစိတ် အသစ် တစ်ရပ်ပါ။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်း ကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး တုပ်ကွေးလို လက္ခဏာတွေ ခံစားရနိုင်ပါတယ်။ ရောဂါပိုးကူးစက်ခံရတဲ့အခါ ချောင်းဆိုးတာ၊ […]

COVID-19 ကပ်ဘေးကြီး ကြုံဆုံလာရတဲ့အခါ လူတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ လူနေမှုဘဝတွေ၊ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေနဲ့ လူမှုပတ်ဝန်းကျင်တွေ အနည်းနဲ့အများဆိုသလို ထိခိုက်မှုတွေရှိလာပါတယ်။ ဒီလိုအချိန်မျိုးမှာ လူတိုင်းအတွက် စိန်ခေါ်မှုတွေ ပြည့်နှက်နေပါတယ်။ လူတွေကြားထဲက လူတွေပဲဖြစ်ကြတဲ့ ချစ်သူရည်းစားတွေအတွက်တော့ ပိုဆိုးပါတယ်။ အပြင်ထွက်ဖို့ အဆင်မပြေနိုင်သလို အတူရှိနေဖို့ဆိုတာကတော့ ပိုလို့တောင် ခက်ခဲပါသေးတယ်။ Work from Home ကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် Social Distancing ကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် ကိုယ့်ဒေသ Lock-down ချခံထားရတာကြောင့်ပဲဖြစ်ဖြစ် ချစ်သူရည်စားတွေအတွက်ကတော့ ဒီအချိန်ကို ဖြတ်သန်းရတာက စိတ်မချမ်းမြေ့ဖွယ်ကာလတွေဖြစ်ပါတယ်။ ခုလို ရောဂါကပ်ဘေးမျိုး ကြုံဆုံနေရချိန်မျိုးမှာ လူအများအစုအနေနဲ့ ပူပင်သောကတွေ၊ စိတ်ဖိစီးမှုတွေ၊ ကြောက်ရွံ့မှုနဲ့ မျှော်လင့်ချက်မဲ့မှုတွေ ခံစားနေရနိုင်ပါတယ်။ ချစ်သူရည်စားတွေအတွက်တော့ ချစ်ရသူနဲ့ မထင်မှတ်ပဲ ကွေကွင်းရတဲ့ အပူပါ တစ်ပူထပ်တိုးနေကြရမှာပါ။ ဒီလိုအခြေအနေမှာ ချစ်ရသူနဲ့ ရှိနှင့်ပြီးသား ဆက်ဆံရေးကို တည်မြဲဖို့၊ အဖုအထစ်တွေ ဖြစ်မလာစေဖို့၊ […]

ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ် (Immune System) ကောင်းမွန်နေမယ်ဆိုရင် ရောဂါအတော်များများကို ကာကွယ်နိုင် တိုက်ထုတ်နိုင်ပါတယ်။ ခုလို COVID-19 ကူးစက်မြန်ရောဂါဆိုးကြီး ပျံ့နှံ့နေချိန်မျိုးတွေမှာ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကောင်းမွန်နေဖို့ ပိုပြီးအရေးကြီးပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကောင်းမွန်နေရင် COVID-19 ရောဂါပိုးကို ကာကွယ်တိုက်ထုတ်နိုင်တယ်လို့ ဆေးသိပ္ပံနယ်ပယ်က အတည်ပြုထားပြီးဖြစ်တာမို့ ကိုယ့်ရဲ့ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ဖို့ နည်းလမ်းတွေ ရှာဖွေလေ့လာထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ နေ့စဉ် မိနစ် ၃၀ ဝန်းကျင်လောက် ကိုယ်လက်လေ့ကျင့်ခန်း ပြုလုပ်တာနဲ့ အာဟာရ ပြည့်ဝအောင်စားသောက်တာကတော့ အသင့်လျော်ဆုံးနည်းလမ်းတွေပါပဲ။ အာဟာရပြည့်ဝအောင် စားသောက်တယ်ဆိုရာမှာလည်း တွေ့ကရာအစားအစာတွေကို အတင်းကာရောစားသောက်တာမျိုးမဟုတ်ပဲ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးနိုင်တဲ့အစားအစာတွေကို သေချာရွေးချယ်စားသောက်တာက ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ အမူအကျင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါဆိုရင်တော့ ဘယ်လိုအစားအစာမျိုးတွေက ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးသလဲဆိုတာကို သင်သိနားလည်ထားဖို့ လိုအပ်လာပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကိုယ့်ရဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးမယ့် အစားအစာတွေကို အောက်ပါအတိုင်း ဖော်ပြလိုက်ရပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကို မြှင့်တင်ပေးမယ့် အစားအစာများ - Citrus […]