ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်

ကလေးတစ်ယောက်ကို ထိန်းသိမ်းစောင့်ရှောက်ရတာလွယ်ကူတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုတော့မဟုတ်ပါဘူး။ ပုံမှန်အချိန်မှာတောင် ပြုစုစောင့်ရှောက်ရတာ ခက်ခဲအတွက် ဒီလိုကိုဗစ်ရောဂါအချိန်ကျောင်းတွေပိတ်ပြီး အိမ်မှာပဲနေရတဲ့အခါ စောင့်ရှောက်ရတာပိုတောင်ခက်ခဲပါသေးတယ်။ စိုးရိမ်ပူပန်မှုတွေကို လျော့ချပြီး လုပ်သင့်လုပ်ထိုက်တာတွေကို တည်တည်ငြိမ်ငြိမ်နဲ့ ရင်ဆိုင်နိုင်မယ်ဆိုရင်တော့ သားသားမီးမီးတို့နဲ့အတူ အဆင်ပြေပြေ ကျော်ဖြတ်နိုင်မှာပါ။ သင့်ကိုယ်သင်အရင် ဂရုစိုက်ပါ။ လေယာဉ်ပေါ်မှာ အရေးပေါ်အခြေအနေရောက်ရင် မိမိကိုယ်ကိုယ် အောက်စီဂျင်အရင်တပ်ပြီးမှ သူများကိုတပ်ပေးဖို့အတွက် သတိပေးလေ့ရှိပါတယ်။ ဒီလိုပါပဲ သူများကိုဂရုစိုက်ပေးဖို့အတွက် အရင်ဆုံးကိုယ့်ကိုယ်ကိုဂရုစိုက်ရပါမယ်။ ကလေးငယ်တွေကို ဂရုစိုက်နိုင်ဖို့အတွက် ကိုယ်ကကျန်းမာနေမှဖြစ်မှာပါ။ ဒါ့အပြင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်အပြင်သွားရတိုင်း ဂရူစိုက်ပြီး ပြန်လာရင်လည်း ကလေးငယ်တွေကို မပွေ့ချီပဲ လက်အရင်ဆေးကြောရပါမယ်။ ကလေးတွေက ကိုယ့်ဆီပြေးလာရင်တောင်ငြင်းပယ်ပြီး အရင်ဆုံးသန့်စင်အောင်လုပ်ရပါမယ်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာသာမက စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာမှာလည်း အကောင်ဆုံးဖြစ်နေမှ ကလေးတွေကို ပိုပြီးကောင်းမွန်အောင်ထိန်းကြောင်းနိုင်မှာဖြစ်လို့ မှန်ကန်တဲ့သတင်းအချက်အလက်တွေနဲ့ ကျန်းမာရေးဗဟုသုတတွေရှိနေအောင်လုပ်ထားရပါမယ်။ ကလေးတွေကိုကောင်းကောင်း ဂရုစိုက်ပေးချင်တယ်ဆိုရင် အရင်ဆုံးမိမိကိုယ်ကိုယ် ဂရုစိုက်ခြင်းနဲ့စပေးရပါမယ်။ စိတ်ခံစားချက်ကိုထိန်းချုပ်ပါ။ စိုးရိမ်ပူပန်တာ၊ စိတ်အလိုမကျဖြစ်တာမျိုးက ဒီလိုအချိန်တွေမှာ လူတိုင်းနီးပါးဖြစ်တတ်ကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် စိတ်ခံစားချက်နောက်ကို အလွန်အကြူးလိုက်ပါမယ်ဆိုရင်တော့ အိမ်အတွက်ပုံမှန်လုပ်နေကြအလုပ်တွေ လစ်လပ်သွားတဲ့အခါ […]

အခုကာလမှာ ရောဂါကူးစက်နှုန်း နည်းလာသလို သက်သာတဲ့ အရေအတွက်လည်း တိုးလာခဲ့ပါတယ်။ ဒီလိုဆိုတာနဲ့ ခပ်ပေါ့ပေါ့နေမယ် အရင်လိုပဲ အပြင်သွားမယ်ဆိုတာတွေ လုပ်လို့ မဖြစ်သေးပါဘူး။ ပြည်ပရောက်မြန်မာတွေ ပြန်ဝင်လာမှာရှိနေသေးသလို ရောဂါပိုးရှိနေမှန်း လက္ခဏာမပြဘဲ သယ်ဆောင်နေသူ silent carrier တွေလည်း ရှိနေနိုင်ပါသေးတယ်။ ဒီတော့ အကောင်းဆုံးက ရောဂါ ကူးစက်မှုနှုန်း ဆက်လက် ကျဆင်းနေစေဖို့ ကိုဗစ် ရဲ့ Second wave ကို ဘယ်လို အကောင်ဆုံးကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းကြမလဲဆိုတာကို စဉ်းစားထားကြရုံပါ။ ကိုဗစ် ရောဂါပိုးကို ကာကွယ်ဖို့က တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းစီတိုင်းမှာ တာဝန်ရှိပါတယ် ကိုဗစ်ကို ကာကွယ်ဖို့က အစိုးရမှာမှ တာဝန်ရှိတာ မဟုတ်သလို ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေ အလုပ်ပဲလေလို့ မသတ်မှတ်စေချင်ပါဘူး။ တကယ်က ကိုဗစ်ကို ကာကွယ်ဖို့ လူတိုင်းမှာ တာဝန်ရှိပါတယ်။ အားလုံး အတူတူ ပူးပေါင်းပါဝင်မှ ဒီ […]

လက်ရှိကာလဟာ ကမ္ဘာ့နိုင်ငံတော်တော်များများမှာ ကိုဗစ်ဖြစ်ပွားမှုနှုန်းက သိပ်တက်မလာတော့ဘူး။ သေဆုံးမှုနှုန်း ကျလာတယ်။ အသွားအလာကန့်သတ်မှုတွေကို ဖြေလျော့ပေးလာတယ်ဆိုပေမယ့် ကိုဗစ်က လုံးဝ ပြီးဆုံးသွားတာ မဟုတ်သေးပါဘူး။ အချိန်မရွေး ပြန်လည် ခေါင်းမော့လာနိုင်ပါတယ်။ ဒီလို ကိုဗစ်နဲ့ အတူ ယှဉ်တွဲနေထိုင်နေစဉ်မှာ ကိုဗစ်ကြောင့် ထိခိုက်မှုကင်းစေဖို့ ဘာတွေကိုများ ဂရုစိုက်မလဲ.......... ကိုဗစ်ရန်ကို မမေ့ပါနဲ့........... ကိုဗစ် ကူးစက်မှုနည်းလာတာနဲ့အမျှ လုပ်ငန်းတွေ ပြန်လည် စတင်မှုနဲ့ အတူ လုပ်ငန်းခွင်ကို ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျ  သွားရောက် လုပ်ကိုင်ကြရတော့မယ့် အချိန်ကည်း ရောက်လာပါပြီ။ ဒီကာလမှာ သွားလာမှုကစလို့ အလုပ်ခွင်မှာ လုပ်ကိုင်နေစဉ် တလျှောက်လုံး သတိထားရပါမယ်။ တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းကစလို့  အားလုံး အတူပူးပေါင်းမှပဲ ကိုဗစ်ကို တ​ကျော့ပြန် ခေါင်းထောင်မလာအောင် လုပ်ဆောင်နိုင်မှာပါ။ ကာကွယ်ဆေးရော ကုသဆေးရော ရေရေရာရာ မရှိသေးတဲ့ ကိုဗစ်ကို ကာကွယ်ဖို့က တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းရဲ့ စည်းကမ်းတကျ […]

Stay Home နေတဲ့အချိန် ကလေးတွေလည်း ကျောင်းမတက်ရ၊ အိမ်ပြင်လည်း ထွက်မဆော့ရတော့ အိမ်မှာပဲ ဆော့ကြမှာပေါ့။ အိမ်ထဲပဲ နေရတဲ့အခါ တွေ့ရာ ကစားရင်း အိမ်သုံးပစ္စည်းတွေနဲ့ ဘေးအန္တရာယ်မဖြစ်အောင် မိဘတွေ ဂရုစိုက်ပေးသင့်ပါတယ်။ ဓာတ်ခဲပိစိလေးတွေ အီလက်ထရောနစ်ပစ္စည်းတွေမှာ ပါတဲ့ ဓာတ်ခဲသေးသေးလေးတွေ(ဥပမာ -နာရီဓါတ်ခဲအပြားလေးတွေ) ကို ကလေးငယ်တွေ မျိုချမိနိုင်ပါတယ်။ Nine-volt ဓာတ်ခဲတွေဟာလည်း ပါကင်ဖောက်ပြီး ပြင်ပမှာ စက္ကူညှပ်တွေ၊ အိုးတိုက်စတီးမျှင်ထွေးတွေလို သံသတ္ထုတွေနဲ့ ထိတွေ့မိရင် အပူရှိန်မြင့်ပြီး မီးထလောင်နိုင်ပါတယ်။ တီဗီ ဘယ်သူမဆို မတော်တဆ ဖြစ်နိုင်ပေမယ့် အထူးသဖြင့် ကလေးငယ်တွေ အတွက် ပိုသတိထားသင့်ပါတယ်။ တီဗီတွေကို အောက်ခြေ မငြိမ်တဲ့ ပရိဘောဂတွေပေါ် တင်မထားပါနဲ့။ အခန့်မသင့်လို့ ပြုတ်ကျခဲ့ရင် အန္တရာယ်ရှိတဲ့ အပြင် လျှပ်စစ်အန္တရာယ် လည်း စိုးရိမ်ရပါတယ်။ အံဆွဲတွေပါတဲ့ တီဗီစင်တွေကို လည်း သတိထား […]

Covid-19 ကြောင့် အိမ် မှာ နေရတဲ့ အချိန်ကာလ အတွင်းမှာ အိပ်လိုက်၊ စားလိုက်၊ ဖုန်းလေးပွတ်လိုက်၊ ပြန်ပျင်းလိုက်နဲ့ လုံးချာလည်လိုက်နေသူတွေ ရှိကြလား။ အရင်လို ပြန်ဖြစ်ချင်လှပါပြီလို့ တောင်းတနေကြလည်း ရောဂါကာကွယ်ထိန်းချုပ်ရေးအတွက် အိမ်မှာပဲ နေကြရမှာပါပဲ။ ဒီလိုအချိန်မှာ ရောဂါကာကွယ်ရေးအတွက် လက်တော့ဆေးကြမယ် မဟုတ်လား။ ဆပ်ပြာတဖွားဖွားနဲ့ ဆေးမယ်၊ လက်သန့်ဆေးရည်လေးလည်း ပါသေးတယ်။ ဒါပေမယ့် အိမ်သန့်ရှင်းမှု မရှိရင် ရောဂါပိုးများစွာ ကပ်ငြိနေမှာ သိပ်အန္တရာယ်များပါတယ်။ အရင်ဆို အိမ် မှာ သိပ်မနေဖြစ်လည်း အခုက အရင်ထက်ကြာကြာနေရမယ်၊ အိမ်ထဲက လေထုကို ပိုရှူရှိုက်ရမယ်၊ အိမ်ထဲက ပစ္စည်းတွေနဲ့ ပိုပြီးထိတွေ့ရမယ်။ ဆိုတော့ အိမ်ကို သန့်ရှင်းရေးလုပ်ဖို့ အရေးကြီးပါတယ်နော်။ မဖြစ်မနေ သန့်ရှင်းပေးသင့်တဲ့ နေရာများ လက်ကိုင်ဖုန်း နေ့တိုင်း မထိဘဲ၊ မကိုင်ဘဲမနေနိုင်တာ လက်ကိုင်ဖုန်းတွေပါ။ စမတ်ဖုန်းတွေဆိုတာ ဖုန်းနံပါတ်တွေ၊ […]

ခုရက်ပိုင်း ရာသီဥတုက ပူလိုက်၊ အေးလိုက်ပဲနော်။ မိုးတွင်းထဲ ရောက်လို့ အပြင်မှာ မိုးရွာနေတဲ့ အချိန်ကလွဲရင် ကျန်တဲ့ အချိန်တွေက ပူနေမြဲပါပဲ။ ဒါကလည်း ကျွန်တော်တို့ မြန်မာလူမျိုးတွေအတွက်တော့ သိပ်ပြီး ထူးဆန်းမယ် မထင်ပါဘူး။ ဒီလိုမျိုး ရာသီဥတုပူပြီဆိုရင် လူတော်တော်များများ ခေါင်းမူးခေါင်းကိုက်တာ၊ မူးဝေပြီး အန်ချင်သလို၊ ခြေတွေလက်တွေ ညောင်းကိုက်ပြီး အလုပ်မလုပ်ချင်လောက်အောင် မောပန်းတာတွေ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ ဒီလိုလက္ခဏာတွေဟာ သင့်မှာ ရေဓာတ်ခန်းခြောက်နေပြီဆိုတာကို ပြနေတာပါပဲ။ ဘာကြောင့် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်မှု ဖြစ်ရတာလဲ။ အိမ်မှာပဲနေနေ၊ အပြင်ပဲသွားသွား အပြင်က နေပူဒဏ်က ကိုယ်ခန္ဓာကို သက်ရောက်နေမှာပါ။ နေပူဒဏ်ကြောင့် အရေပြားကနေ ချွေးတွေ ထွက်လာပြီး ကိုယ်တွင်းက ရေဓာတ်ဆုံးရှုံးမှာပါ။ ဒါ့အပြင် ဒီလိုရာသီမျိုးမှာ မကြာခဏ ဖျားနာတတ်တော့ ကိုယ်ခန္ဓာက ရေဓာတ်တွေနည်းပြီး အားမရှိပျော့ခွေနေမှာပါ။ ကိုယ်က ရေသောက်လည်း […]

COVID-19 ဖြစ်ပွားချိန်မှာ မိဘတစ်ယောက်အနေနဲ့ မိမိကလေးအတွက် နည်းလမ်းကျကျ ဘယ်လို နေထိုင်သင့်သလဲဆိုတာ ပြောပြပေးပါမယ်။ သင်နဲ့ သင့်ကလေးရဲ့ အကျိုးအတွက် ဒီနည်းလမ်းတွေကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ပါ။ (၁)  ကလေးတစ်ယောက်ချင်းစီကို အချိန်ပေးပါ။ ကျောင်းပိတ်ထားတဲ့ အချိန်ဟာ ကလေးငယ်တွေ၊ ဆယ်ကျော်သက်လေးတွေနဲ့ မိဘတွေအကြား ဆက်ဆံရေး ပိုမိုခိုင်မာလာစေနိုင်ပါတယ်။ တစ်ဦးတစ်ယောက်ချင်းကို အချိန်ပေးလိုက်ခြင်းဟာ သူတို့လေးတွေကို ချစ်ခြင်းမေတ္တာနဲ့ လုံခြုံမှုတွေ ပေးစွမ်းနိုင်မှာပါ။ အချိန်သတ်မှတ်လိုက်ပါ။ တစ်ယောက်ကို ပျမ်းမျှ မိနစ် (၂၀) လောက်ဆိုအဆင်ပြေပါတယ်။ တိတိကျကျဖြစ်စရာမလိုပါဘူး။ နေ့တိုင်းလည်း အချိန်တူညီစရာမလိုပါဘူး။ အချိန်သတ်မှတ်ပေးပြီး ကလေးတစ်ဦးချင်းစီနဲ့ ကုန်ဆုံးလိုက်ပါ။ သင့်ကလေးဘာလုပ်ချင်သလဲဆိုတာကို မေးမြန်းပါ။ သူတို့လေးတွေ မိမိကိုယ်ကို ယုံကြည်မှုရှိစေဖို့ တည်ဆောက်ပေးပါ။ ကလေးသေးသေးလေးတွေဆိုရင်တော့ အသံလေးတွေဖန်တီးပြုလုပ်ပေးတာမျိုး၊ အိုးခွက်တွေကို တီးပြီး သံစဉ်လေးတွေ လုပ်ပေးတာမျိုး ပြုလုပ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ အတုံးဆက်တဲ့ကစားနည်းမျိုးတွေ ကို အတူဆော့ကစားပေးပါ […]

COVID-19 ရောဂါဆိုးကြီး တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ကူးစက်ပြန့်ပွားနေတာ ၄ လ ကျော်လာခဲ့ပြီဖြစ်ပါတယ်။ ရောဂါကူးစက်ခံခဲ့ရသူပေါင်း ၃ သန်းကျော်သွားခဲ့ပြီဖြစ်သလို ဒီရောဂါကြောင့် ကွယ်လွန်သွားသူတွေကလည်း ၂ သိန်းကျော်အထိ ရှိနေပါတယ်။ ပြန်လည်သက်သာလာသူအရေအတွက်ကလည်း ၁ သန်းကျော်အထိရှိနေပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာဆိုရင်လည်း ကူးစက်ခံခဲ့ရသူ ၁၅၀ ဦးအထိ တွေ့ရှိထားခဲ့ပြီးဖြစ်သလို သေဆုံးသူ ၆ ဦးနဲ့ ပြန်လည်သက်သာလာသူ ၁၆ ဦးအထိ ရှိထားပါတယ်။ ရောဂါအသစ်တစ်မျိုးဖြစ်တာနဲ့ အညီ ရောဂါပိုးရဲ့ သဘောသဘာဝကို မှန်းဆရာမှာ အခက်အခဲတွေရှိနေတာမို့ ပညာရှင်တွေလည်း အကျပ်ရိုက်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ကုသနိုင်တဲ့ ဆေးဝါးတွေ၊ ကာကွယ်ဆေးတွေကို ဖန်တီးထုတ်လုပ်နိုင်ဖို့ကလည်း ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းက ပညာရှင်တွေ အားကြိုးမာန်တက် ကြိုးပမ်းနေကြဆဲဖြစ်ပေမယ့် အမှန်တကယ်ပေါ်ထွက်လာဖို့တော့ အချိန်တစ်ခုစောင့်ဆိုင်းရပါဦးမယ်။ ကိုဗစ်ကူးစက်ခံရရင် ဘယ်လို လက္ခဏာတွေပြသလဲ ကူးစက်မြန် ပြင်းထန်အဆုတ်ရောင် ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်တဲ့ COVID-19 ဟာ ကုသဖို့ ခက်ခဲနေဆဲဖြစ်တာမို့ ကောလဟာလတွေ […]

Covid-19 နဲ့ ပတ်သက်ပြီး အမြဲ အပြင်ထွက်နေရတဲ့ အိမ်ထောင်ရှင် အမျိုးသမီးတချို့ လာမေးထားတဲ့ မေးခွန်းလေးတွေကို ပြန်ဖြေပေးချင်ပါတယ်။ သူတို့ သိချင်တာကတော့ ဈေးဝယ်ထွက်နေရင်း အပေါ့အပါး သွားချင်လာတာ၊ မအောင့်နိုင်လို့ အများသုံး သန့်စင်ခန်းထဲ ဝင်မိတယ်၊ Covid-19 ကူးနိုင်လား အစရှိသဖြင့်ပေါ့။ ဒီမေးခွန်းကို ဖြေပေးရမယ်ဆိုရင် ကူးနိုင်ခြေတော့ ရှိပေမယ့် တော်တော်လေးကို နည်းပါတယ်။ လက်ရှိစစ်ဆေးချက်အရ Covid-19 သည် ပါးစပ်က ထွက်တဲ့ တံတွေး အစက် အမှုန်အမွှား (Droplets) က လေထဲကို ပြန့်သွားပြီး သူ့ဘေးမှာ ရှိတဲ့သူတွေဆီကို ဝင်ရောက်ကူးစက်တာလို့ပဲ သိထားပါသေးတယ်။ လေထဲကနေ တစ်ဆင့် ကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါ (Airborne Disease) အနေနဲ့တော့ အတိအကျ သတ်မှတ်ထားတာမျိုး မရှိသေးပါဘူး။ နောက်ပြီးတော့ မစင် […]