အခြေခံကျန်းမာရေး

“ဦးလေးက တက်လို့လာတဲ့ဦးမြင့်(အမည်လွှဲ) နော်” “ဟုတ်ပါတယ်ဆရာ” “အခုသက်သာနေပြီဆိုတော့ဦးလေးကို နည်းနည်းရှင်းပြစရာရှိလို့ပါ။” ဒေါက်တာကျော်ဆက်ရှင်းပြနေသည်။ “ဦးလေးအလုပ်အကိုင်က အဝေးပြေး ကားမောင်းတာလို့သိရပါတယ်။ အခုဦးလေးမှာ ဖြစ်တဲ့ရောဂါက အတက်ရောဂါပါ။ အတက်ကျဆေးပုံမှန်စွဲသောက်ရပါမယ်။ အတက်ရောဂါက ပြန်ပြန်တက်နိုင်ခြေရှိလို့ ဦးလေးကားဆက်မောင်းဖို့သိပ်အဆင်မပြေလောက်ဘူး။” “ဟာဆရာကလည်း၊ ကျွန်တော်က ငယ်ငယ်ကလေးထဲက ကားမောင်းလာတာပါ။ အခုမှကားမမောင်းလို့ ကျွန်တော်ဘာနဲ့သွားစားမလဲ။” “အဲ့သလိုဆိုပေမယ့်ဦးလေးရောဂါအရ တက်တာက ပြန်ဖြစ်နိုင်ခြေများတော့ကားမောင်းရင်းတက်ရင် ဦးလေးရော ဦးလေးကားပေါ်က လူတွေ အကုန်လုံးရော ဒုက္ခရောက်သွားမှာ စိုးလို့ပါ။ ပြီးတော့ ဦးလေးမောင်းနေတာက အဝေးပြေးကားဆိုတော့ပိုတောင်ဆိုးသေးတယ်။ တခြားအလုပ်တစ်ခုခုပြောင်းဖို့ လိုမယ်။ ” “ဒုက္ခပါပဲ ဆရာရယ်၊ ကျွန်တော်ဘာလုပ်ရမလဲတောင်စဉ်းစားရဦးမယ်။” “စိတ်တော့မကောင်းပါဘူးဦးလေးရယ်၊ အသက်အန္တရာယ်ဖြစ်နိုင်တဲ့အနေအထားမို့ပြောနေရတာပါ။” “ကျွန်တော်တစ်သက်လုံးကားမမောင်းရတော့ဘူးလားဆရာ” “အဲ့လိုတော့မဟုတ်သေးဘူး၊ ဦးလေးထပ်တက်သေးလား မတက်လားရယ်၊ ဦးလေးမောင်းမယ့် ကားအမျိုးအစားပေါ်တော့မူတည်မယ်။ ကိုယ်ပိုင်ကားဆိုရင်တော့ဦးလေးတက်တာ လုံးဝထပ်မဖြစ်တော့တာသေချာပြီဆိုရင် ၆လ ဆို ပြန်မောင်းလို့ရပြီ။ ကားကြီးတွေ ဘတ်စ်တွေကျတော့မတက်တာ ၁၀ နှစ်လောက်ပေါ့။ ဒေါက်တာကျော်တစ်ယောက်လူနာကို ရှင်းပြခဲ့သော်လည်း ရင်ထဲ မရှင်းဘဲကျန်ခဲ့သည်။ လူနာက တကယ်လိုက်နာပါ့မလား။ လတ်တလောမမောင်းသေးလျှင်တောင် နောက်ပိုင်းပြန်မောင်းလျှင် […]

လူတိုင်းက ဖျားနာမှုနဲ့ကင်းဖို့ သိပ်တော့မလွယ်လှပါဘူး။ ဖျားနာတဲ့အခါမှာလည်းသေသေချာချာဂရုစိုက်ပေးမှာ ခန္ဓါကိုယ်က ကျန်းမာအားပြည့်လာမှာပါ။ တစ်ခါတလေမှာ ဖျားနာကကောင်းကောင်းအနားယူလိုက်ရုံ၊ အာဟာရြပည့်ဝအောင်စားသုံးလိုက်ရုံနဲ့ပြန်လည်ကျန်းမာလာတာမျိုးလည်းရှိတတ်ပါတယ်။ ဖျားနာတယ်ဆိုတာက ကိုယ်ခံအားနည်းနေတဲ့အခါ ဗိုင်းရပ်စ်တွေက နှာခေါင်း လည်ချောင်းတို့ကနေတဆင့် ခန္ဓါကိုယ်ထဲဝင်ရောက်ကူးစက်တာကြောင့်ဖြစ်တာပါ။ အထူးသဖြင့်ရောဂါပိုးတွေပိုမိုရှင်သန်နိုင်တဲ့အေးမြစိုစွတ်တဲ့ရာသီဥတုအခြေအနေမျိုးမှာ ပိုမိုဖျားနာလွယ်ကြပါတယ်။နေ့စဉ် သွားလာလှုပ်ရှားနေတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်မှာ မျက်စိနဲ့ မမြင်နိုင်တဲ့ရောဂါပိုးတွေတော်တော်လေးတော့များပါတယ်။ ဒါကြောင့် ဖျားနာမှုက ကင်းစင်ဖို့ဆိုရင် လိုက်နာပေးသင့်တဲ့အချက်လေးတွေရှိနေပါတယ်။ ဖျားနာမှု ကင်းစင်တဲ့နေ့ရက်တွေကို ပိုင်ဆိုင်နိုင်ဖို့ဆိုရင် ဖျားနာမှုကြောင့်နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေကိုကောင်းကောင်းမလုပ်ဆောင်နိုင်သူတွေအနေနဲ့ ဒီအချက်တွေကို သတိထားပေးဖို့ပြောပါရစေ။ အိပ်ရေးဝဝအိပ်ပါ အာဟာရြပည့်ဝအောင်စားသုံးပါ သင့်တင့်တဲ့ ကိုယ်လက်လှုပ်ရှားမှုလုပ်ပေးပါ လက်ကို စင်ကြယ်စွာဆေးကြောပေးပါ တစ်ကိုယ်ရေ သန့်ရှင်းရေးဂရုစိုက်ပေးပါ ဆေးလိပ်ြဖတ်ပါ အရက်၊ဘီယာေသာက်သုံးမှုကိုရှောင်ကြဉ်ပါ နေထိုင်ရာ ပတ်ဝန်းကျင်ကို သန့်ရှင်းသပ်ရပ်အောင်ထားပေးပါ။ ဒီလိုလက္ခဏာတွေတွေ့ရနိုင်ပါတယ် အအေးမိဖျားနာတဲ့အခါ များသောအားဖြင့် အအေးမိဖျားနာတာကပြည့်ပြည့်ဝဝအနားယူရုံနဲ့ သက်သာသွားတတ်ကြပါတယ်။ အအေးမိဖျားနာတာကိုဖြစ်စေတဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်နဲ့ ထိတွေ့မိပြီး တစ်ရက်ကနေ ၃ ရက်အတွင်းမှာ အခုလိုမျိုး လက္ခဏာတွေတွေ့ရတတ်ပါတယ်။ နှာစေးမယ် နှာမွှန်မယ် ချောင်းဆိုးမယ် […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်   ၁။ နှလုံးသွေးလွှတ်ကြော အစားထိုးခွဲစိတ်ကုသခြင်း (CABG surgery) ဆိုတာ ဘာလဲ   နှလုံးသွေးလွှတ်ကြော အစားထိုးခွဲစိတ်ကုသခြင်း (CABG surgery) ဆိုတာ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ (CAD) ကုသရာမှာအသုံးပြုတဲ့ ခွဲစိတ်ကုထုံးတစ်မျိုး ဖြစ်ပါတယ်။ နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ (CAD) ဆိုတာကတော့ နှလုံးကြွက်သားတွေကို အောက်ဆီဂျင်နဲ့အာဟာရ ပံ့ပိုးပေးနေတဲ့ သွေးလွှတ်ကြောတွေ ကျဉ်းမြောင်းတဲ့ရောဂါဖြစ်ပါတယ်။ တနည်းအားဖြင့် နှလုံးသွေးလွှတ်ကြောနံရံတွေထဲ အဆီတွေစုပုံပြီး သွေးကြောကျဉ်းမြောင်းလာရာကနေ နှလုံးကြွက်သားတွေဆီ အောက်ဆီဂျင်သယ်ဆောင်တဲ့သွေး လုံလုံလောက်လောက် မရောက်ရှိနိုင်ခြင်းကို ဆိုလိုတာဖြစ်ပါတယ်။ ၂။ နှလုံးသွေးလွှတ်ကြော အစားထိုးခွဲစိတ်ကုသခြင်း (CABG surgery) ပြုလုပ်ရတဲ့ရည်ရွယ်ချက်က ဘာလဲ ရင်ဘတ်အောင့်ခြင်း၊ အသက်ရှူမဝခြင်း စသည့် နှလုံးသွေးကြောကျဉ်းရောဂါ လက္ခဏာများ သက်သာစေရန် ပုံမှန်လူနေမှုဘ၀ ပြန်လည်ရရှိပြီး နေ့စဉ်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ပုံမှန်အတိုင်း ပြန်လည်လုပ်ကိုင်ဆောင်ရွက်နိုင်စေရန် နှလုံးထိခိုက်ခြင်းနှင့် အခြားနှလုံးဝေဒနာများ ဖြစ်လာနိုင်ချေကို လျော့ချပေးရန်   နှလုံးသွေးလွှတ်ကြော အစားထိုးခွဲစိတ်ကုသမှုခံယူရန် […]

Stem cell အသုံးပြုပြီး ကုသခြင်းဟာ ထူးထူးခြားခြားကြီးကို အကျိုးရှိကောင်းမွန်တယ်လို့ သင်ကြားဖူးကောင်း ကြားဖူးပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် Stem cell နဲ့ ပတ်သက်လို့ သင်သိထားသမျှတွေက မှန်ကန်ရဲ့လား။Stem cell အသုံးပြု ကုသခြင်းနဲ့ ပတ်သက်လို့ သိထားသင့်သမျှကို မျှဝေပေးလိုက်ရပါတယ်။   Stem cell အသုံးပြုပြီး ကုသခြင်းဟာ ခေတ်သစ်ဆေးသိပ္ပံပညာရဲ့ အရေးပါသော နယ်ပယ်ခြေလှမ်းတရပ် ဖြစ်ပါတယ်။ မျက်မှောက်ကာလမှာ ဒီနည်းလမ်းကို အသုံးပြုပြီး ပြင်းထန်ဆိုးရွားတဲ့ ရောဂါတွေကို ကုသပေးနေနိုင်ပါပြီ။ ဒါပေမယ့် Stem cell အသုံးပြု ကုသခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်တဲ့ ဘေးထွက်ပြဿနာလေးတွေ၊အတည်မပြုရသေးတဲ့ အချက်အလက်တွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး လူနာတွေ အကြားမှာရော၊ပြည်သူတွေအကြားမှာပါ သို့လောသို့လော ဖြစ်စရာလေးတွေ ရှိနေပါသေးတယ်။ ဒါကြောင့် Stem cell အသုံးပြုပြီး ကုသမှု မခံယူခင်မှာ ကြိုတင်သိရှိထားသင့်တဲ့ […]

သင်ဟာ ဆေးဖက်ဆိုင်ရာပညာရှင်တဦး မဟုတ်ဘူးဆိုရင် Glasgow Coma Scale (GCS)ဆိုတဲ့ စကားလုံးလေးကို မကြားဖူးဖို့ ရာခိုင်နှုန်း အတော်များပါတယ်။ သင်နဲ့ မဆိုင်ဘူးလို့လည်း ထင်ကောင်းထင်ပါလိမ့်မယ်။ ဒါပေမယ့် ဆေးပညာဗဟုသုတအနေနဲ့ သိထားလိုက်ခြင်းဟာ သင့်အတွက် တကွေ့ကွေ့မှာ အသုံးဝင်လာပါလိမ့်မယ်။ ကြည့်လိုက်ရအောင်။   Glasgow Coma Scale (GCS) ဆိုတာ ဘာလဲ   နားလည်ရအလွယ်ဆုံးနဲ့ အရှင်းဆုံး ပြောရရင်တော့ ဦးနှောက်ထိခိုက်ဒါဏ်ရာ ရနိုင်ချေရှိတဲ့/ရခဲ့တဲ့ လူတယောက်မှာ ဘယ်အတိုင်းအတာအထိ အသိ၊သတိရှိနေသေးလဲဆိုတာကို စစ်ဆေးအကဲဖြတ်တဲ့ အမှတ်ပေးစနစ်လေးတခု ဖြစ်ပါတယ်။ ယာဉ်မတော်တဆဖြစ်သူတွေ၊လေဖြတ်သူတွေ၊ဦးခေါင်းထိခိုက်မိသူတွေမှာ အဓိက အသုံးပြုပါတယ်။ ဒီစနစ်ဟာ ရိုးရှင်းလွယ်ကူသလို ဘာစက်ကိရိယာမှ မလိုဘဲ စက္ကန့်ပိုင်းအတွင်း အကဲဖြတ်နိုင်တာဖြစ်လို့ လူနာရဲ့ အခြေအနေကိုရော၊ဆက်လက်ကုသဖို့ နည်းလမ်းတွေ စဉ်းစားတွက်ချက်ရာမှာပါ အထောက်အကူ ရစေပါတယ်။   Glasgow Coma Scale (GCS) ကို […]

လုပ်ငန်းတိုင်း ကဏ္ဍတိုင်းအတွက် အရေးပါတဲ့အချိန်တွေဆိုတာ သူ့နေရာနဲ့သူရှိပါတယ်။ ကျောင်းသားတွေ အတွက်ဆို စာမေးပွဲဖြေနေရတဲ့ အချိန်တွေကအရေးကြီးအချိန်တွေ။ ကုမ္ပဏီတွေအတွက်ဆိုလည်း ပရောဂျက်တွေ၊ တားဂတ်တွေ ပြည့်မီအောင် လုပ်ရတဲ့ အချိန်ကအရေးကြီးအချိန်။ အဲဒီလိုပဲ ဆေးပညာမှာလည်း အရေးကြီးတဲ့အချိန်ဆိုတာရှိပါတယ်။ အင်္ဂလိပ်လိုဆိုရင်တော့ Golden Hour မြန်မာလိုဆိုရင်တော့ အရေးပေါ်အခြေအနေများမှာ အဆုံးအဖြတ်ပေးနိုင်တဲ့ အဖိုးအတန်ဆုံးအချိန်ပါ။ ဆေးလောကရဲ ့ Golden Hour ဆိုတာဘာလဲ။ Golden Hour ဆိုတာ အသက်ဆုံးရှုံးခြင်း (သို့) တစ်သက်လုံး ပြန်ပြင်ဆင်မရနိုင်တော့တဲ့ ချို့ယွင်းမှြုဖစ်ခြင်းမှ ကယ်တင်နိုင်အောင် အချိန်မီခံယူသင့်တဲ့ ဆေးကုသမှု အချိန်ကိုခေါ်ပါတယ်။ ရောဂါ တစ်ခုခုဖြစ်ပြီဆို အချိန်မီ ဆေးကုသမှု ခံယူနိုင်ရင် နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်လာမယ့် ဆိုးကျိုးတွေကို ကာကွယ်ပြီးသား ဖြစ်တဲ့ အပြင် နောက်ဆုံး အသက်ဆုံးရှုံးနိုင်တဲ့ အခြေအနေကလည်း ကယ်တင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဆေးရုံရောက်လာတာ […]

ခေါင်းစဉ်ကိုဖတ်ပြီးခြင်ကင်းစင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုတာကရှိမှမရှိဘဲ ဘယ်လိုဖြစ်နိုင်မှာလဲလို့များတွေးနေလား။ခြင်ကင်းစင်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ကို ဖန်တီးယူလို့ရပါတယ်။ လိုအပ်တဲ့လုပ်ဆောင်စရာတွေတော့ရှိတာပေါ့။ ဘာတွေများဖြစ်မလဲ။ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါနော်။ ခြင်ကင်းစင်တဲ့ပတ်ဝန်းကျင်ဖန်တီးရအောင် ခြင်လုံဇကာတပ်ဆင်အသုံးပြုပါ -နေအိမ်ရဲ့ တံခါးတွေနဲ့ ပြတင်းပေါက်တွေမှာ ခြင်လုံဇကာတွေတပ်ဆင်ပြီးနေအိမ်ထဲကိုခြင်တွေမဝင်ရောက်နိုင်အောင်ကာကွယ်ပါ။ခြင်လုံဇကာတပ်ဖို့အဆင်မပြေဘူးဆိုရင်ခြင်ထောင်အသုံးပြုပေးလည်းရပါတယ်။နောက်ထပ်လုပ်လို့ရတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုကနေအိမ်တံခါးတွေကို လုံအောင်ပိတ်ပြီးလေအေးပေးစက်ဖွင့်ထားလို့လည်းရပါတယ်။လေအေးပေးစက်မရှိဘူးဆိုရင် ပန်ကာဖွင့်ထားလို့ရပါတယ်။ ငှက်မွေးပါ -နေအိမ်မှာ ငှက်ကလေးတွေမွေးထားတာကလည်းခြင်တွေကို နှိမ်နှင်းရာမှာ ထိရောက်တဲ့နည်းလမ်းတစ်ခုပါ။ ကြက်လေးတွေ ငှက်လေးတွေကခြင်ကိုအစားအစာအဖြစ်စားသုံးကြပါတယ်။ ငှက်ကို သီးသန့်မမွေးနိုင်ဘူးဆိုရင်နေအိမ်အနီးဝန်းကျင်မှာ ငှက်အိမ်လေးတွေဆောက်လုပ်ပေးထားလိုက်ပါ။ အသိုက်လာဖွဲ့တဲ့ငှက်လေးတွေကခြင်နှိမ်နှင်းရေးကို တစ်ဖက်တစ်လမ်းက အကူအညီပေးပါလိမ့်မယ်။ ရေဝပ်နေတဲ့နေရာတွေထဲကိုကော်ဖီမှုန့်တွေဖြူးပေးပါ -ကော်ဖီမှုန့်မှာခြင်သားလောင်းလေးတွေကိုသေစေနိုင်တဲ့ အစွမ်းရှိပါတယ်။ကော်ဖီကြိုက်တတ်သူတွေဆိုရင်တော့ ဒီနည်းလမ်းကအဆင်ပြေတာပေါ့နော်။ သုံးပြီးသားကော်ဖီမှုန့်တွေကိုနေအိမ်အနီးအပါးမှာရှိနေတဲ့ရေဝပ်နေတဲ့နေရာတွေမှာဖြူးပေးလိုက်ပါ။ ဒီနည်းလမ်းက အသုံးတည့်မယ့် ခြင်ကောင်ရေလျော့ချရေးလုပ်ငန်းစဉ်တစ်ရပ်ပါ။ ခြင်ပြေးစေတဲ့အပင်တွေစိုက်ပါ - တိုက်ခန်းနဲ့နေသူတွေဆိုရင်တော့ ဝရံတာဒါမှမဟုတ် အခန်းတွင်းမှာ၊ခြံနဲ့နေသူတွေဆိုရင်တော့နေအိမ်အနီးဝန်းကျင် နဲ့ ခြံထဲမှာခြင်ပြေးစေတဲ့အပင်တွေစိုက်ထားပြီးခြင်ကင်းစင်တဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်တစ်ခုကို ဖန်တီးလို့ရပါတယ်။ခြင်ပြေးစေဖို့ လာဗင်ဒါပန်းပင်၊ ပူစီနံပင်၊ကြောင်ဆေးပင်၊ ပင်စိမ်းပင်နဲ့ ကြက်သွန်ဖြူပင် (ကြက်သွန်မိတ်) တို့စိုက်ထားလို့ရပါတယ်။ ခြင်နိုင်ဆေးသုံးပါ -ခြင်ပြေးအောင်အသုံးပြုလေ့ရှိတဲ့ အခြေခံကျတဲ့ နည်းလမ်းတစ်ခုပါ။ခြင်နိုင်ဆေးဆိုတဲ့နေရာမှာလည်းခြင်ဆေးခွေကိုအသုံးပြုနိုင်သလိုခြင်ပြေးစက်၊ခြင်ဆေးစပရေးဆိုပြီး အမျိုးအစားတွေကို စုံလင်နေတာပါပဲ။ ကလေးငယ်ရှိသူတွေအနေနဲ့ကတော့ခြင်ဆေးထက် စပရေးကပိုအဆင်ပြေပါတယ်။ စပရေးကခြင်တင်မကဘဲ […]