အခြေခံကျန်းမာရေး

သင့်ရဲ့ခန္ဓာကိုယ်ထဲမှာ ဖရီးရယ်ဒီကယ်နဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းတွေ အားပြိုင်မှုကို သိရှိပြီးသား ဖြစ်မှာပါ။ ဓာတ်တိုးဖိစီးခြင်း (Oxidative Stress) ဆိုတာကတော့ အဆိုပါဖရီးရယ်ဒီကယ်များနဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများ ဟန်ချက်မညီတော့တဲ့ အခြေအနေဖြစ်ပါတယ်။ ဖရီးရယ်ဒီကယ်များဟာ အောက်ဆီဂျင်ပါဝင်တဲ့ မော်လီကျူးတွေဖြစ်ပြီး သူတို့မှာ အီလက်ထရွန်ပါဝင်မုှ ပုံစံမမှန်ပါဘူး။ တနည်းပြောရရင် အီလက်ထရွန်တလုံးတွဲဖက်ဖို့ လိုအပ်နေတဲ့ မော်လီကျူးဖြစ်ပြီး မတည်ငြိမ်တဲ့ သဘောကိုဆောင်ပါတယ်။ တခြားမော်လီကျူးတွေနဲ့တွေ့တိုင်း ဓာတ်ပြုဖို့ကြိုးစားတာကြောင့် ကိုယ်ခန္ဓာအတွင်း ဓာတ်ပြုမှုတွေ ဖြစ်ပေါ်ပါတယ်။ အဆိုပါ ဓာတ်ပြုမှုတွေကို ဓာတ်တိုးခြင်းလို့ ခေါ်ဝေါ်ပါတယ်။ ဓာတ်တိုးခြင်းဟာ ကောင်းကျိုးပေးတာရှိသလို ဆိုးကျိုးဖြစ်စေတာတွေလည်း ရှိပါတယ်။ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများကတော့ ဖရီးရယ်ဒီကယ်ကို တည်ငြိမ်သွားအောင် အီလက်ထရွန်တလုံး ပေးနိုင်တဲ့ မော်လီကျူးတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ သူတို့ကနေ အီလက်ထရွန်ပေးလိုက်လို့လည်း တည်ငြိမ်မှု ပျက်ယွင်းသွားခြင်း မရှိပါဘူး။ ဒီနည်းနဲ့ ဓာတ်တိုးဆန့်ကျင်ပစ္စည်းများဟာ ဖရီးရယ်ဒီကယ်တွေကို တည်ငြိမ်အောင် ထိန်းသိမ်းပေးပါတယ်။ ဓာတ်တိုးဖိစီးခြင်း၏ ကိုယ်ခန္ဓာအပေါ် […]

ဟာ ...... တစ်ချိန်လုံး သမ်းနေတယ်၊ အိပ်ရေးလည်း မပျက်ဘဲ ဆိုတဲ့သူလေးတွေရှိလား။ ဒီ တစ်ခေါက်တော့ ဘာကြောင့် သမ်းရတာလဲ ဆိုတာနဲ့။ သမ်းခြင်းကနေ ဘယ်လိုမျိုး ကျန်းမာရေး အကျိုးကျေးဇူးတွေ ရနိုင်လဲ ဆိုတာကို ပြောပြပေးသွား ပါမယ်။ ဘာကြောင့် သမ်းရတာလဲ .......... သိပ္ပံနည်းကျ လေ့လာထားတဲ့ သီအိုရီတွေအရ  သမ်းတယ်ဆိုတာက ဦးနှောက်ရဲ့ အပူချိန်ကို ထိန်းညှိတာပါ။ လူတွေဟာ ပြင်ပက ရာသီဥတု အေးနေချိန်တွေထက် ပြင်ပမှာ ရာသီဥတု ပူနေချိန်မှာ ပိုပြီး သမ်းတတ်ကြပါတယ်။ ဦးနှောက်မှာ အပူချိန် မြင့်တက်လာတဲ့အခါ အပူချိန်ကို လျှော့ချဖို့ လေရှူသွင်းရပါတယ်။ ဒီလို အပူချိန် လျှော့ချဖို့ အတွက် လေ ရှူသွင်းဖို့ လိုအပ်ချိန်မှာ သမ်းရတာပါ။ သမ်းနေပြီဆိုရင် သိဖို့က ပျင်းလို့၊ အိပ်ချင်လို့ ဆိုတာထက် […]

စမတ်ဖုန်းတွေဟာ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်နိုင်စေတယ်၊ ကျန်းမာရေး ရှုထောင့်ကနေကြည့်ရင် လူတွေကို အကျိုးမပြုနိုင်စေဘူးလို့ မကြာခဏ ပြောဖြစ်ဆိုဖြစ်ကြတယ်။ ဒါပေမယ့် စမတ်ဖုန်း အသုံးပြုမှုကိုတော့ ဘယ်သူမှ လျှော့ချသွားတာမျိုး မရှိကြပါဘူး။ ဆိုရှယ်မီဒီယာတွေ ပိုသုံးလာတယ်၊ အားကစားပွဲတွေ၊ Live လွှင့်တာတွေ၊ ဂိမ်းဆော့တာတွေ၊ ရုပ်ရှင်ကြည့်တာတွေ၊ အလုပ်အတွက် အသုံးချတာတွေ ပိုများလာတယ်။ ကျန်းမာရေးထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ စမတ်ဖုန်းကို လူတွေက မစွန့်လွှတ်နိုင်ကြဘူးဆိုတဲ့ သဘော။ ဒီလိုဆိုရင် ပြောင်းပြန်ပြန်စဉ်းစားကြရအောင်။ မစွန့်လွှတ်နိုင်မှတော့ ကျန်းမာရေးမထိခိုက်အောင်၊ ဒီထက်တဆင့်မြင့် တွေးရရင် ပိုကျန်းမာလာအောင် လုပ်ကြရင် မကောင်းဘူးလား။ ကျန်းမာရေးထိခိုက်စေနိုင်တဲ့ စမတ်ဖုန်းကို ကျန်းမာရေးအတွက် အသုံးချကြမယ် ဒီခေတ်မှာက ဘယ်နေရာသွားသွား စမတ်ဖုန်းတွေကတော့ ပါနေကြမှာပဲ။ ဒီလိုဆို ကိုယ့်လက်ထဲက စမတ်ဖုန်းကို ကျန်းမာရေး လိုက်စားဖို့ ပြန်အသုံးချကြမယ်။ ဘယ်လို အသုံးချကြမလဲဆိုရင် အောက်ပါ နည်းလမ်း ၃ သွယ်နဲ့ […]

မြန်မာနိုင်ငံမှာ ခြင်မရှိတဲ့ အရပ်၊ ခြင်မရှိတဲ့ အိမ်ရယ်ဆိုတာ ခပ်ရှားရှားပါ။ ဒီတော့ နေရာတိုင်းမှာ တွေ့နိုင်တဲ့ ခြင်ကို ခြင်ဆေး မလိုဘဲ သဘာဝနည်းလေးတွေနဲ့ ခြင်ပြေးအောင် လုပ်နိုင်မယ့် နည်းလမ်းလေးတွေကို ပြောပြပေးပါရစေ။ ကဲ ..... နေအိမ်မှာ ခြင်ကင်းစေမယ့် အိမ်တွင်းနည်းလမ်းများ ကို ကြည့်လိုက်ရအောင်နော်။ နေအိမ်မှာ ခြင်ကင်းစေမယ့် အိမ်တွင်းနည်းလမ်းများ နေအိမ်မှာ ခြင်ပြေးစေဖို့ ခြင်ဆေး ထွန်းစရာ မလိုအောင်နေအိမ်မှာ ခြင်ကင်းစေမယ့် အိမ်တွင်းနည်းလမ်းများ ကတော့ ကြက်သွန်ဖြူ ကြက်သွန်ဖြူရဲ့ အနံ့ ခပ်ပြင်းပြင်းက ခြင်တွေကို အဝေးပြေးစေဖို့ အကောင်းဆုံး အထောက်အကူ ပြုပေးပါတယ်။ ကြက်သွန်ဖြူကို ကြိတ်ခြေပြီး ရေနွေးဆူဆူထဲထည့်ပါ။ အအေးခံပြီး စပရေးဘူးထဲ ထည့်လို့ အိမ်ရဲ့ နေရာအနှံ့ကို ဖြန်းပေးရုံပါ။ လေးညှင်းပွင့် နဲ့ သံပရိုသီး သံပရိုသီးကို ထက်ခြမ်းခြမ်းပြီး သံပရိုခြမ်းပေါ်မှာ […]

သင့်အနေနဲ့ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာသူတွေမှာ မျက်နှာအရေးအကြောင်းတွေ ပေါ်လာတာ၊ ဆံပင်တွေဖြူလာတာ သတိထားမိပါလိမ့်မယ်။ ဒါဟာ အသက်ကြီးလို့ပုံမှန်ဖြစ်စဉ်တစ်ခုလို့ သတ်မှတ်နိုင်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် ဒီဇရာတရားရဲ့ နောက်ကွယ်မှာ လက်သည်ရှိနေပါတယ်။ အဲ့ဒါကတော့ ဖရီးရယ်ဒီကယ်တွေပါပဲ။ ဖရီးရယ်ဒီကယ်ဆိုတာ ဖွဲ့စည်းပုံမတည်ငြိမ်တဲ့ အက်တမ်တွေဖြစ်ပြီး ကိုယ်ခန္ဓာရဲ့ဆဲလ်တွေကို ထိခိုက်စေပါတယ်။ ကိုယ်ခန္ဓာဆဲလ်တွေ ထိခိုက်ပျက်စီးတာကြောင့် နေထိုင်မကောင်းဖြစ်ခြင်း၊ အိုမင်းရင့်ရော်ခြင်း စတဲ့ပြဿနာတွေ ဖြစ်စေပါတယ်။ ဖရီးရယ်ဒီကယ်တွေရဲ့ သဘောတရားကို နားလည်ဖို့ ဓာတုဗေဒအခြေခံနဲ့ ရှင်းပြလိုပါတယ်။ အရာဝတ္တုတိုင်းရဲ့ အခြေခံအကျဆုံး အစိတ်အပိုင်းဖြစ်တဲ့ အက်တမ်တွေမှာ အီလက်ထရွန်များဟာ သူ့ပတ်လမ်းနဲ့သူ ဘေးကနေဝန်းရံထားပါတယ်။ ပတ်လမ်းတိုင်းမှာ သူ့ဒြပ်စင်အလိုက် အီလက်ထရွန်ပမာဏ ပြည့်နေဖို့လိုပါတယ်။ အဆိုပါပတ်လမ်းဟာလည်း တစ်ခုမက တည်ရှိနေပါတယ်။ တကယ်လို့ အက်တမ်တစ်ခုရဲ့ အပြင်ဆုံးပတ်လမ်းမှာ အီလက်ထရွန်မပြည့်ရင် သူ့ရဲ့ပတ်လမ်းကိုပြည့်ဖို့ တခြားအက်တမ်ကို ပေါင်းစပ်ဖို့ ကြိုးစားလာပါတယ်။ အဆိုပါအက်တမ်မျိုးကို ဖရီးရယ်ဒီကယ်လို့ ခေါ်ပါတယ်။ အပြင်ပတ်လမ်းမှာ အီလက်ထရွန်ပမာဏပြည့်နေတဲ့ အက်တမ်တွေဟာ […]

ဘာလို့ ဒီမေးခွန်းကို မေးရလဲဆိုတော့ ဆေးဆိုင်မှာ အရောင်းရဆုံးက ဒီဆေးတွေပါပဲ။ အိမ်မှာလည်း ဘာမှမရှိရင်တောင် အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတွေတော့ ဆောင်ထားတတ်ကြပါတယ်။ ခုလိုမိုးတွင်းဆိုရင် မိုးလေးမိလိုက် အဆစ်လေးတွေ ကိုက်လိုက် ဆေးလေးသောက်လိုက်၊ အလုပ်ပင်ပန်းလို့ ကိုယ်လက်တွေနာလိုက် ဆေးလေးသောက်လိုက်နဲ့ သတိမထားမိလိုက်ဘဲ ခဏခဏသောက်နေမိနိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေက တစ်ရက်တလေဆိုရင် ပြဿနာ မရှိပေမယ့် နေ့စဉ်ရက်ဆက်လာတဲ့အခါ ခန္ဓာကိုယ်မှာ မလိုလားအပ်တဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေ ဖြစ်လာပါတယ်။ အထူးသဖြင့် နဂိုတည်းက အစာအိမ်မကောင်းတဲ့သူ၊ ကျောက်ကပ်မကောင်းတဲ့သူ၊ အသည်းမကောင်းတဲ့သူ၊ အသက်ကြီးတဲ့သူတွေဆိုရင် ပိုပြီးခံရမှာပါ။ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတွေကြောင့် ဘယ်လိုဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေ ခံစားရမှာလဲဆိုတာနဲ့ ခဏခဏ မသောက်မိအောင် ဘယ်လိုဆင်ခြင်ရမလဲဆိုတာ ပြောပြပေးပါမယ်။ အသုံးများတဲ့ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ ခုအောက်မှာ ဆက်ပြောမှာကတော့ ဆေးဆိုင်တွေမှာ ဆရာဝန်ဆေးစာမလိုဘဲ ဝယ်လို့ရတဲ့ (over the counter) အသုံးများတဲ့ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးတွေအကြောင်းပါ။ အက်စပရင် ဒီအက်စပရင်က လူကြီးတွေသောက်တဲ့ သွေးကျဲဆေး အက်စပရင်နဲ့ နည်းနည်းကွာပါတယ်။ အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးအနေနဲ့ […]

ဒီစာရေးဖို့ သမ်း တဲ့အကြောင်းကို ရှာဖတ်နေရင်းနဲ့ သမ်းလိုက်တာဆိုတာ ဘယ်နှကြိမ်မှန်းတောင် မသိတော့ပါဘူး။ သမ်းတာက ကူးမကူးတော့မသိဘူး။ သမ်းတဲ့အကြောင်းကို စဉ်းစားရင်ပဲ သမ်းလိုက်ချင်တော့တယ်။ စာဖတ်သူတွေပဲ ဒီလိုပဲ နေမှာပါ။ တစ်ယောက်ယောက်က ကိုယ့်ရှေ့မှာ သမ်းလိုက်ရင် ဘာရယ်မသိ သမ်းချင်စိတ်ဖြစ်ပြီး လိုက်သမ်းကြတယ်မလား။ သမ်းတာက တစ်ယောက်နဲ့ တစ်ယောက် ကူးတတ်လားဆိုတာ တွေးဖူးကြပါသလား။ လေ့လာကြည့်လိုက်တော့ သမ်းတာမှာ စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့အချက်တွေ တွေ့နေရပါတယ်။ ဒါလေးကို မျှဝေပေးချင်ပါတယ်။ ဘာလို့ သမ်း တာလဲ။ ဒါက အရင်စပြောရအောင်။ လူတွေ ဘာလို့သမ်းတာလဲ။ အများသိတာက အိပ်ချင်လို့ သမ်းတာ၊ ခန္ဓာကိုယ်က အောက်ဆီဂျင်လိုလို့ သမ်းတာပေါ့။ ဒါပေမယ့် ဒီသီအိုရီက ခေတ်နောက်ကျနေပါပြီ။ နောက်ဆုံးလေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေအရဆိုရင် သမ်းတာက ဦးနှောက်ရဲ့ အပူချိန်ကို ထိန်းချုပ်တာပါတဲ့။ ၂၀၁၄မှာ ထုတ်ဝေတဲ့ Physiology & Behavior ဂျာနယ်မှာ […]