အမျိုးအစား (၂) ဆီးချို

ဆီးချိုရောဂါဟာ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းလုံးမှာ အဖြစ်များပြီး အန္တရာယ်များတဲ့ နောက်ဆက်တွဲဆိုးကျိုးတွေလည်း အများကြီးဖြစ်စေနိုင်တဲ့ ရောဂါကြီးတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီဆောင်းပါးလေးမှာတော့ အဲဒီလို ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နေတဲ့သူတွေမှာ စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ HbA1c လို့ခေါ်တဲ့ သွေးစစ်ခြင်းလေး အကြောင်းကို အနည်းငယ်မျှဝေပေးသွားမှာပါ။ (၁) HbA1c ဆိုတာ ဘာလဲ။ HbA1c ရဲ့ အရှည်ကတော့ glycated hemoglobin A1c ဖြစ်ပြီး သွေးနီဥလေးတွေရဲ့ အောက်စီဂျင်တွေကို ခန္ဓာကိုယ်အစိတ်အပိုင်းတွေဆီ သယ်ဆောင်ပေးနိုင်တဲ့ အစိတ်အပိုင်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ hemoglobin လေးမှာ glucose လို့ခေါ်တဲ့ သကြားဓါတ် တွယ်ကပ်နေခြင်းကို ခေါ်ခြင်းဖြစ်ပါတယ်။ (၂) ဘာကြောင့် HbA1c ကို ဆီးချိုရောဂါ စစ်ဆေးရာမှာ အသုံးပြုကြလဲ။ အပေါ်မှာ ပြောပြထားတဲ့အတိုင်း HbA1c ပမာဏကို စစ်ဆေးလိုက်မယ်ဆိုရင် သွေးထဲက hemoglobin လေးတွေမှာ သကြားဓါတ် ဘယ်လောက်ရှိနေလဲဆိုတာကို သေသေချာချာ သိနိုင်တာကြောင့် HbA1cကို ဆီးချို […]

ဆီးချိုရောဂါဟာ နောက်ဆက်တွဲပြဿနာများတဲ့ ရောဂါတမျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ အမျိုးအစား ၂ ဆီးချိုဖြစ်ပွားနေပြီဆိုရင် အသက်အန္တရာယ်ရှိနိုငတဲ့ နှလုံးရောဂါ၊ ကျောက်ကပ်ရောဂါ စတာတွေဖြစ်ပွားနိုင်ခြေ မြင့်မားနေတတ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့် သေချာပေါက်ဖြစ်ပွားပြီး မိမိဘက်မှာ ဘာမှမလုပ်နိုင်ဘဲနေမယ်လို့ ဆိုလိုရာမရောက်ပါဘူး။ ဖြစ်နိုင်ခြေအခြေအနေတွေကို လျှော့ချနိုင်တဲ့ နည်းလမ်းတွေ ရှိနေပါတယ်။ ဒီနည်းလမ်းတွေဟာ ရိုးရှင်းပေမယ့် အမှန်တကယ် ကျင့်သုံးသွားမယ်ဆိုရင် သက်ရှည်ကျန်းမာပြီး သက်တမ်းစေ့ နေထိုင်သွားနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ အဆိုပါ နည်းလမ်းတွေကို ဆက်လက်ဖော်ပြသွားပါမယ်။ ၁။ စားသောက်ပုံကို ပြောင်းလဲပါ ဆီးချိုရောဂါရှင်တွေကို အဓိက ဒုက္ခပေးတာ အစားအသောက်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်တဲ့ စားသောက်ပုံဟာ နှလုံးကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်စေတဲ့ သွေးပေါင်ချိန်တက်ခြင်း၊ ကိုလက်စထရောတက်ခြင်း၊ သွေးတွင်းသကြားဓာတ် မထိန်းနိုင်ခြင်း စတာတွေ ဖြစ်လာစေပါတယ်။ မိမိတနေ့စာ အစားအစာကို အစီအစဉ်ဆွဲပါ။ အသီးအနှံ၊ အရွက်၊ အဆီဓာတ်၊ ကစီဓာတ်၊ ပရိုတိန်း စတာတွေ […]

Prediabetes ဆိုတာ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်ချင်ချင် အနေအထားကို ဆိုလိုတာပါ။ ပြောရရင် ကိုယ့်သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကပုံမှန်ထက်တော့များနေပြီ၊ ဒါပေမဲ့ ဆီးချိုရောဂါတော့မဖြစ်သေးတဲ့ အခြေအနေမျိုးဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးချို ရောဂါလည်းမဟုတ်သေးလို့ ဘာလက္ခဏာမှလည်းပြမှာမဟုတ်ပေမဲ့ သွေးစစ်ရင်တော့သိနိုင်ပါတယ်။ ဆီးချိုရှေ့ ပြေးအခြေအနေဖြစ်နေရင် ကိုယ့်ရဲ့နေထိုင်စားသောက်ပုံကို ပြုပြင်ပြီး ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်မလာအောင် ထိန်းချုပ်ကုသနိုင်တာကြောင့် ဘယ်လိုတွေပြုမူဆောင်ရွက်ရမယ်ဆိုတာ ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ဝိတ်လျှော့ပါ အသားကုန် နင်းကန်ဝိတ်ချစရာမလိုပါဘူး။ အချိန်တိုအတွင်း ကိုယ်အလေးချိန် အများကြီးချပစ်တာ ကျန်းမာရေးနဲ့လည်း မညီညွတ်ပါဘူး။ လက်ရှိကိုယ်အလေးချိန်ရဲ့ ၇% လောက်ပဲလျော့သွားအောင်လုပ်နိုင်ရင် အတော် သိသာလာမှာပါ။ ဝိတ်ချမယ်ဆို လေ့ကျင့်ခန်းချည်းပဲပြေးမလုပ်ပါနဲ့။ အစားအသောက်လည်း ဆင်ဆင်ခြင်ခြင် စားဖို့လိုတယ်နော်။ တော်ကြာ ကျန်းမာတဲ့ဝက်ကြီးဖြစ်လာရင် ပိုမခက်ပေဘူးလား။ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်အောင် စားသောက်ပါ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီညွတ်အောင် စားသောက်ဖို့အကောင်းဆုံးပုံစံကတော့ ဆီးချိုသမားတွေကို စားသောက်ဖို့ ညွှန်ကြားတဲ့ plate model အတိုင်းစားဖို့ပဲဖြစ်ပါတယ်။ အရင်ဆုံး မျက်စိထဲမှာ ပန်းကန်တစ်ချပ်မြင်ယောင် လိုက်ပါ။ ပန်းကန်ရဲ့တစ်ဝက်ကို […]

မသန့်ရှင်းတဲ့ အစားအစာတွေ၊ အဆီတွေ၊ သကြားဓာတ်တွေ ပိုပိုကဲကဲ ထည့်သွင်းဖန်တီးလာတဲ့ အစားအစာတွေ ပေါများလာတဲ့ ဒီခေတ်ထဲမှာ ဆီးချိုဝေဒနာ ခံစားနေရသူတွလေည်း ပိုပိုများလာပါတယ်။ ဆီးချိုဟာ ဒီကနေ့ခေတ် ကျန်းမာရေးနယ်ပယ်မှာ ပိုပိုပြီးတော့ ဂရုစိုက်စရာ၊ အာရုံစိုက်စရာ ရောဂါဆိုးတစ်ခုဖြစ်လာနေပါပြီ။ ဆီးချိုမှာ ကာကွယ်လို့မရတဲ့ ဆီးချိုအမျိုးအစား-၁ နဲ့ အဖြစ်များတဲ့ ဆီးချို အမျိုးအစား-၂ ဆိုပြီး အမျိုးအစား ၂ မျိုးရှိပါတယ်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ဂရုတစိုက်နေထိုင်မယ်ဆိုရင် ဆီးချိုဝေဒနာခံစားနေရပေမယ့်လည်း တစ်သက်လုံး အေးအေးဆေးဆေးနေလို့ရပါတယ်။ ဒါပေမယ့် အစားအသောက် အနေအထိုင် မဆင်ချင်ရင်တော့ ဆီးချိုက အသက်အန္တရာယ်ကို ကြီးကြီးမားမား ချိန်းခြောက်နေတဲ့ရောဂါတစ်မျိုးဆိုတာကို သိနားလည်ထားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဆီးချိုဝေဒနာကြောင့် သေဆုံးတဲ့ သူအရေအတွက်ဟာ AIDS နဲ့ ရင်သားကင်ဆာကြောင့် သေဆုံးရတဲ့သူတွေထက် ပိုများပါတယ်။ ဆီးချိုဝေဒနာ စွဲကပ်နေသူ ၄ ဦးမှာ ၂ […]

သန်းပေါင်းများစွာသော လူတွေ နေ့စဉ် ကြုံတွေ့နေကြတဲ့ ကျန်းမာရေး ပြဿနာတွေထဲမှာ ဆီးချိုရောဂါ နဲ့ သွေးတိုးရောဂါတွေဟာလည်း အပါအဝင်ပါပဲ။ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ နည်းပညာ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာပြီးနောက်မှာ လူတွေက အရင်ကထက် ပိုပြီး အထိုင်များလာကြတယ်၊ လှုပ်ရှားမှုတွေ နည်းလာကြတယ်။ ကလေးတွေဆိုရင်လည်း သွက်သွက်လက်လက် ပြေးလွှားဆော့ကစားနေရမယ့် အချိန်မှာ ထိုင်ခုံမှာပဲ ငြိမ်ငြိမ်လေး ထိုင်ပြီး ဖုန်းသုံးလိုက်၊ စာဖတ်လိုက်နဲ့ အချိန်ကုန်ကြရတယ်။ လှုပ်ရှားမှုတွေ နည်းလာတာနဲ့ အမျှ အဝလွန်ခြင်းအပြင် နောက်ဆက်တွဲ သွေးတိုး နဲ့ ဆီးချိုရောဂါတွေ ကပ်ပါလာတတ်ပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း ဒီလိုရောဂါတွေ မဖြစ်စေဖို့ ငယ်စဉ်ကတည်းက အစာအာဟာရကို ဆင်ခြင် ဂရုစိုက်ဖို့၊ အားကစား လေ့ကျင့်ခန်းတွေ မှန်မှန်လုပ်ဖို့ ပြောရတာပါပဲ။ အကယ်လို့ ကိုယ်က အချိန်သိပ်မပေးနိုင်ဘူး ဆိုရင်တောင် လမ်းလျှောက်တာမျိုးတော့ ပုံမှန်လုပ်ပေးလို့ ရပါတယ်။ အချိန်လည်း […]

အသံကြားတာနဲ့တင် လူတွေ ကြောက်တဲ့ ရောဂါထဲမှာ ဆီးချို လည်း ပါပါတယ်။ လူတွေ သိကြတာက ဆီးချိုဖြစ်ရင် ထမင်းတွေ မစားရတော့ဘူး။ အချိုတွေ ရှောင်ရတော့မယ်။ အခန့်မသင့်ရင် အနာတွေဖြစ်ပြီး ခြေတွေ လက်တွေ ပုပ်လို့ ဖြတ်ရတော့မယ် စသဖြင့် ခေါင်းထဲကို ဝင်လာပါတယ်။ ဒါကြောင့်လည်း အမျိုးထဲက ဒါမှမဟုတ် အသိထဲက တစ်ယောက်ယောက် ဆီးချိုရှိနေပြီလားဆိုရင် ကြောက်တတ်ကြပါတယ်။ အဲ့တော့မှ ကောက်ခါ ငင်ခါ ဆီးချို သွားဖောက်တတ်ကြပါတယ်။ အဲ့ဒီမှာ ဘယ်နှခါ ဖောက်မှာလဲ၊ ဘယ်အချိန်ဖောက်မှာလဲ၊ ဘာအဖြေရရင် ဘာဖြစ်နေတာလဲ ဆိုပြီး ရှိပါတယ်။ ဆက်ကြည့်ရအောင်။ ဆီးချို ရှိမှန်း ဘယ်လို သိမလဲ။ ဆီးချို ရှိမရှိကို ဘယ်လို သိမလဲဆိုရင် သွေးဖောက်စစ်မှပဲ သိနိုင်ပါတယ်။ လက်ထိပ်ဖောက်တာ ဖြစ်ချင် ဖြစ်မယ်။ လက်မောင်းက […]

တစ်နေ့ တစ်နေ့ စားတဲ့ အစားအစာတွေထဲမှာ တချို့က စားလိုက်တာနဲ့ သကြားဓာတ်က ထောင်တက်သွားတယ်။ တချို့က မတက်ဘူး။ ဘာလို့ ဒီလိုဖြစ်ရလဲဆိုတာက ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်များတဲ့ အစားအစာ ဥပမာ ထမင်းလို ဟာမျိုးက စားပြီးတာနဲ့ သကြားဓာတ်အဖြစ် မြန်မြန် ပြိုကွဲသွားလို့ သွေးထဲမှာ သကြားဓာတ်တွေ တက်လာတာပါ။ ဒီလိုဆိုတော့ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်တွေကို လုံးဝမစားရတော့ဘူးလားလို့ မေးစရာရှိပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ဝိတ်ချနေတဲ့ သူတွေ၊ ဆီးချိုရှိတဲ့သူတွေပေါ့။ တကယ်တော့ ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်စားတယ်ဆိုတာ ကားကို ဆီဖြည့်သလိုပါပဲ။ ကားမောင်းဖို့ ဆီလိုသလို လူလည်း အလုပ်လုပ်ဖို့ အားလိုပါတယ်။ ဒီအားကို ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ကနေ အဓိက ရတာပါ။ ဒါကြောင့် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ်ကို လုံးဝဖြတ်လိုက်မယ့်အစား အာဟာရဖြစ်ပြီး မျှတအောင် စားရမှာပါ။ ဒီခေတ်မှာတော့ ဘယ်အစားကို စားလိုက်ရင် ဘယ်လောက်ကြာရင် သွေးထဲမှာ သကြားဓာတ် […]

ဆီးချို ရောဂါ ကြိုတင် ကာကွယ်တယ် ဆိုတာ ကျန်းမာရေး နဲ့ညီညွတ်တာတွေ ပိုစားသုံးတာ၊ ပိုပြီးလှုပ်ရှားတက်ကြွစွာ နေထိုင်တာ၊ ကိုယ်အလေးချိန် နည်းနည်း လျှော့ချလိုက်တာ၊ စတဲ့ အခြေခံနည်းလမ်းတွေပါပဲ။ အခုမှ လုပ်လို့ နောက်ကျတယ် ဆိုတာ မရှိပါဘူး။ ကိုယ့်ရဲ့နေထိုင်မှုပုံစံ မှာ ရိုးရှင်းတဲ့ အပြောင်းအလဲလေးတွေ လုပ်လိုက်ရုံ နဲ့ ကိုယ့်ဘဝ တလျှောက်မှာ အာရုံကြော ၊ ကျောက်ကပ် နဲ့ နှလုံး ထိခိုက်ပျက်စီးမှု တို့လို ဆီးချိုရောဂါ ရဲ့ နောက်ဆက်တွဲ ဆိုးကျိုးတွေဖြစ်မလာအောင် ရှောင်ရှားနိုင်မှာပါ။ ဆီးချို ဖြစ်လာနိုင်ခြေ ကို လျော့နည်းစေမယ့် အလွယ်ကူဆုံး နည်းလမ်း ၇ ခုကတော့ – ခန္ဓာကိုယ် ရဲ့ အဆီပို တွေကို လျှော့ချပါ ကိုယ်အလေးချိန် များနေပြီ (ဝနေပြီ) ဆိုရင် […]

ရာသီဥတုအေးတဲ့အချိန် အအေးမိတတ်ကြတယ်၊ ဖျားနာတတ်ကြတယ်ဆိုတာ ဖြစ်တတ်တဲ့သဘာဝပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ပုံမှန်အချိန်တောင် သူများထက် အစားအသောက်အနေအထိုင် ပိုပြီးဂရုစိုက်ရတဲ့ ဆီးချိုသမားများ အတွက်ရော။ ဘာတွေများ သတိထားသင့်လဲ ဆက်ပြီးဖတ်ကြည့်ရအောင်။ ခန္ဓာကိုယ်က နေထိုင်မကောင်းတဲ့အခါ အကြောင်းကြောင်းကြောင့် သွေးတွင်းသကြားဓာတ် အတက်အကျတွေရှိနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုထိန်းကြမလဲ - သကြားဓာတ်အတက်အကျအတွက် ကြိုတင်ပြင်ဆင်ထားမယ် ဒီလိုအချိန်မှာ ပုံမှန်ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုမရှိဘဲ အစားအသောက်လည်း မဆင်ခြင်ရင် သွေးတွင်းသကြားထိန်းချုပ်မှုမှာ ကမောက်ကမဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။ ဆီးချိုတက်ရင် ဆရာဝန်အမြန်ဆက်သွယ်ဖို့ ပြင်ဆင်ထားပါ၊ ဆီးချိုကျရင် ပြန်ထိန်းနိုင်မယ့် အစားအသောက်လေးတွေ ပြင်ဆင်ထားပါ။ အနေအထိုင်၊အစားအသောက်ကို ပုံမှန်အတိုင်း အချိုးကျနအောင် ကြိုးစားခြင်းက ကြိုတင်ကာကွယ်မှုပါပဲ။ ဆီးချိုသမားများ အတွက် မှန်ကန်တဲ့ ဆေးဝါးကို ရွေးချယ်မယ် ဆီးချိုသမားများ အဖို့ တွေ့ရာဆေးဝါး သောက်လို့မရပါဘူး။ ကိုယ့်ရဲ့လက်ရှိသွေးတွင်းသကြားထိန်းချုပ်မှု အခြေအနေ၊ သောက်သုံးနေတဲ့ဆေးဝါးတွေ၊ ရောဂါရာဇဝင်တို့ကို မူတည်ပြီး သင့်တော်တဲ့ ဆေးဝါးပမာဏ၊ အမျိုးအစားကို ဆရာဝန်ကဆုံးဖြတ်ပေးမှာပါ။ ကိုယ်စွဲသောက်နေရတဲ့ဆေးတွေနဲ့ […]

ဆီးချို ရှိရင် အများကြီး မစားသင့်တဲ့ သစ်သီးတွေ ဆီးချို က အခုနောက်ပိုင်း ကမ္ဘာ့လူဦးရေတော်တော်များများကို ခြိမ်းခြောက်လာတဲ့ ရောဂါတစ်ခုဖြစ်လို့လာနေပါတယ်။ ဆီးချို က အဓိကက အချိုစားလို့ဖြစ်တာလို့ ယူဆမှုတွေလည်း ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ တကယ်ကတော့ ဆီးချိုက အချိုစားလို့ဆိုတာအပြင် အခြားအကြောင်းအရင်းတွေကြောင့်လည်း ဖြစ်နိုင်ပါသေးတယ်။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ဆီးချိုရှိတာကြောင့် အချိုစားလို့ မရဘူး။ အထူးသဖြင့် အသီးတွေ မစားသင့်ဘူးလို့ ပြောတာ ကြားဖူးမှာပါ။ အသီးတွေက ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေ ပါဝင်မှု များလို့ လုံးဝမစားတာထက် ဆင်ခြင်ပြီး စားမယ်ဆို ကျန်းမာရေးအတွက် ပိုအကျိုးရှိမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆီးချိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းရင်းခံတွေက ဘာတွေများလဲ........ ဆီးချိုဖြစ်စေတဲ့ အကြောင်းအရင်းက တစ်ချက်မက ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ ဆီးချိုဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အချက်တွေ ဘယ်လောက်ထိများနေလဲဆိုတာ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ် ဆန်းစစ်ကြည့်လိုက်ရအောင်လား........ ရှိသင့်တဲ့ ကိုယ်အလေးချိန်ထက်များနေတာ အသက် ၄၅ နှစ်နဲ့အထက်ဖြစ်လာတာ […]