မတ်တတ်ပြေးအရွယ် နဲ့ မူကြိုအရွယ်

ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ နဲ့ သစ်သီးဝလံတွေဟာ အာဟာရဓာတ်တွေကြွယ်ဝပြီး ကျန်းမာစေတဲ့ သဘာဝအစားအစာတွေဖြစ်ကြပါတယ်။ အသက်အရွယ်မရွေး လူကြီး၊ လူငယ်နဲ့ ကလေးတိုင်းအတွက် အကျိုးကျေးဇူးဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အရာတွေပေါ့။ ဒါကြောင့် မိဘတိုင်း ကိုယ့်ကလေး အသီးအရွက်တွေကိုကြိုက်လာတာမျိုးကို အလိုရှိကြပါတယ်။ ဒါပေမယ့် လူတိုင်းကတော့ ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေကို သဘာဝအလျောက် ကြိုက်နှစ်သက်သွားတတ်ကြတာ မဟုတ်ပါဘူး။ ငယ်ရွယ်စဉ်မှာ မိဘတွေရဲ့ စီမံကျွေးမွေးမှုတွေကြောင့်သာ တဖြည်းဖြည်းချင်းကြိုက်နှစ်သက်သွားတတ်တာလေ။ မိဘလုပ်သူတွေရဲ့ စီမံကျွေးမွေးမှုကောင်းမွန်ရင် ကလေးတွေက သစ်သီးဝလံတွေ၊ အရွက်တွေကို ပိုမိုနှစ်ခြိုက်လာကြမှာဖြစ်ပြီးတော့ ကျန်းမာရေးကိုလည်း ပိုပြီး အကျိုးရှိစေမှာပါ။ ငယ်ရွယ်စဉ်မှာကတည်းက ဟင်းသီးဟင်းရွက်များများမှီဝဲတဲ့ကလေးတွေဟာ ကြီးလာချိန်မှာ အဝလွန်တာ၊ သွေးတိုး၊ နှလုံးရောဂါနဲ့ ဆီးချိုရောဂါတွေဖြစ်နိုင်ခြေနည်းပါးနိုင်တယ်လေ။ ဒါကြောင့် ရင်သွေးတွေကို ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ ကျွေးမွေးဖို့ကိစ္စက အရေးကြီးတာပေါ့။ ကိုယ့်ရဲ့ ကလေး ဟင်းသီးဟင်းရွက်တွေ နှစ်ခြိုက်လာအောင် ဘယ်လို စီမံကျွေးမွေးကြမလဲ။ သိပ်ပြီးမခက်ခဲလှပါဘူး။ အောက်မှာ ဖော်ပြထားတဲ့ နည်းလမ်းလေးတွေကို လိုက်နာဆောင်ရွက်ကြည့်ရင် […]

ကလေးကို အစား ကောင်းကောင်း စားစေဖို့နဲ့ ကျန်းမာရေးနဲ့ ညီညွတ်အောင် စားသောက်တတ်တဲ့ အလေ့အထဖြစ်စေဖို့  မွေးမြူပေးရတာက ကလေးကို ပျိုးထောင်ပေးနေတဲ့ မိဘတိုင်းအတွက် အရေးကြီးတဲ့ တာဝန် တစ်ရပ်ဖြစ်ပါတယ်။ လှုပ်ရှားသွားလာနိုင်နေပြီဖြစ်တဲ့ ၂ နှစ်ကျော် အရွယ် ကလေးတစ်ယောက်အဖို့ အာဟာရပြည့်ဝမှုက တော်တော်လေး အရေးပါလှပါတယ်။ ဒီလိုပြောရတာက အာဟာရပြည့်ဝမှ ကလေးက ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာရော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာပါ အကောင်းဆုံး ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှာ မို့လို့ပါ။ အာဟာရပြည့်ဝမှုက ကလေးကို ဖျားနာမှု ကင်းစေဖို့လည်း အထောက်အကူပြု ပေးနိုင်ပါသေးတယ်။ ကလေးက သံဓာတ်၊ ဗီတာမင် C စတာတွေ ချို့တဲ့မယ်ဆိုရင် ဦးနှောက် နဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုပါ ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။ အရွယ်ရောက်တဲ့အခါ အကောင်းဆုံး ဖွံ့ထွားပြီး ကျန်းမာတဲ့ ကလေးတစ်ယောက် ဖြစ်စေဖို့ဆိုရင် ငယ်စဉ် ကာလကတည်း အာဟာရပြည့်ဝဖို့ […]

အခုအချိန်ကတော့ တုပ်ကွေးဖျားနာ သိပ်ကိုပေါတဲ့ မိုးရာသီကို ရောက်ရှိနေပါပြီ။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှာ COVID-19 ကပ်ဘေးကလည်း ဆက်လက်ရှိနေဆဲပါ။ ဒီအချိန်မှာပဲ ကလေးတွေရဲ့ စာသင်ကျောင်းတချို့က ပြန်ဖွင့်ဖို့ နီးစပ်လာနေပါပြီ။ ဒီလိုအချိန်မှာ မိဘတိုင်း တွေးပူနေကြတာက မိမိတို့ရဲ့ ကလေးတွေ ဖျားမှာနာမှာကိုပါပဲ။ တုပ်ကွေးနဲ့ ဖျားနာခြင်းတွေ ကင်းဝေးဖို့ဆိုရင် ကိုယ်ခံအားစနစ်ကောင်းမွန်ပြီး ကျန်းမာသန်စွမ်းနေဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားစနစ်ဟာ သားသားမီးမီးတို့ရဲ့ ရောဂါကာကွယ်နိုင်စွမ်းကို မြှင့်တင်ပေးတာမို့ တော်ရုံဖျားနာဝေဒနာတွေကို ကာကွယ်ပေးနိုင်ပါတယ်။ ကလေးတွေ ကိုယ်ခံအားစနစ်ကောင်းမွန်စေဖို့ဆိုရင် အချက်(၃)ချက်နဲ့ စဉ်းစားဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဒီအချက်တွေကတော့ - ရှေ့တန်းခံစစ်အတွက် လိုအပ်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေ - ကိုယ်ခံအားဆဲလ်တွေကို ဖွံ့ဖြိုးစေမယ့် အာဟာရတွေ နဲ့ - Antibodies ကို ထုတ်လုပ်ပေးနိုင်တဲ့ အာဟာရဓာတ်တွေ ရယ်ပါပဲ။ ရှေ့တန်းခံစစ်က အာဟာရဓာတ်များ ရှေ့တန်းခံစစ်ဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ တံခါးပေါက်တွေပါပဲ။ ဥပမာပြောရရင် အသက်ရှူလမ်းကြောင်းနဲ့ အစာခြေစနစ်ပါ။ ဒီလမ်းကြောင်းတွေကနေ ရောဂါပိုးတွေဝင်လာနိုင်လို့ […]

မေမေ ဆိုတဲ့ စကားလုံးလေး နှစ်လုံးက တော်တော်လေး အဓိပ္ပာယ် လေးနက်ပါတယ်။ မေမေဆိုတဲ့ တာဝန်က ကမ္ဘာပေါ်မှာရှိသမျှ အလုပ်တွေထဲမှာ အခက်ခဲဆုံးပါ။ မေမေ ဆိုတဲ့ အလုပ်က လစာ ဝင်ငွေ မရသလို သင်ယူလေ့လာစရာ သင်တန်း မရှိဘဲ ကိုယ်တိုင် ရုန်းကန်ရတဲ့ အလုပ်တစ်ရပ်ပါ။ ကလေးကို မွေးဖွားပြီးချိန်ကစလို့ ကြီးပြင်း အရွယ်ရောက်သည်အထိ စက္ကန့် မလပ်တစ်ချိန်လုံး အပတ်တကုပ် ကြိုးစားလုပ်ကိုင်ရတဲ့ အလုပ်အကိုင် တစ်ခုပေါ့။ သေးခံ လဲတာကစလို့ ကလေးကို ချော့တာ၊ နို့ချို တိုက်ကျွေးတာနဲ့ အာဟာရ စီစဉ်ပြင်ဆင်တာအထိ မကုန်နိုင်သော အလုပ်တွေကို လုပ်ရတာပါ။ အဖိုးအခဆိုတာ တစ်ပြားတစ်ချပ်မှ မရဘဲ ပျော်ရွှင်မှုကိုပဲ ပီတိဖြစ်ရင်း အကောင်းဆုံး ကြီးပြင်းလာအောင် ပျိုးထောင်ရတာပါ။ စိတ်ဖိစီးမှုဒဏ်ကိုလည်း အခြားအလုပ်တွေထက် ပိုပြီး ခံစားရတတ်ပါတယ်။ ဒီလို […]

ကမ္ဘာ့ အလုပ်အများဆုံးသူတွေက ဘယ်သူတွေ ဖြစ်မယ်ထင်လဲ ….. မေမေတွေပါပဲ။ ဒီလို ပြောလိုက်လို့ အံ့အားသင့်သွားမလား… တကယ်တော့ မေမေတွေက အားလပ်ချိန်မရှိဘဲ မိသားစုတွေကို ပေးဆပ်တတ်ကြသူတွေပါ။ မေမေတွေဟာ မိုးလင်းကနေ မိုးချုပ် အလုပ်နဲ့ လက်မပြတ်တမ်းလုပ်ကြရပေမယ့် အချို့သော လူမှုပတ်ဝန်းကျင် အသိုင်းအဝိုင်းမှ ချီးမွမ်းလေးစားခံရမှု တောင် မရကြပါဘူး။ ပျမ်းမျှအားဖြင့် ဘယ်သူ တစ်ဦးတစ်ယောက်ကမှ မေမေတစ်ယောက်လောက် အလုပ်မများတာ အမှန်ပါ။ မေမေတစ်ယောက်ဟာ အပြင်အလုပ်မလုပ်ဘူး အိမ်မှုကိစ္စ ကိုပဲ လုပ်တယ်။ အိမ်ထောင်ရှင်မ တာဝန်ကိုပဲ ယူထားတယ်ဆိုရင်တောင် မဆုံးနိုင်တဲ့ အိမ်မှုကိစ္စ၊ သားသမီးတာဝန်၊ လင်သားတာဝန်၊ မိဘတွေကို ပြုစုရတာ၊ စောင့်ထိန်းလိုက်နာရမယ့် ကျင့်ဝတ်တွေကို ပြည့်မီအောင် လုပ်ရတာနဲ့တင် မိုးလင်းကနေ မိုးချုပ် အနားမရကြသူတွေပါ။ မေမေတစ်ယောက်ရဲ့ တာဝန်မှာ ပိတ်ရက်၊ အားလပ်ချိန်ရယ်လို့ […]

ကလေးကို ဘာကျွေးလို့ ကျွေးရမှန်း မသိဘူး။ အာဟာရလည်း ပြည့်၊ ကျန်းမာဖွံ့ဖြိုးဖို့လည်း အထောက်အကူ ပြုစေချင်တယ်ဆိုရင် ဒီ ဆောင်းပါးလေးကို ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ ကလေးကို ကျန်းမာ ဖွံ့ထွားစေဖို့ ဘာကျွေးမလဲ။ ကလေးကို အာဟာရလည်း ပြည့် ကျန်းမာစေဖို့ဆိုရင် သစ်သီး  ချိုပြီး အရည်ရွှမ်းတဲ့ သစ်သီးလေးတွေကို ကလေးတိုင်း ကနှစ်သက်​ကြပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးကို ဗီတာမင် နဲ့ အခြား အကျိုးပြု အာဟာရဓာတ်ပါနေတဲ့ သစ်သီးလေးတွေ ပြင်ဆင်ပေးစေချင်ပါတယ်။ သစ်သီးတွေမှာ ကိုယ်ခံအား ကောင်းစေတဲ့ ဗီတာမင် C၊ အမြင်အာရုံ ကျန်းမာစေတဲ့ ဗီတာမင် A နဲ့ အစာခြေစနစ် ကျန်းမာစေတဲ့ အမျှင်ဓာတ်တို့ ပါဝင်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့် ကလေးကို ပန်းသီး၊ လိမ္မော်သီး၊ တရုတ်ဇီးသီး၊ ပန်းသစ်တော်သီး၊ ထောပတ်သီး စတာတွေကို ပြင်ဆင်ပေးပါ။ ဒိန်ချဉ် ဒိန်ချဉ်က ကလေးတိုင်း သဘောကျတဲ့ […]

ယနေ့ခေတ်ကြီးထဲမှာ မိဘတွေဟာ နှစ်ဦးလုံးလိုလို အလုပ်ထွက်လုပ်တတ်ကြပါတယ်။ ကလေးတွေဟာလည်း အရင်ခေတ်တွေကနဲ့ သိပ်မတူတော့ဘဲ မိဘတွေနဲ့ လက်ပွန်းတတီး သိပ်မရှိကြတော့ပါဘူး။ ကျောင်းချိန်၊ အပြင်သင်တန်းချိန်၊ အားကစားချိန်စသဖြင့် သူတို့လေးတွေဟာ ကိုယ်ပိုင် အချိန်တွေ သီးသန့်ရှိနေတတ်ကြပါတယ်။ ဒီတော့ မိဘတစ်ဦးအနေနဲ့ ကလေးနဲ့ နီးနီးကပ်ကပ်ရှိနေစေဖို့၊ ကလေးအကြောင်းကို အချိန်နဲ့အမျှသိရှိနေဖို့၊ မိဘနဲ့ ကလေးကြား အဆက်အသွယ်မပြတ်စေဖို့အတွက် ဖုန်းတစ်လုံး လိုအပ်ပါတယ်။ ပေးလည်း ပေးထားကြပါတယ်။ ဖုန်းတစ်လုံးဟာ တော်တော်လည်း အသုံးဝင် ပါတယ်။ မိမိရဲ့ကလေးဟာ အခုဘယ်ရောက်နေပြီလဲ၊ ဘာလုပ်နေလဲ၊ အဆင်ရောပြေရဲ့လား ဆိုတဲ့ တစ်နေ့တာလှုပ်ရှားမှုတွေကို ဖုန်းကတစ်ဆင့် သိနိုင်ပါတယ်။ သတိထားရမှာကတော့ စမတ်ဖုန်းတစ်လုံး ပေးကိုင်တော့မယ်ဆိုရင် မိမိကလေးရဲ့ အသက်အရွယ် နဲ့ ရင့်ကျက်မှုကို အရင်ဆုံးသိရှိရမှာပါ။ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ နည်းလမ်းတကျပေးသုံးမလဲ။ ဖုန်းပေးသုံးခြင်းရဲ့ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးတွေကရော ဘယ်လိုရှိမလဲ စသဖြင့် […]

ကလေးတွေ ဘာကြောင့် ဆဲတတ်တာလဲဆိုတာ ရှေ့ဆောင်းပါးမှာ ပြောပြီးပါပြီ။ ဒီမှာ ပြန်ဖတ်လို့ရပါတယ်။ ခုဆက်ပြောမှာက ကိုယ့်ကလေးက ဆဲတတ်နေရင် ဘာလုပ်ကြမလဲ။ ဒီတိုင်းထားလိုက်ပါ။ ကြီးရင် အလိုလို ပျောက်သွားမယ်လို့ ပြောလို့ ရတဲ့ ကိစ္စတော့ မဟုတ်ပါဘူး။ ဆဲနေရင်းနဲ့ ပိုယဉ်ပါးလာပြီး ထမင်းစား ရေသောက်ကိစ္စဖြစ်သွားဖို့ ပိုများပါတယ်။ လူကြားသူကြားထဲရောက်မှ ထထဆဲနေတာကလည်း ရှေ့တင်တာ ဘာမှမပြောတာ နောက်ကွယ်မှာ ရိုင်းလိုက်တဲ့ကလေး။ မိဘက မဆုံးမဘူးလား မသိပါဘူးဆိုပြီး ကဲ့ရဲ့ နေမှာပါ။ ဆဲတတ်တဲ့ ကလေး ကို ဆုံးမတဲ့နေရာမှာ ရှေးရိုးနည်းတွေအတိုင်း ကလေးကို ရိုက်နှက်လို့ မဖြစ်ပါဘူး။ တစ်ခါ နှစ်ခါ အဆင်ပြေကောင်း ပြေနိုင်ပါတယ်။ ကြာလာရင်တော့ ကလေးကထုံသွားပြီး ကြောက်မှာ မဟုတ်တော့ပါဘူး။ အရင်လို ကလေးကို 'နင် ဆဲစမ်း။ နောက်တစ်ခါ ထပ်ဆဲရင် […]

လူကြားထဲရောက်မှ အမေကို ထဆဲတဲ့ ကလေး၊ မျက်စောင်းထိုး ခြေဆောင့်တဲ့ကလေးတွေကို တွေ့ဖူးပါသလား။ သင့်စိတ်ထဲ ဘာတွေးသလဲ။ ဟာ ဒီကလေး တော်တော်ရိုင်းပါလားပေါ့။ ငယ်ငယ်လေးနဲ့ အမေကိုတောင် ပြန်ပြောတယ်ကြည့်စမ်း ဆိုပြီး မတွေးမိဘူးလား။ သူ့အမေကရော ဘာလုပ်လိုက်လဲ။ ဆဲဦးဟာဆိုပြီး ဗျင်းတော့တာပေါ့။ လူကြားထဲမှာ အမေကရိုက် ကလေးကအော်ငိုနဲ့ တော်တော်ကြည့်ရဆိုးတဲ့ မြင်ကွင်းပါပဲ။ ဒီလို ရိုင်းတဲ့ ကလေးတွေကို ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်မှာ မြင်ဖူးမှာပါ။ ဒီ ၅နှစ် ၆နှစ်အရွယ် ကလေးတစ်ယောက် ရိုင်းနေတာ ဘာကြောင့်များလဲ။ ဘာတွေကများ ကလေးကို ဆဲတတ်အောင် သင်ပေးလိုက်တာပါလိမ့်။ ကလေးတွေ ဘာကြောင့် ရိုင်းတာလဲ။ ကလေးတွေက မွေးကတည်းက ရိုင်းတာမဟုတ်ဘူး။ မွေးကတည်း မျက်စောင်းထိုး၊ ဆဲတတ် ဆိုတတ်တာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာ လက်ခံတယ်ဟုတ်။ ကလေးဆိုတာ ပတ်ဝန်းကျင်ကိုကြည့်ပြီး သင်ယူရင်း ကြီးလာကြတာပါ။ […]

ကလေးတွေရဲ့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှု ကို အားကောင်းအောင်ဆိုပြီး အာဟာရတွေ ပြည့်စုံအောင် ကျွေးပေမယ့် ကလေးက ထွားသင့်သလောက် ထွားမလာဘူး။ ကလေးက အခြားကလေးတွေထက် ညှက်နေတယ်ဆိုရင် ဒါတွေ ကျွေးမိနေတာလားဆိုတာကို ဆန်းစစ်ကြည့်ပါ။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးဖို့ အရှိန်ယူနေတဲ့ ကလေးကို ကြီးထွားမှု အဟန့်အတားဖြစ်စေနိုင်တဲ့ အစားအစာတွေအကြောင်း ပြောပြပေးချင်ပါတယ်။ ကလေးတွေရဲ့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှု ကို ဟန့်တားနေတဲ့ အစားအစာတွေက ဘာတွေများလဲ............ ကလေးကို အာဟာရပြည့်စေချင်တယ်။ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးမှုနှုန်း အကောင်းဆုံးနဲ့ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးစေဖို့ဆိုရင် ဒီ အစားအစာတွေကို မကျွေးမိစေဖို့ သတိထားစေချင်ပါတယ်။ Junk food တွေ ဒါကတော့ မိဘတိုင်းလိုလို သိထားပြီးဖြစ်မှာပါ။ ကြီးထွားဖွံ့ဖြိုးရမယ့် အရွယ်ကလေးကို အသင့်စား၊ အမြန်စား စားစရာတွေ ကျွေးတာက ကလေးကို အာဟာရ မဖြစ်စေနိုင်ဘူးဆိုတာပါ။ ကလေးတော်တော်များများက ဒီအစားအစာတွေကို နှစ်ခြိုက်သဘောကျပေမယ့် ဒီအစားအစာတွေက […]