ကျန်းမာပျော်ရွှင်သော လိင်မှုဘဝလမ်းညွှန်

ဆေးခန်းသွားပြတဲ့အခါ ဆရာဝန်က ဆေးပေးခါနီးရင် ဆေးမတည့်တာ ရှိလား။ စွဲသောက်နေတဲ့ ဆေးတွေ ဘာရှိလဲဆိုပြီး မေးတာ ကြုံဖူးမှာပါ။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ဆေးတွေက အချင်းချင်း ဓာတ်ပြုနိုင်လို့ပါပဲ။ တချို့ဆေးတွေက တွဲသောက်မိရင် အချင်းချင်း ဓာတ်ပြုပြီး တစ်ခုက နောက်တစ်ခုရဲ့ ဆေးအာနိသင်ကို ပိတ်လိုက်တာမျိုး ရှိတတ်ပါတယ်။ တချို့ကျတော့လည်း ဒီဆေးကို ခန္ဓာကိုယ်က မချေဖျက်နိုင်အောင် တားလိုက်တာကြောင့် ဆေးက ကိုယ်ထဲမှာ အကြာကြီး ရှိနေတာမျိုး ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒါကို  drug interaction လို့ ခေါ်ပါတယ်။ တားဆေး သောက်နေတဲ့သူဆို ဒီအချက်ကို သတိထားသင့်ပါတယ်။ တားဆေးမှန်မှန်သောက်နေရဲ့သားနဲ့ ကိုယ်ဝန်ရသွားတယ်ဆိုတာ ဒီလိုအကြောင်းတွေကြောင့်လည်း ပါပါတယ်။ ကိုယ်သောက်လိုက်တဲ့ ဆေးက တားဆေးအာနိသင်ကို ပိတ်လိုက်တာကြောင့် ကိုယ်ဝန်တားနိုင်စွမ်းလျှော့ကျသွားတာပေါ့။ ဒီတော့ ဘာဆေးတွေက တားဆေးရဲ့ အာနိသင်ကို ထိခိုက်နိုင်လဲ။ […]

သားဆက်ခြားနည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ တားဆေးကပ်ခွာ အသုံးပြုတော့မယ်ဆိုရင် သိထားသင့်တဲ့ အချက်လေးတွေနဲ့ အမေးများတဲ့ မေးခွန်းတွေကို ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ တားဆေးကပ်ခွာသုံးပြီး သန္ဓေတားနည်းက နည်းလမ်းမှန်မှန်သုံးမယ်ဆို ၉၉% အထိ သန္ဓေတားနိုင်စွမ်းရှိတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ တစ်ပတ်ကိုတစ်ကြိမ်ပဲ လဲလှယ်ဖို့လိုတာမို့ သုံးရတာရိုးရှင်းပြီး  ထိရောက်မှုလည်း အားကောင်းတဲ့အတွက် အတော်များများသုံးလာကြပါပြီ။ ဒါပေမဲ့ တားဆေးကပ်ခွာကို မှန်မှန်ကန်ကန်သုံးတတ်မှ ထိရောက်တာကြောင့် ဒီဆောင်းပါးလေးမှာ အသုံးပြုနည်းအသေးစိတ်နဲ့ တစ်ခုခုမှားယွင်းသွားရင် လုပ်ဆောင်ရမှာလေးတွေကို ပြောပြ ပေးပါ့မယ်။ တားဆေးကပ်ခွာ ကို ဘယ်နေရာမှာကပ်မလဲ အရေပြားကသန့်ရှင်းမှုရှိမယ်၊ ဒဏ်ရာအနာတရမရှိဘူး၊ အမွေးအမျှင်မထူတဲ့ နေရာဖြစ်မယ်ဆိုရင် ကြိုက်တဲ့နေရာ ကပ်လို့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ ရောင်ရမ်းနီရဲနေတဲ့နေရာ၊ အဝတ်အစားနဲ့ တစ်ချိန်လုံး ပွတ်တိုက်မိနေနိုင်တဲ့နေရာ၊ ရင်သား စတဲ့နေရာတွေမှာတော့ မကပ်သင့်ပါဘူး။ တားဆေးကပ်ခွာ က ကပ်လိုက်တာနဲ့ အာနိသင် ချက်ချင်းပြနိုင်သလား ရာသီစလာတဲ့ ပထမဆုံးနေ့ကစပြီး ငါးရက်မြောက်အထိ ဘယ်နေ့မှာကပ်လိုက်သည်ဖြစ်စေ ကပ်ပြီးတာနဲ့ ချက်ချင်းသန္ဓေတားနိုင်စွမ်းရှိပါတယ်။  တခြားရက်တွေမှာကပ်ရင်တော့ […]

'ကျွန်မ မနေ့က ဆေးမသောက်မိဘူး ဆရာမ' ဒါမျိုးက ခဏခဏ ကြုံရတဲ့ ပြဿနာပါ။ မနေ့ကလေ ကျွန်မ အလုပ်ရှုပ်နေလို့ ဆရာမရယ်။ အဲ့ဒါဆေးသောက်ဖို့ မေ့သွားတာ။ တော်ကြာ ကလေးရနေမှာစိုးလို့ ဆိုပြီး လာတိုင်ပင်တဲ့ အမျိုးသမီးတွေ မကြာမကြာတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ တစ်ခါတစ်ခါ တားဆေးသောက်နေရဲ့သားနဲ့ ကလေးရသွားတယ်ဆိုတာ ဒီလိုမျိုး သောက်ဖို့ မေ့သွားတာကြောင့်လည်း ပါပါတယ်။ သန္ဓေတားတဲ့ နည်းလမ်းတွေ အများကြီးရှိတဲ့ထဲမှာမှ ဆေးသောက်တဲ့ နည်းလမ်းက လူသုံးအများဆုံးပါပဲ။ အရပ်အခေါ်တော့ လက်ညိုးသောက်တယ် ပြောတာပေါ့။ ကျွန်မ လက်ညိုးသောက်နေတာဆိုတာ ပေါင်းစပ်သန္ဓေတားဆေး အီစထရိုဂျင်နဲ့ ပရိုဂျက်စတုန်း နှစ်မျိုးပေါင်းထားတာကို ပြောတာပါ။ တချို့က ၃လခံဆေး မထိုးချင်ဘူးဆရာမ။ သူကဝတယ်မလား။ ဒါမှမဟုတ် သားအိမ်ထဲတော့ အဲ့ဒီပစ္စည်းမထည့်ပါရစေနဲ့ ဆရာမရယ်။ လက်မောင်းအောက်ထဲမှာ အဲ့အချောင်း၂ချောင်း ရှိနေမှာလား ဆရာမ။ ကွန်ဒုံးကျတော့ အမျိုးသားက […]

ခုချိန်အထိ ကွန်ဒုံးလို့ပြောလိုက်ရင် ဟင်ခနဲ့ဖြစ်ပြီး မျက်နှာမဲ့သွားမယ့်လူတွေ ရှိနေကြဆဲပါ။ ကွန်ဒုံးဟာ လိင်ဆက်ဆံရာမှာ မလိုအပ်တဲ့ ပစ္စည်းတစ်ခုလို တွေးမြင်နေကြတာတွေ၊ ကွန်ဒုံးကို လူမြင်သူမြင်ဝယ်ယူရမှာကို ရှက်ရွံ့နေကြတာတွေလည်း ရှိနေတုန်းပါပဲ။ မြန်မာ့ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းမှာ လိင်ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်တာတွေဟာ လူကြားသူကြား၊ လူမြင်သူမြင်မှာ မပြုမူ မပြောဆိုသင့်တာတွေလို့ လက်ခံထားကြတာကြောင့် ကွန်ဒုံးအသုံးပြုတာ၊ ဝယ်ယူတာတွေ၊ ကွန်ဒုံးအကြောင်းပြောဆိုတာတွေကလည်း သိသာသိစေ မမြင်စေနဲ့ဆိုသလို အခြေအနေမျိုး ဖြစ်စေဆဲလို့ ဆိုရမှာပါပဲ။ ကွန်ဒုံးတွေက မလိုလားအပ်ပဲ ကိုယ်ဝန်ရတာနဲ့ STD (sexually transmitted diseases) လို့ခေါ်တဲ့ လိင်ဆက်ဆံရာမှတဆင့် ဖြစ်ပွားတဲ့ ရောဂါတွေကို တားဆီးနိုင်ဖို့ အကူအညီပေးပါတယ်။ ဒါကို လူတိုင်း မဟုတ်ရင်တောင်မှ လူအများစု သိနေကြပါပြီ။ အရင်ခေတ်ကလို ကွန်ဒုံးသုံးနည်း ပညာပေးတဲ့ ကျန်းမာရေးဆရာလေးက ကွန်ဒုံးဆိုတာ ဒီလိုစွပ်ရတယ်ဆိုပြီး ရွာထိပ်က ဘူးစင်က ဝါးလုံးတန်းမှာ […]

ကြင်သူနှစ်ဦးအကြား ချစ်ခရီးကလည်း နှင်ချင်၊ ကိုယ်ဝန်ကလည်း မရချင်သေးဘူးဆိုရင် အရင်ဆုံး စဉ်းစားမိမှာက ကွန်ဒုံး သုံးဖို့ဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။ ကွန်ဒုံးတွေက ကိုယ်ဝန်ရတာတွေနဲ့ STIs လို့ခေါ်တဲ့ လိင်ကနေဆင့် ကူးစက်နိုင်တဲ့ရောဂါတွေကို ၉၈% လောက် တားဆီးပေးနိုင်ပါတယ်။ ကွန်ဒုံးတွေဟာ သုတ်ရည်နဲ့ တခြားခန္ဓာကိုယ်က အရည်တွေကို အမျိုးသမီးလိင်အင်္ဂါ၊ စအိုနဲ့ ပါးစပ်တွေဆီ မရောက်အောင် အတားအဆီးတစ်ခုအဖြစ် လုပ်ဆောင်ပေးတဲ့အရာတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးသားတွေအတွက်ရော၊ အမျိုးသမီးတွေအတွက်ရော ကွန်ဒုံးတွေအမျိုးမျိုးရှိပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ နှစ်ခုလုံးကို တစ်ပြိုင်နက်တည်း အသုံးပြုလို့မရပါဘူး။ နှစ်ခုလုံးတစ်ပြိုင်နက်တည်း အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် နှစ်ခုက သွားကပ်နေပြီး တခြားတစ်ခုကို နေရာကနေ လွဲအောင်လုပ်လိုက်တာမျိုး၊ ပြဲစေတာမျိုး ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ တန်ဖိုးလည်း သိပ်မကြီးကြတဲ့ ကွန်ဒုံးတွေကို အလွယ်တကူ ဝယ်ယူလို့ရနိုင်တာကြောင့် တချို့က ကြိုတင်ဝယ်ယူ ဆောင်ထားတတ်ကြသလို တချို့ကတော့လည်း အလိုရှိမှ လက်လှမ်းမှီရာကနေ ဝယ်ယူပြီး အသုံးပြုတတ်ကြပါတယ်။ ကွန်ဒုံးကို […]

သားဆက်ခြားဖို့၊ ပဋိသန္ဓေတားဖို့နဲ့ လိင်မှတဆင့်ကူးစက်တတ်တဲ့ ရောဂါတွေကို ကာကွယ်ဖို့အတွက် ကွန်ဒုံး ကို အသုံးချတာက နည်းလမ်းကောင်းတစ်ခုဆိုတာကို လူတိုင်းနီးပါး သိနားလည်နေကြပါပြီ။ ဒါပေမယ့် သိထားနားလည်ထားရုံသက်သက်နဲ့တော့ အရာရာအဆင်ပြေနိုင်မှာမဟုတ်ပါဘူး။ တချို့က သိနားလည်ထားတယ်၊ ဒါပေမယ့် နည်းမှန်လမ်းအမှန်အသုံးမချတတ်ကြတာမျိုးလည်း ရှိပါရဲ့။ ကွန်ဒုံးတော့ သုံးပါရဲ့၊ ဒါပေမယ့် … ကွန်ဒုံးတော့ သုံးပါရဲ့ ၊ ဒါပေမယ့် … တချို့များဆို ကွန်ဒုံး ဖြစ်ရင်ပြီးရော သုံးလိုက်ကြတယ်။ ပြီးတော့ မထင်မှတ်ထားတဲ့ ပြဿနာတွေ ဖြစ်လာချိန်မှာ မရှူနိုင် မကယ်နိုင်တွေ ဖြစ်ကြပါလေရော။ ကွန်ဒုံးတော့ သုံးပါရဲ့ ကိုယ်ဝန်ရလာတယ်တို့၊ ရောဂါကူးသွားတယ်တို့ ဆိုတာမျိုးတွေပေါ့။ ဒီလိုတွေဖြစ်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်းက အသုံးပြုရာမှာ မှားယွင်းစွာ သိနားလည်ထားတဲ့ အချက်တွေနဲ့ အသုံးပြုပုံ အမှားတွေ၊ ပေါ့လျော့မှုတွေကြောင့်ပါပဲ။ ဘယ်အချက်တွေကြောင့် ခုလိုပြဿနာတွေဖြစ်လာရတာလဲဆိုတာကို သိနားလည်ထားရင် ကိုယ်လည်း မမှားမိအောင် ရှောင်ကြဉ်လို့ရတာပေါ။ ကဲ […]

ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိတဲ့ လူပေါင်းမြောက်များစွာက လိင်ကိစ္စကို ရိုးရိုးရှင်းရှင်းတွေးတတ်ကြပါတယ်။ တည့်တိုးတွေးတယ် ဆိုရမလားပဲ။ ထိတွေ့မယ်၊ ဆက်ဆံမယ်။ ပြီးမြောက်မယ်။ ဘယ်လိုနည်းလမ်းတွေနဲ့ ဘယ်လို ဆန်းပြားစွာ ပြုမူကြတယ်ဆိုဆို သူတို့ရဲ့ အဓိက ရည်ရွယ်ချက်က ပြီးမြောက်ဖို့ပါပဲ။ ပြီးမြောက်သွားရင် ပင်ပန်းနွမ်းနယ်စွာနဲ့ အနားယူကြမယ်။ ဒါက လိင်ကိစ္စရဲ့ အဓိက ရည်မှန်းချက်လား။ လိင်မှုဆိုင်ရာသဘောသဘာဝမှာ ဒီနည်းလမ်းက သင့်ကို ပြဿနာတွေ အများကြီးဖန်တီးနိုင်တယ်လို့ ဆိုထားပါတယ်။ Psychologist တွေနဲ့ Sex Therapist တွေရဲ့ အဆိုအရ လူတွေ လိင်ကို စွဲလမ်းတိမ်းညွတ်ကြ၊ ဆက်ဆံကြတာဟာ ပြီးမြောက်မှုအတွက် မဟုတ်ပါဘူး။ တကယ့် စိတ်ကျေနပ်မှုကို ရှာဖွေဖို့ပါတဲ့။ ဒီလိုမဟုတ်ပဲ တစ်ဦးချင်းပြီးမြောက်မှုကိုသာ ဦးတည်နေမယ်ဆိုရင် လူတွေအမှန်တကယ်လိုချင်တဲ့ အိပ်ရာပေါ်မှာ ကျေနပ်မှု နဲ့ ကင်းကွာနေလိမ့်မယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ နီးနီးလေးနဲ့ ဝေး တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ သံယောဇဉ်ခိုင်မြဲဖို့ဆိုရင် […]

ဆန္ဒရှိပြီး အမျိုးသားနဲ့ဆက်ဆံပေမဲ့ ပြီးမြောက်ဖို့ အခက်အခဲဖြစ်နေတဲ့ လေဒီတို့အတွက် ဒီဆောင်းပါးလေးကို ရည်ရွယ်ရေးသားထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ “လိင်” ဆိုတဲ့စကားကြားတာနဲ့ အတော်များများက ညစ်ညမ်းစကားလို့ အထင်မှားနေကြတုန်းပါ။ တကယ်တော့ လိင်စိတ်ဆိုတာ သွေးသားဆန္ဒနဲ့ ဆက်စပ်နေတာမို့ လူတိုင်းနဲ့သက်ဆိုင်ပါတယ်။ ဘာမှအလွန်အကျူးရှက်စရာ၊ ကြောက်စရာ ကိစ္စတစ်ခု မဟုတ်ပါဘူး။ ယောကျ်ားလေးရော၊ မိန်းကလေးရောအတွက် တစ်ကိုယ်ရည်အာသာဖြေတယ်၊ သွေးသားဆန္ဒဖြေဖျောက်တယ် ဆိုတာလည်း သဘာဝပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ တချို့တွေမှာတော့ အာသာဖြေရင်းပဲဖြစ်ဖြစ်၊ လိင်ဆက်ဆံရင်းပဲဖြစ်ဖြစ် လိင်ဆန္ဒပြီးမြောက်သွားဖို့ အခက်အခဲ ရှိတတ်ကြပါတယ်။ ယောကျ်ားလေးတွေမှာလည်း အလားတူအခြေအနေ ဖြစ်တတ်ပေမဲ့ ဒီဆောင်းပါးကတော့ မိန်းကလေးတွေအတွက် အဓိကရည်ရွယ်ပါတယ်။ လိင်စိတ်အထွတ်အထိပ်ရောက်တယ် (ဒါမှမဟုတ်) ဆန္ဒပြည့်မြောက်တယ်ဆိုတာ  စာတစ်ကြောင်းတည်းနဲ့ အတိုဆုံးပြောရင် မိမိဖာသာ အာသာဖြေရင်း (ဒါမှမဟုတ်) လိင်ဆက်ဆံရင်း လိင်စိတ်ထကြွမှု အဆုံးစွန်ရောက်ပြီး အလွန်အမင်း ကျေနပ်ပျော်ရွှင်သွားတဲ့ အခိုက်အတန့်လို့ဆိုရမှာပါ။ ဒါပေမဲ့ တကယ်တမ်း […]

လိင်ပညာပေး ကို သင်မယ်ဆိုရင် သင့်စိတ်ထဲမှာ ဘာကို အရင်တွေးမိကြလဲ။ ဟင် ကလေးတွေကို လိင်ဆက်ဆံနည်း သင်ပေးတော့မလို့လား။ သားဆက်ခြားနည်းတွေ သင်ပေးတော့မှာလား။ ကလေးတွေတော့ အတတ်ကောင်းတွေ တတ်တော့မှာပဲလို့ တွေးနေမိတယ်ဆိုရင် ဒါဟာ သင်တစ်ယောက်တည်း မဟုတ်ပါဘူး။ မြန်မာနိုင်ငံ အပါအဝင် တခြားနိုင်ငံတွေမှာ sex education အကြောင်းပြောရင် ဒီလိုပဲ စတွေးကြပါတယ်။ ဒါကြောင့်ပဲ လိင်ပညာပေးကို သင်ကြားတဲ့နေရာမှာ အခက်တွေ့နေကြတာပါ။ ဒီဆောင်းပါးမှာ လိင်ပညာပေးနဲ့ ပတ်သတ်ပြီး လူတွေ အထင်မှားတတ်တာကို ပညာရှင်တွေက ဘယ်လို ဖြေရှင်းထားလဲဆိုတာ ကြည့်ကြည့်ရအောင်။ လိင်ပညာပေးသင်လို့ ကလေးတွေ ငယ်ငယ်ရွယ်ရွယ်နဲ့ လိင်ဆက်ဆံတတ်ကုန်မယ်။ ဘာကြောင့်လည်း မသိ။ လိင်ပညာပေးလို့ ပြောရင် ဒါကိုပဲ ပြေးပြေးမြင်ကြတယ်။ တကယ် လက်တွေ့ကျကျ လေ့လာကြည့်လိုက်တဲ့အခါ ပြီးပြည့်စုံတဲ့ လိင်ပညာပေးကို သင်ကြားခံထားရတဲ့ […]

အိပ်၊ စား၊ ကာမ ဆိုတာ လူတွေရဲ့ နေ့စဉ်ဘဝမှာ မရှိမဖြစ် အရေးပါနေတဲ့ အရာတွေပါ။ ကာမ ကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်လာရင်လည်း လူတိုင်းက ကာမသုခကို အပြည့်အဝ ခံစားချင်ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် ဘယ်သူကမှ သူ့နောက်က ကပ်ပါလာနိုင်တဲ့ HIV လို ရောဂါပိုးတွေ၊ လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါတွေတော့ လိုချင်ကြမယ် မထင်ပါဘူးနော်။ ခုဆောင်းပါးမှာတော့ HIV ပိုးကို ထိရောက်စွာ ကာကွယ်ပေးနိုင်မယ့် နည်းလမ်း ၃ ခု အကြောင်း ရှင်းပြပေးချင်ပါတယ်။ ၁။ ကွန်ဒုံး အသုံးပြုခြင်း ဒါကတော့ အမြဲတမ်းလိုလို ကြားနေတတ်တဲ့ အရာပါ။ လိင်မှတစ်ဆင့် ကူးစက်ရောဂါတွေ၊ မလိုလားအပ်တဲ့ ကိုယ်ဝန်တွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ဖို့ အကောင်းဆုံးနည်းလမ်းက ကွန်ဒုံးကို စနစ်တကျ အသုံးပြုတာပါပဲ။ ကွန်ဒုံးတွေကို မှန်ကန်စွာ အသုံးပြုမယ်ဆိုရင် ၉၅ […]