ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ရာသီဥတုက နွေရာသီမို့ ပူကလည်းပူ၊ တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ COVID-19 ကူးစက်ရောဂါကြီး ပြန့်နှံ့နေတာမို့ ခုချိန်ကတော့ လူတိုင်း အိမ်ထဲက အိမ်ပြင်မထွက်ကြပဲ အိမ်တွင်း အောင်းနေကြတဲ့ ကာလမျိုးပေါ့။ ဒီလိုကာလမျိုးမှာ ရောဂါကူးစက်ခံရမှာကို လူတိုင်းနီးပါး စိုးရိမ်ပူပန်လာကြပါတယ်။ ဒီဝေဒနာကလည်း သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ၊ နာတာရှည်ရောဂါအခံ တစ်ခုခုရှိနေတာတွေ၊ ကိုယ်ခံအားစနစ် အားနည်းတာတွေရှိနေရင် ပိုပြီး ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ ဆိုထားတယ်မဟုတ်လား။ သွေးတိုး၊ နှလုံး၊ ဆီးချို၊ ကျောက်ကပ်၊ ကင်ဆာ၊ အသည်း၊ အဆုပ်နဲ့ ကိုယ်ခံအားစနစ်အားနည်းသူတွေအနေနဲ့ ဂရုတစိုက်နေထိုင်သင့်တဲ့ ကာလမျိုးပေါ့။ အထူးသဖြင့် သွေးတိုးဝေဒနာခံစားနေရသူတွေအဖို့တော့ စိတ်မသက်မသာစရာ အချိန်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ သွေးတိုးဝေဒနာဆိုတာကလည်း လူအများစုမှာ အဖြစ်များတဲ့ ဝေဒနာမျိုးဖြစ်တာမို့ လူအတော်များများနဲ့ ဆက်ဆိုင်နေတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဒီတော့ နေပူလို့ သွေးတိုးမှာ စိုးရိမ်နေရတဲ့အကြားထဲ ခုလို COVID-19 ကိုပါ ထပ်တိုး စိတ်ပူနေရတာမို့ […]

COVID-19 ရောဂါကြီး ပြန့်နှံ့နေတာ ၄ လ ဝန်းကျင်ရှိနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ လူ ၁ သန်းကျော် ကူးစက်ခံခဲ့ရပြီး သေဆုံးသူအရေအတွက်ဟာလည်း ၅၃၀၀၀ ကျော် ရှိလာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါကို အတိအကျ ပျောက်ကင်းအောင် ကုသနိုင်တဲ့ ဆေးဝါးမျိုး၊ ကာကွယ်နိုင်တဲ့ ဆေးဝါးမျိုး မပေါ်ထွက်သေးတာကြောင့် ကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကိုသာ အားလုံးက အာရုံစိုက် လုပ်ဆောင်နေကြရပါတယ်။ လက်ဆေးတာ၊ မျက်နှာကို Mask တပ်ပြီးကာကွယ်တာနဲ့ လူတွေနဲ့ ထိတွေ့ဆက်ဆံမှုကို အနည်းဆုံးလျှော့ချပြီး Social Isolation အဖြစ် နေထိုင်တာတွေဟာ ရောဂါကူးစက်ခံရမှုဘေးကနေ ကာကွယ်ပေးနိုင်တဲ့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့် လက်ကို မကြာခဏ ဆပ်ပြာနဲ့ စင်ကြယ်အောင် ဆေးကြောပေးတာဟာ ရောဂါပိုး ကူးစက်မခံရအောင်၊ ရောဂါပိုး ရုတ်တရက် ကပ်ငြိခဲ့ရင်တောင်မှ သန့်စင်ဖယ်ရှားနိုင်အောင် အထောက်အကူပြုပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း နောက်ပိုင်းမှာ လူတစ်ချို့က အတွေးအခေါ်တစ်ခုကို လက်ခံယုံကြည်လာကြပါတယ်။ အဲဒါကတော့ […]

လက်ရှိမှာ ကပ်ဘေးတစ်ခုအဖြစ် ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ ပြန့်နှံ့နေတဲ့ COVID-19 ရောဂါဆိုးဟာ ကူးစက်နှုန်းမြန်သလို မျက်နှာပြင်အမျိုးမျိုးကိုလည်း တွယ်ငြိနိုင်တယ်လို့ ကျွမ်းကျင်သူတွေက ထောက်ပြမှုတွေ ရှိနေပါတယ်။ မျက်နှာပြင် အမျိုးမျိုး၊ ဧရိယာအမျိုးမျိုးမှာ တွယ်ငြိနေနိုင်တာမို့ မျက်နှာကို နှာခေါင်းစည်း တပ်ဖို့နဲ့ လက်ကို သန့်စင်စွာ ဆေးကြောဖို့ သက်ဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးဌာနတွေက တိုက်တွန်းနေကြရပါတယ်။ နောက်ပြီး နေအိမ် အပြင်ကို တတ်နိုင်သမျှ မထွက်ဖို့နဲ့ လူစုလူဝေးရှိတဲ့နေရာတွေကို ရှောင်ဖို့လည်း သတိပေးမှုတွေ ပြုလုပ်ထားကြပါတယ်။ ခုလိုအချိန်မျိုးမှာ မဖြစ်မနေ အလုပ်သွားရမယ်၊ အပြင်ကို သွားရဖို့ ကြုံလာမယ်၊ အိမ်အတွက် လိုအပ်တာတွေ ဝယ်ခြမ်းဖို့ ဈေးဝယ်ရမယ့် အခြေအနေမျိုးတွေ ကြုံလာရနိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုတွေဖြစ်လာမယ်ဆိုရင်တော့ မိမိတို့ဆီကို ရောဂါပိုးမကူးစက်အောင် ကာကွယ်ဖို့ ပိုမိုလိုအပ်လာပါပြီ။ အပြင်ထွက်နေတဲ့ အခိုက်အတန့်မျိုးတွေမှာ တခြားလူတွေနဲ့ ထိတွေ့မိတာ၊ စီးနင်းတဲ့ယာဉ်၊ ကိုင်တွယ်မိတဲ့ ပစ္စည်းတွေရှိနိုင်တာကြောင့် […]

ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့ကြီး (WHO) က ထုတ်ပြန်ကြေညာထားတဲ့ COVID_19 ဖြစ်ပွားနေချိန်မှာ သာမန်လူတွေတောင် စိုးရိမ်နေတယ်ဆိုရင် ဘေဘီလေးကို လွယ်ထားရတဲ့ မေမေတွဆို ပိုကြောက်နေနိုင်ပါတယ်။ ကြောက်ရွံ့မှုနဲ့အတူ မေးချင်နေမယ့် မေးခွန်းတွေလည်း ရှိနေလောက်ပါတယ်။ ဒီမေးခွန်းတေါထဲကမှ မေမေတွေ သိချင်နေလောက်မယ့် မေးခွန်းလေးတွေကို ဖော်ပြပေးလိုက်ပါတယ်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မေမေတွေ မေးချင်နေလောက်မယ့် မေးခွန်းများ ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေချိန်က မေမေရော ဘေဘီလေးအတွက်ပါ အရေးကြီးပါတယ်။ ဒီအရေးအကြီးဆုံးအချိန်မှာ COVID_19 ကို ကြောက်ရွံ့နေတဲ့ မေမေတို့အနေနဲ့ စိုးရိမ်နေတာတွေက ဖြစ်နိုင်ခြေရှိလားဆိုတာကို အတူတူ ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ ကိုယ်ဝန်ဆောင်မေမေတွေက အခြားသူတွေထက် COVID_19 ကူးစက်ခံရနိုင်ခြေ ပိုများနေသလား……….. ဒီကိစ္စကို အတိအကျ အဖြေထုတ်နိုင်ဖို့ သုတေသနေတွေလုပ်ဆောင်နေပါတယ်။ COVID_19 ကလူတိုင်းကို ကူးစက်နိုင်သလို ကိုယ်ဝန်ဆောင် မေမေတို့ကိုလည်း ကူးစက်နိုင်ပါတယ်။ အခုထိတော့ COVID_19 က ကိုယ်ဝန်ဆောင်မေမေတွေမှာ အခြားသူထက် ကူးစက်နိုင်ခြေ […]

COVID-19 အတွက် ကမ္ဘာ့နိုင်ငံ တော်တော်များများက ပညာရှင်တွေက ကာကွယ်ဆေးနဲ့ ကုသဆေးကို အပူတပြင်း ရှာဖွေနေကြပါပြီ။ အခုမှ တွေ့ဖူးတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်ဆိုပေမယ့် ကူးစက်နှုန်းမြန်ပြီး ကမ္ဘာ့ကပ်ရောဂါအဖြစ် ကြေညာထားခံရတာကြောင့် တတ်နိုင်သမျှ စမ်းသပ်မှုတွေလုပ်ပြီး ဆေးတွေ တီထွင်ဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ ဒီထဲမှာ စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းတဲ့ သတင်းတစ်ခုကတော့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ပေါင်းတစ်ရာတည်းက ရှိခဲ့တဲ့ တီဘီ ကာကွယ်ဆေးက COVID-19ကို ကာကွယ်နိုင်မလားဆိုတဲ့ စမ်းသပ်ချက်တွေ လုပ်နေတာပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အသေးစိတ်ကို ဆက်ကြည့်ရအောင်။ တီဘီ ကာကွယ်ဆေးဆိုတာ ဘာလဲ။ Bacillus Calmette-Guérin (BCG) လို့ ခေါ်တဲ့ ဒီကာကွယ်ဆေးဟာ တီဘီ ရောဂါကို ကာကွယ်ဖို့ တီထွင်ထားတာပါ။ သာမန် တီဘီထက် ပြင်းထန်တီဘီ၊ ဦးနှောက်အမြှေးရောင်တီဘီ လို့ ပြောရင် ပိုမှန်ပါတယ်။ ၁၉၂၀လောက်တည်းက […]

COVID-19 ကြောင့် အိမ်ပြင်လည်း မထွက်ရ၊ အိမ်ထဲမှာချည်း ပျင်းရိငြီးငွေ့နေပါတယ်ဆိုမှ အိမ်က လူကြီးမိဘတွေက တမာရွက်တွေပြုတ်တိုက်၊ လောက်သေရွက်တွေပြုတ်တိုက်၊ ဖယောင်းတိုင်တွေ ကက်ကြေးပေါ်ထွန်းနဲ့ စိတ်ထင်တိုင်း လုပ်နေကြပြီလား။ ဒါမှ မဟုတ် မျက်နှာကို Mask တပ်ခိုင်းလဲ မတပ်၊ မနက်မိုးလင်းတိုင်းလည်း တောက်တောက် တောက်တောက်နဲ့ ရပ်ကွက်ဈေးထဲ ဟင်းချက်စရာသွားဝယ်လို ဝယ်၊ လက်ဖက်ရည်ဆိုင်ထွက်ထိုင်လို ထိုင်နဲ့ ပြောရဆိုရ နားချရ အဆင်မပြေဖြစ်နေပြီလား။ သက်ကြီးရွယ်အိုတွေရဲ့ အလွန်အကျွံ တွေးတောပူပန်တတ်တဲ့ စိတ်အခြေအနေမျိုးဟာ စိတ်ဓာတ်ကျဆင်းတာထက် ၂ ဆ ပို အဖြစ်များပါတယ်။ ဒါကို ရောဂါအဖြစ် မဆိုလိုကြပေမယ့် ပုံမှန်ဖြစ်နေကျ စိတ်သောကများတဲ့ဝေဒနာ (generalized anxiety disorder) တစ်မျိုးအဖြစ် သတ်မှတ်ထားပါတယ်။ GAD ဟာ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်သူတွေမှာ ဖြစ်နိုင်ခြေမြင့်မားတဲ့ ဝေဒနာတစ်မျိုးပါ။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် အသက် ၆၀ […]

COVID-19 ရောဂါကြီး ပျံ့နှံ့လာတော့ လူတွေလည်း အပြင်မထွက်ရ ဘာမထွက်ရ၊ ဟိုမသွားရ ဒီမသွားရနဲ့ ဖြစ်ကုန်ကြပါလေရော။ တစ်ချို့များဆိုရင် ရက်ထပ်နှစ်နဲ့ တိုက်တဲ့ သင်္ကြန်ကာလကို ကြုံရမှာမို့ အပြတ်ကဲဖို့ ပြင်ဆင်ထားပြီးမှ ခုတော့ အိမ်တွင်းအောင်းနေရလို့ စိတ်ညစ်နေရတယ်လို့ ဆိုနေကြတယ်။ ဒါပေမယ့်လည်း တကမ္ဘာလုံးရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ကျန်းမာရေးပြဿနာကြီးမို့ ဘယ်သူမှ ဘာမှမတတ်နိုင်ကြဘူးလေ။ တရုတ်နိုင်ငံ ဝူဟန်မြို့ကနေ စတင်ခဲ့တဲ့ ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင်ရောဂါ COVID-19 ဟာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံအားလုံးမှာ ကူးစက်ပြန့်နှံ့နေပြီးတော့ လူ ၆ သိန်းနီးပါး ကူးစက်ခံထားရပါတယ်။ သေဆုံးသူအရေအတွက် ၄ သောင်းနီးပါးအထိ ရှိလာနေပြီဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကပ်ဘေးကို ကာကွယ်နိုင်ဖို့ လူချင်း ထိတွေ့မှု လျှော့ချဖို့၊ အိမ်ပြင်ကို တတ်နိုင်သမျှ မထွက်ဖို့၊ လက်ပုံမှန်ဆေးဖို့ စတဲ့ ကာကွယ်ရေးနည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ အပြင်မထွက်နဲ့ဆိုတဲ့ ကိစ္စက လူကြီးတွေအတွက် […]

COVID-19 ကူးစက်ရောဂါကြီး ပြန့်နှံ့လာချိန်မှာ ရောဂါကူးစက်ခံရမှာကို လူတိုင်းနီးပါး စိုးရိမ်ပူပန်လာကြပါတယ်။ ဒီဝေဒနာကလည်း သက်ကြီးရွယ်အိုတွေ၊ နာတာရှည်ရောဂါအခံ တစ်ခုခုရှိနေတာတွေ၊ ကိုယ်ခံအားစနစ် အားနည်းတာတွေရှိနေရင် ပိုပြီး ထိခိုက်နိုင်တယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ ဒီတော့ ဒီလို ဝေဒနာတွေ၊ လက္ခဏာတွေ ရှိနေသူတွေကတော့ ပိုပြီး စိုးရိမ်ပူပန်နေမှာ အသေအချာပါပဲ။ အသံကြားတာနဲ့တင် လူတွေ ကြောက်တဲ့ ရောဂါထဲမှာ ဆီးချို လည်း ပါပါတယ်။ ဆီးချိုဖြစ်နေရင် အစားအသောက်တွေ ရှောင်နေရ၊ ထိခိုက်ဒါဏ်ရာရမှာ ပူရတဲ့အကြားထဲ ခုလို COVID-19 ကိုပါ ထပ်တိုး စိတ်ပူနေရတာတွေကြောင့် ဝေဒနာရှင်တွေအတွက်တော့ စိတ်ပင်ပန်းမှုပို ကြုံရနိုင်ပါတယ်။ ပူပန်နေသူတွေကိုလည်း အပြစ်တင်လို့မရပါဘူး။ လေ့လာချက်တွေအရလည်း COVID-19 ကူးစက်ခံရမှုကြောင့် လူသေဆုံးမှုတွေထဲမှာ ဒုတိယ အန္တရာယ်အပေးနိုင်ဆုံး ရောဂါက ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နေပါတယ်။ ဗိုင်းရပ်စ် ကူးစက်ခံထားရပြီး အသက်ဆုံးရှုံးခဲ့သူစုစုပေါင်းရဲ့ ၃၅.၅% မှာ […]

တရုတ်နိုင်ငံကနေ အစပြုလာခဲ့တဲ့ ကိုရိုနာ ပြင်းထန် အဆုတ်ရောင်ရောဂါ (COVID-19) ဟာ မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် တစ်ကမ္ဘာလုံးကို ကူးစက်လာခဲ့ပါပြီ။ ဒီလို အခြေအနေမျိုးမှာ ကမ္ဘာ့ကုလသမဂ္ဂရော၊ ကျွန်တော်တို့ မြန်မာနိုင်ငံတွင်းက ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ ပညာရှင်တွေ၊ သမားတော်တွေ၊ ရောဂါနဲ့ ပတ်သက်ပြီး တတ်သိနားလည်တဲ့ သူတိုင်းက အကြောင်းမရှိဘဲ ဘယ်သူမှ အပြင်မထွက်ဖို့ မှာကြားနေရပါတယ်။ ဘာကြောင့် ဒီရောဂါဟာ ကြောက်ဖို့ ကောင်းတာလဲ။ လူတော်တော်များများရဲ့ ဦးနှောက်ထဲမှာ တရားသေ စွဲယူထားတဲ့ အချက်က လူတစ်ယောက်ဟာ ရောဂါဖြစ်နေရင် သူတို့ရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ သွင်ပြင် တစ်မျိုးမျိုးက ရောဂါသည်နဲ့ တူကို တူနေရမယ် ဆိုတာပါပဲ။ ဒီနေရာမှာတော့ အဲ့လို လုံးဝတွေးလို့ မရပါဘူး။ ကိုရိုနာ ဗိုင်းရပ်စ်ပိုးသည် လူတွေဆီကို ကူးစက်ခံရပြီးသွားရင်တောင် ကိုယ်ခန္ဓာထဲမှာ ဒီအတိုင်း ရှိနေတတ်ပြီး […]