အခြေခံကျန်းမာရေး

WHO အဆိုအရဆိုရင် မကူးစက်နိုင်တဲ့ ရောဂါ (Non communicable diseases, NCD) တွေကြောင့် တစ်နှစ်ကို လူပေါင်း ၃၈သန်းလောက် သေဆုံးနေပါတယ်။ ဒီထဲမှ ၁၆သန်းလောက်က အရွယ်မတိုင်ခင် သေဆုံးနေပါတယ်။ ဒီဂဏန်းက ရှေ့ကိုလည်း ဆက်တက်ဖို့ ရှိပါသေးတယ်။ အရင်ကတော့ NCDကို သူဌေးရောဂါလို့ ခေါ်ကြပါတယ်။ စားကောင်း သောက်ကောင်း စားပြီး အဆီယစ်တဲ့ သူဌေးတွေမှာပဲ ဖြစ်တယ်ပေါ့။ ခုကတော့ လူတွေက အရင်လိုမဟုတ်ဘူး။ အသင့်စား အစားအစာတွေလည်း စားလာကြတယ်။ တစ်နေကုန်ထိုင်ပြီးလည်း  အလုပ်လုပ်ရတယ်။ လေ့ကျင့်ခန်း လုပ်ဖို့လည်း အချိန်မရှိကြတော့ဘူး။ ဒါကြောင့် တဖြည်းဖြည်း အဝလွန်ပြီး ရောဂါတွေ ဝင်လာပါတော့တယ်။ အရင်က ဖွံ့ဖြိုးပြီး နိုင်ငံတွေမှာပဲ တွေ့ရပေမယ့် ခုကတော့ ဖွံ့ဖြိုးဆဲ နိုင်ငံတွေမှာပါ တွေ့နေရပါပြီ။ ပိုဆိုးတာက […]

လူတစ်ယောက်ကို ကျန်းမာစေဖို့ ဘာကများ ထောက်ပံ့ထားတာလဲ....... ကိုယ်ခံအားစနစ်ပါ။ ကိုယ်ခံအားစနစ်က နေ့ရက်တိုင်းမှာ ကျန်းမာပျော်ရွှင်စွာ ဖြတ်သန်းနိုင်စေဖို့ အကောင်းဆုံး ထောက်ပံ့ပေးထားတဲ့ အရာပါ။ ဒီတော့ ကိုယ်ခံအားကောင်းဖို့က တကယ်ကို လိုအပ်တာဆိုတာ ထွေထွေထူးထူး ပြောနေစရာတောင် မလိုအောင်ပါ။ ဒီတစ်ခေါက်တော့ ကိုယ်ခံအားက သူ့အတွက် အကူအညီလိုအပ်တဲ့အခါ ဘယ်လိုအချက်ပြတတ်လဲ... ဆိုတာကို နည်းနည်းလောက် ပြောပြပေးပါရစေလား....... ကိုယ်ခံအား ဆိုတာ ကိုယ်ခံအားဆိုတာ ခန္ဓာကိုယ်အတွက် ခံတပ်တစ်ခုပါ။ ကိုယ်တွင်းကို ရောဂါတွေမဝင်ရောက်လာစေဖို့ အကောင်းဆုံး အားဖြည့်ပေးပါတယ်။ ဒီတော့ ကျန်းမာနေစေဖို့ဆိုရင် ကိုယ်ခံအားဆိုတဲ့ ခံတပ်ကြီး တောင့်တင်းနေဖို့က မဖြစ်မနေ လိုအပ်ပါတယ်။ ကိုယ်ခံအားကို အားဖြည့်ဖို့ လိုအပ်နေကြောင်း ပြသနေတဲ့ လက္ခဏာတွေက ဘာတွေဖြစ်မလဲ........... ကိုယ်ခံအားကောင်းမှ သက်ရှည်ကျန်းမာမှာပါ။ တကယ်လို့ ဒီလက္ခဏာတွေထဲက တစ်မျိုးမျိုး ဒါမှမဟုတ် တစ်မျိုးနဲ့အထက် ခံစားနေရပြီဆိုရင် ကိုယ်ခံအားကို ပြန်လည် […]

အသက် ၂၀ ပြီးလို့ အသက် ၃၀ ထဲကို ဝင်လာပြီ။ ကိုယ်ဟာ လုပ်ငန်းခွင်မှာရော၊ နယ်ပယ်တစ်ခုမှာပါ ထိုက်သင့်တဲ့ အရည်အချင်းတွေ၊ လုပ်သက်တွေနဲ့ နာမည်ကောင်းတွေ ရသလောက် ဖြစ်နေပြီ။ ကိုယ့်ဘဝအတွက်လည်း အောင်မြင်မှုလမ်းစပေါ် ရောက်နေပြီလို့ ဆိုနိုင်တဲ့ အရွယ်ပါ။ ဒီလိုအရွယ်မှာလည်း ကိုယ့်အသက် ၂၀ တုန်းကလိုပဲ ဆက်ပြီး ကြိုးစားဖို့ လိုတဲ့အပြင် ဘဝနေထိုင်မှုပုံစံတွေကိုပါ နည်းနည်း ပြောင်းလဲဖို့ လိုလာပါတယ်။ အဓိကကတော့ စိတ်နဲ့ ခန္ဓာ ကျန်းမာရေးပေါ့ဗျာ။ ဘာကြောင့်လဲဆိုတော့ ဒီလိုအရွယ်ဟာ ငယ်ရွယ်နုပျိုမှုတွေ ကျဆင်းလာသလို ကိုယ့်ရဲ့ မိသားစုဘဝလေးကို စတင်အကောင်အထည် ဖော်ရမယ့် အချိန်ရောက်နေလို့ပါပဲ။ ဒီအချိန်မှာမှ ကိုယ့်ကျန်းမာရေးကို ဂရုမစိုက်ရင်တော့ ရောဂါတွေ ရဖို့လွယ်နိုင်သလို ကိုယ့်မှာ လက်ရှိပိုင်ဆိုင်နေတဲ့ အောင်မြင်မှုတွေကိုလည်း ရေရှည်ထိန်းသိမ်းထားနိုင်ဖို့ မလွယ်ပါဘူး။ ဒါကြောင့် […]

အခု ဒီဆောင်းပါး ကို ဖတ်နေတဲ့ Hello ဆရာဝန် ပရိသတ်တို့ လက်ရှိ မှာ ဘာအလုပ် လုပ်နေလဲ။ မန်နေဂျာ လား ၊  စီအီးအို လား ၊ စာရေးဆရာ လား ၊ အရောင်း ဝန်ထမ်း လား ၊ စာရင်းကိုင် လား ။ ဒီအလုပ်အကိုင် တွေ ထဲက ဘယ်ဟာတွေက အထိုင်များတဲ့ အလုပ် ဖြစ်မလဲ။ အထိုင်များ ခြင်း က ဆိုးကျိုး များပါတယ်နော်။ အထိုင်များရင်  အဝလွန်မယ်၊ ဆိုးကျိုး များတယ် လို့ ဆေးပညာ လောက ရဲ့ သတိပေးချက် တွေက အများကြီးရယ်။ ဒါပေမယ့် ဘာတွေ ဘယ်လို ထိခိုက်နိုင်တယ် ဆိုတာ နည်းနည်း […]

လမ်းလျှောက် ရင် ဘယ်လိုလျှောက်လေ့ရှိလဲ....... ခပ်မြန်မြန်လား ...... ခပ်နှေးနှေးလား ....... ခပ်မြန်မြန်လျှောက်တယ်ဆိုရင်တော့ သင်က အရွယ်တင်ကျန်းမာမယ့် သူတစ်ယောက်ပါ။ ဒီလိုမှ မဟုတ်ဘဲ လမ်းလျှောက်နှေး တယ်ဆိုရင်တော့ အခုကစပြီး လမ်းကို ခပ်မြန်မြန်လျှောက်ဖို့သာ ပြင်ထားပေတော့။ ဘာကြောင့် ဒီလိုပြောရတာလဲဆိုတာကို ဒီဆောင်းပါးလေးထဲမှာ ဖတ်ကြည့်လိုက်ပါ။ လမ်းမြန်မြန်လျှောက်စေချင်ရတဲ့ အကြောင်းအရင်း အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ်မှာ လမ်းကို ခပ်နှေးနှေးပဲလျှောက်တတ်သူတွေက အရွယ်မတိုင်ခင်မှာ အိုမင်းနိုင်ခြေပိုများနေပါတယ်။ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာရော သိမြင်မှုစွမ်းရည်ဆိုင်ရာ မှာရောပေါ့လို့ လေ့လာမှုအသစ်တစ်ရပ်အရ သိရပါတယ်။ လမ်းလျှောက်တဲ့ အမြန်နှုန်းက လူတစ်ယောက်ရဲ့ သက်တမ်းကို ခန့်မှန်းနိုင်သလို ကျန်းမာရေးအခြေအနေကိုလည်း ခန့်မှန်းလို့ရပါတယ်။ မကြာသေးခင်က ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုအသစ်တစ်ရပ်ရဲ့ ရလဒ်အရ လမ်းမြန်မြန်လျှောက်တတ်သူတွေဟာ အသက်အရွယ်ကြီးရင့်လာတဲ့အခါ ပိုကျန်းမာကြသလို အသက်လည်း ပိုရှည်ကြတယ်လို့ တွေ့ရှိခဲ့ရပါတယ်။ လေ့လာမှုအတွင်း သုတေသီတွေဟာ အသက် ၄၅ နှစ်အရွယ်ရှိသူတွရဲ့ […]

ချိုချဉ်ဖန်ခါး အစားတွေစုံအောင်စားတိုင်း အာဟာရမပြည့်ပါဘူးနော်။ ခန္ဓာကိုယ်က မရှိမဖြစ်လိုအပ်တဲ့ဓာတ်တွေကို လုံလောက်တဲ့ပမာဏနဲ့ ညီညီမျှမျှ ရရှိနိုင်မှ ဖြစ်မှာပါ။ ဗီတာမင်နဲ့ သတ္တုဓာတ်တွေအများကြီးထဲကမှ ဗီတာမင် စီ အကြောင်း သင်ဘယ်လောက်သိထားပြီးပြီလဲ။ ဟိုရောဂါ၊ ဒီရောဂါတွေကူးစက်ခံရမှာ စိုးရိမ်နေကြတဲ့ ခုလိုချိန်မျိုးမှာ ကိုယ်ခံအားစနစ်အတွက် အရေးကြီးတဲ့ ဗီတာမင် စီကို ကိုယ့်မှာ အလုံအလောက်ရရှိနေရဲ့လားဆိုတာ သိထားဖို့လိုပါတယ်။ လုံလောက်ပြီလား အရွယ်ရောက်ပြီးသား (ကိုယ်ဝန်ဆောင်နဲ့ နို့တိုက်မိခင်မဟုတ်တဲ့) အမျိုးသမီးတစ်ယောက်က တစ်နေ့ကို ဗီတာမင်စီ ၇၅ မီလီဂရမ် ၊ အမျိုးသားတွေက ၉၀ မီလီဂရမ် လိုအပ်ပါတယ်။ ဗီတာမင် စီကို ခန္ဓာကိုယ်က ကြာရှည်ထိန်းသိမ်းမထားနိုင်တာကြောင့် အစားအသောက်ကနေ နေ့တိုင်းရရှိဖို့ လိုအပ်ပါတယ်။ ဗီတာမင် စီ ဘယ်သူတွေမှာ ချို့တဲ့နိုင်လဲ ဗီတာမင်စီ ချို့တဲ့မှု ဖြစ်နိုင်ခြေအများဆုံးသူတွေကတော့ အစားရွေးသူတွေ၊ ကျန်းမာရေးနဲ့ညီအောင် မစားသူတွေ၊ ကျောက်ကပ်ဆေးနေရသူတွေ၊ အရက်သောက်တာများသူတွေနဲ့ ဆေးလိပ်သောက်သူတွေ […]

အရင်ကတော့ အစိုဓာတ်ထိန်းစက် လို့ ပြောလိုက်ရင် ဘာလဲလို့ပြန်မေးမယ့်သူက ခပ်များများရယ်။ အခုနောက်ပိုင်းတော့ ကိုရီးယားကားတွေကြည့်ရင်း ရေနွေးငွေ့လေးတွေထွက်လာတတ်တဲ့ အစိုဓာတ်ထိန်းစက်လေးကို ရင်းနှီးလာကြပါပြီ။ အခုတစ်ခေါက် ဒီအစိုဓာတ်လေးက အလှအပအတွက်ပဲလား ကျန်းမာရေးအတွက်ကောဘယ်လိုများ အသုံးဝင်လဲဆိုတာကို ကြည့်လိုက်ရအောင်လား။ အစိုဓာတ်ထိန်းစက် ဆိုတာ အစိုဓာတ်ထိန်းစက်ဆိုတာက ရေနွေးငွေ့ပေးတဲ့ စက်ကလေးပါ။ စက်ထဲကို ရေနဲ့ အမွှေးဆီတစ်ခုခုထည့်ထားပြီး ပလပ်ထိုးလိုက်ရုံနဲ့ ရေနွေးငွေ့လေးတွေထွက်လာစေပြီး ပတ်ဝန်းကျင်ကို အစိုဓာတ်ရရှိအောင် လုပ်ပေးတဲ့စက်တစ်မျိုးပေါ့။ ခြောက်သွေ့မှုတွေကို သက်သာစေဖို့ အကောင်းဆုံး အထောက်အပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်။ အစိုဓာတ်ထိန်းစက်ကို အသားအရေခြောက်သွေ့တာ၊ နှာခေါင်းခြောက်တာ၊ လည်ချောင်းခြောက်တာ နဲ့ နှုတ်ခမ်းခြောက်တာတွေအတွက် အသုံးပြုလို့ရသလို ဖျားနာတာ နဲ့ တုပ်ကွေးဖြစ်တာတွေအတွက်လည်းအသုံးပြုပေးလို့ရပါတယ်။ အစိုဓာတ်ထိန်းစက် နဲ့ ကျန်းမာရေး အစိုဓာတ်ထိန်းစက်က အလှအပအတွက်တင်မကပါဘူး။ ကျန်းမာရေးအတွက်ပါ တော်တော်လေးအထောက်အပံ့ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဘယ်လိုတွေများ အထောက်အပံ့ပေးလဲဆိုတော့ အသားအရေတွေခြောက်သွေ့နေတာကို သက်သာစေဖို့ အစိုဓာတ်ထိန်းစက်လေးကို နေထိုင်ရာ အခန်းအတွင်းမှာ ဖွင့်ပေးထားရုံပါ။ […]