အခြား ဓာတ်မတည့်ခြင်းများ

Hay Fever ဆိုတာဘာလဲ။ Hay Fever ကို allergic rhinitis သို့မဟုတ် ဝတ်မှုန်နဲ့ ဓါတ်မတည့်ခြင်းလို့လည်းခေါ်ကြပါတယ်။ လက္ခဏာတွေကတော့ ရာသီအလိုက်ဖြစ်ကြတာဖြစ်ပြီးဆိုလိုတာက သင့်ကို ဓါတ်မတည့်စေတဲ့ ဝတ်မှုန်တွေက သူတို့ရဲ့ အမြင့်ဆုံး လယ်ဗယ်ကို ရောက်နေတယ်ဆို လက္ခဏာက ပိုဆိုးမှာပါ။ hay fever ဆိုတာ အဖြစ်အများဆုံးတွေထဲက တစ်ခုပါပဲ။ လူ ၅ယောက်မှာ ၁ယောက်ဖြစ်ပါတယ်။ hay fever ဖြစ်စေတဲ့ အချို့သော ဓါတ်မတည့်စေတဲ့ပစ္စည်းတွေမှာတော့ တိရစ္ဆာန်အမွေး ဖုန်မှုန့် မှိုစပိုး ဝတ်မှုန် မြက် စတာတွေ ပါဝင်ပါတယ်။ အဖြစ်များတဲ့ လက္ခဏာတွေကဘာတွေလဲ။ Hay fever ဆိုတာလည်း ဓါတ်မတည့်တာတစ်မျိုးပဲမို့ ဓါတ်မတည့်စေတဲ့ပစ္စည်းနဲ့ထိတွေ့ပြီးမကြာခင်မှာ လက္ခဏာပေါ်တတ်ပါတယ်။ လက္ခဏာတွေက အပျော့စားကနေ အပြင်းစားထိရှိပြီး အောက်ပါလက္ခဏာတွေ ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။ နှာချေခြင်း ချောင်းဆိုးခြင်း ယားယံခြင်း (အများအားဖြင့် မျက်စိ၊ နှာခေါင်း၊ ပါးစပ်၊လည်ချောင်းနဲ့ အရည်ပြား) နှာစေးခြင်း နှာပိတ်ခြင်း ခေါင်းကိုက်ခြင်း နှာခေါင်းနဲ့ပါးတွေမှာ ဖိအားများအား နားလေထွက်ခြင်း၊နားအူခြင်း လည်ချောင်းနာခြင်း မျက်ရည်ကျခြင်း၊ မျက်လုံးရောင်ခြင်း၊ မျက်လုံးနီရဲနေခြင်း မျက်ကွင်းညိုခြင်း အနံ့ခံမရခြင်း အင်ပြင်ထခြင်း Hay fever […]

ဓါတ်မတည့်တဲ့ တုံ့ပြန်မှုဆိုတာ အန္တရာယ်မရှိတဲ့အရာတွေကို ခန္ဓါကိုယ်က မှားယွင်းတိုက်ခိုက်တဲ့အခါမှာ ဖြစ်လာတဲ့အရာပါ။ ကျန်းမာနေတဲ့ ခုခံအားစနစ်ဟာ ကျူးကျော်လာတဲ့ ဘက်တီးရီးယားတွေနဲ့ ဗိုင်းရပ်စ်တွေကို တိုက်ခိုက်ပါတယ်။ ဓါတ်မတည့်မှုဖြစ်ပွားစဉ်တွေမှာတော့ ခုခံအားစနစ်ဟာ အန္တရာယ်မရှိတဲ့ အရာတွေ ဥပမာ - ပန်းဝတ်မှုံ သို့မဟုတ် မှိုတွေကို Immunoglobulin E (IgE)လို့ခေါ်တဲ့ အထူးအဆင့် antibody (special class of antibody) တွေကို ထုတ်လွှတ်ပေးခြင်းအားဖြင့် တိုက်ခိုက်ပါတော့တယ်။ အပင်မှထွက်သော ဝတ်မှုန် (Plant Pollen) Ragweed နဲ့ အခြားသော ပေါင်းပင်တွေ ဥပမာ - Curly dock, Lambs quarters, pigweed, plantain, sheep sorrel နဲ့ sagebrush တွေဟာ ဝတ်မှုန်နဲ့ ဓါတ်မတည့်ခြင်းတွေ အဓိကဖြစ်စေတဲ့ အရာတွေပါပဲ။ Ragweed […]

တစ်ခါတလေမှာတာ့ သင်က သင်နဲ့တည့်တဲ့အစာတွေကိုပဲ စားနေတာပါပဲ။ ဒါပေမယ့် ဘာကြောင့်မှန်းမသိ။ ရုတ်တရက်ကြီး သင့်မှာ ဓါတ်မတည့်တဲ့ လက္ခဏာတွေပြလာပါတော့တယ်။ ဘာကြောင့် ဒီလိုဖြစ်လာရတာလဲဆိုတာ သင်ကိုယ်တိုင်လည်း နားမလည်ပါဘူး။ ဖြစ်နိုင်တာကတော့ သင်က Cross-contact ရဲ့ သားကောင်ဖြစ်သွားတယ်ဆိုတာပါပဲ။   Cross- Contact ဆိုတာဘာလဲ။ Cross-contact ဆိုတာ အစားအစာ နှစ်မျိုးက တစ်ခုနဲ့တစ်ခု ထိတွေ့တဲ့အခါမှာ ရောထွေးသွားတဲ့အခါ ဖြစ်လာတာပါ။ ရလဒ်အနေနဲ့ကတော့ ဒီစားစရာ နှစ်မျိုးဟာ တစ်ခုမှာ တစ်ခုရဲ့ပမာဏတွေပါဝင်ရောထွေးသွားတော့တာပါပဲ။ ဒီ နှစ်မျိုးထဲက တစ်မျိုးနဲ့ ဓါတ်မတည့်တဲ့သူတွေဟာ ဒီအရာကို စားလိုက်တဲ့အခါ ဓါတ်မတည့်တဲ့ လက္ခဏာတွေ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်ပါတယ်။ Cross-contact ရဲ့ အခြားသော ဥပမာကတော့ မီးဖိုထဲမှာတင်ပြလို့ရပါတယ်။ သင့်အတွက် စားစရာတွေချက်ပြုတ်ပေးနေတဲ့ အိုးခွက်ပန်းကန်တွေဟာ သင်နဲ့ မတည့်တဲ့အရာတွေကို ချက်ပြုတ်တဲ့နေရာမှာ သုံးထားတယ်ဆိုပါစို့။ ချက်ပြုတ်တဲ့အချိန်မှာ ဘယ်လိုပဲ အပူပေးပါစေ။ […]

တကယ်လို့ သင့်ရဲ့ မိသားစုဝင်တစ်ယောက်မှာ အစာနဲ့ဓါတ်မတည့်မှုတွေရှိနေတယ်ဆိုရင် သင်ဘာတွေဝယ်လာပြီးချက်ပြုတ်မှာလဲဆိုတာကို ဂရုစိုက်သင့်ပါတယ်။ ဒါတွေက ဓါတ်မတည့်စေတဲ့ပစ္စည်းကို တစ်စုံတစ်ယောက်က မစားမိအောင် ကာကွယ်တဲ့နေရာမှာ အသုံးဝင်ပါတယ်။ ဒီမှာတော့ သင့်မိသားစုရဲ့အနှစ်သက်ဆုံးအစားအစာတွေထဲမှာထည့်ရမယ့် အစာဓါတ်မတည့်ခြင်းအဖြစ်တတ်ဆုံး ၃မျိုးအစားသုံးရမယ့် နည်းလမ်းလေးတွေကို ပြောပြသွားမှာပါ။ ဒီ ၃မျိုးကတော့ ဂျုံ၊ နို့နဲ့ ကြက်ဥတွေပါ။   ဂျုံအစားထိုးသုံးခြင်း မုန့်ဖုတ်တဲ့နေရာမှာတော့ ဂျုံမှုန့်အတွက် အစားထိုးသုံးစရာ အခြားလူလုပ် ဂျုံမှုန့်တွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ ဘယ်အရာက သင့်အတွက် အသင့်လျော်ဆုံးဖြစ်မယ်ဆိုတာကို သိချင်ကောင်း သိချင်နေမှာပါ။ ဒီမှာတော့ အစားထိုးသုံးစရာအချို့ကို ဖော်ပြပေးထားပါတယ်။ ပေါင်မုန့်၊ rolls, muffins, brownies စတာတွေအတွက် သင့်ဓါတ်မတည့်မှုက ဂျုံဖြစ်ပြီး(wheat) gluten မဟုတ်ခဲ့ဘူးဆိုရင်တော့ ဘာလီမှုန့်ကို သုံးနိုင်ပါတယ်။ ဘီယာသုံးမယ့်အစား ပန်းသီးဖျော်ရည် သို့မဟုတ် ဝိုင်ကိုသုံးပါ။ ပန်ကိတ်နဲ့ ဝေဖာတွေအတွက်ဆိုရင် အုတ်ဂျုံ၊ ဆန်ဂျုံနဲ့ ဘာလီဂျုံကိုသုံးပါ။ ပါစတာခေါက်ဆွဲအတွက်ဆိုရင်တော့ အနှံတွေဖြစ်တဲ့ ပြောင်း၊ quinoa၊ […]

နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း နွေဦးရာသီ (ဖေဖော်ဝါရီလ) တွင် လေထဲတွင် ဝတ်မှုန်များပြန့်နှံ့မှုများ စတင်လာပြီး ဓါတ်မတည့်မှုများစတင်ဖြစ်လာကြောင်းတွေ့ရသည်။ မြက်ပင်၊ ပေါင်းပင်နှင့် အခြားသော သစ်ပင်များရှိ ဝတ်မှုန်များသည် နွေဦးနှင့်နွေရာသီတွေ ကြွေကျပြီး လေထဲတွင်ပြန့်နေတတ်ကြသည်။ ၎င်းတို့ကို ရှုမိသောအခါ ကိုယ်ခံအားစနစ်မှ ဓါတ်မတည့်သော တုန်ပြန်မှုကို ပြုခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုသို့ဓါတ်မတည့်ခြင်းကို Hay fever ဟုလည်းခေါ်သည်။ အခြားသော ဓါတ်မတည့်မှုများမှာ ဖုန်မှုန့်နှင့် တိရိစ္ဆာန်များမှ မျက်စိနှင့် မမြင်ရသော ပိုးကောင်ငယ်လေးများနှင့် ဓါတ်မတည့်ခြင်းဖြစ်သည်။   ၁။ အိမ်ပြင်သို့ မကြာခဏထွက်ခြင်းကိုရှောင်ကျဉ်ပါ။ နွေဦးရာသီ တွင်လေထဲတွင်ပြန့်နေသော သန်းနှင့်ချီသောဝတ်မှုန်များသည် နှာခေါင်းထဲမှတဆင့် အသက်ရှုလမ်းကြောင်းနှင့် အဆုတ်ထဲသို့ရောက်ရှိပြီး ဓါတ်မတည့်မှုများစတင်လာရသည်။ ထို့ကြောင့် အထူးသဖြင့် ဝတ်မှုန်များချိန်ဖြစ်သော လေတိုက်သောနေ့များနှင့် မနကစောစောအချိန်များ တွင်အိမ်ထဲတွင်နေသင့်သည်။ အပြင်ထွက်ရမည်ဆိုပါက သင့်မျက်လုံးကိုကာကွယ်ရန် မျက်မှန်တပ်ဆင်ပါ။ မြက်ရိတ်ခြင်း ၊ ပေါင်းသင်ခြင်း နှင့်ပန်းခြံထဲတွင် အလုပ်လုပ်ရလျှင် နှာခေါင်းစည်းများတပ်ဆင်ထားပါ။ အခြားသော ကာကွယ်သည့်နည်းလမ်းများကို […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Seasonal Allergies (ရာသီကြောင့် ဓါတ်မတည့်ခြင်း) ကဘာလဲ။ နွေဦးမှာ သစ်ပင်ပန်းမန်တို့ ဖူးပွင့်ကြပါတယ်။ အကယ်ရ်ျ သင်က ထောင်ဂဏန်းမှာ တစ်ယောက်သာ ဖြစ်တတ်သော ရာသီကြောင့် ဓါတ်မတည့်ခြင်းရှိနေမယ်ဆိုရင် နှာချီခြင်း၊ အသက်ရှုပိတ်ခြင်း၊ နှာစီးခြင်းနဲ့ အခြား စိတ်ရှုပ်စရာတွေ ခံစားရမှာပါ။ ရာသီကြောင့် ဓါတ်မတည့်ခြင်းကို အမှုန်အမွှားကြောင့် နှာစီးချောင်းဆိုးခြင်း (Hay Fever)နဲ့ ဓါတ်မတည့်ခြင်းကြောင့် နှာဆီးချောင်းဆိုးခြင်း (Allergic Rhinitis) လို့လည်းခေါ်ပါတယ်။ ပလတ်စတစ်ပန်းနဲ့ လူလုပ် မြက်ခင်းတွေ အစားမထိုးခင်မှာ ရာသီကြောင့် ဓါတ်မတည့်ခြင်းကို ကိုင်တွယ်နိုင်ဖို့ ကုသနည်းတွေနဲ့ အိမ်တွင်ဆေးနည်းတွေကို ကြိုးစားကြည့်သင့်ပါတယ်။ ရာသီကြောင့် ဓါတ်မတည့်ခြင်းဟာ ဆောင်းရာသီမှာ အဖြစ်များတယ်ဆိုပေမယ့်လည်း တစ်နှစ်လုံးမှာ အချိန်မရွေးဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ နှစ်တစ်နှစ်ရဲ့ မည့်သည့်အချိန်တွင်မဆို အပင်အမျိုးမျိးဟာ သူတို့ရဲ့ ဝတ်မှုန်အမျိုးမျိုးကို ထုတ်ပေးလျက်ရှိပါတယ်။ ဓါတ်မတည့်တဲ့ အမျိုးအစားနဲ့ နေထိုင်တဲ့ နေရာပေါ်မှာ မူတည်ပြီး […]

သင့်အတွက် အလက်ဂျစ် ဖြစ်နိုင်သော အံ့သြစရာ ၉ မျိုး ထူးဆန်းနေပုံရသော်လည်း အောက်ပါ ၉ မျိုးသည် တစ်စုံတစ်ယောက်အတွက် အလက်ဂျစ် ဖြစ်စေသည့် တကယ့် အကြောင်းရင်းများပင် ဖြစ်သည်။   ၁။ တွားသွားသတ္တဝါများ ခွေးများ၊ ကြောင်များ သို့မဟုတ် တခြားသော အမွှေးပွသည့် တိရိစ္ဆာန်များကြောင့် အလက်ဂျစ် ဖြစ်တတ်ကြောင်းမှာ ထူးဆန်းသည် မဟုတ်ပါ။ သို့သော် အလက်ဂျစ် ဖြစ်ရခြင်း၏ နောက်ကွယ်၌ တွားသွားသတ္တဝါများလည်း ပါနေပါသည်။ သင်၏ ကိုယ်ခံအားစနစ်သည် တွားသွားသတ္တဝါများ၏ အရေပြားတွင်ပါသော နည်းပါးသည့် ပရိုတင်းကိုပင် ဆိုးဝါးကြောင်းကို ခံစားမိနိုင်သည်။ ထို့ကြောင့် ထိမိပြီဆိုပါက မျက်လုံး ယားယံခြင်း၊ နှာစေးခြင်း သို့မဟုတ် ပန်းနာရင်ကျပ် ကဲ့သို့သော အလက်ဂျစ် လက္ခဏာများ ဖြစ်လာစေနိုင်သည်။   ၂။ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်း လေ့ကျင့်ခန်းကြောင့်ဖြစ်သည့် ဓါတ်မတည့် ဖြစ်စဉ်နှင့် လေ့ကျင့်ခန်းကြောင်း ပန်းနာရင်ကျပ်ကို […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Drug Allergy (ဆေးဓါတ်မတည့်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ဆေးဓါတ်မတည့်ခြင်းဆိုတာ ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို ကိုယ်တွင်းရှိကိုယ်ခံအားစနစ်မှ ပုံမှန်မဟုတ်သော တုံ့ပြန်ခြင်းဖြစ်တယ်။ ဆေးဆိုင်မှဝယ်သောဆေး၊ ဆရာဝန်ညွှန်ကြားသောဆေး၊ တိုင်းရင်းဆေးစသည့် မည်သည့်ဆေးနှင့်မဆို ဓါတ်မတည့်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ဆေးဓါတ်မတည့်ခြင်းဟာ လူတွေအပေါ်မူတည်ပြီး ကွဲပြားနိုင်ပါတယ်။ အဖြစ်အများဆုံးလက္ခဏာများမှာ အင်ပြင်ထွက်ခြင်း၊ နီမြန်းခြင်း သို့မဟုတ် ဖျားနာခြင်းဖြစ်တယ်။ အလွန်ဆိုးရွားသော ဓါတ်မတည့်မှုများတွင် Anaphylasis ဟုခေါ်သည့် ရှော့ခ်တစ်မျိုးရခြင်းကြောင့် သွေးပေါင်ချိန် ရုတ်တရက်ထိုးကျခြင်း၊ အသက်ရှူရခက်ခြင်းတို့ဖြစ်ပြီး အသက်အန္တရာယ်ကို ထိခိုက်နိုင်ပါတယ်။ ဆေးဓါတ်မတည့်ခြင်းဟာ ဆေးရဲ့ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးမဟုတ်ပဲ ဆေးရဲ့ပမာဏများသွားခြင်းသာ ဖြစ်ပါတယ်။ Drug Allergy (ဆေးဓါတ်မတည့်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ မည်သူမဆို ဆေးဓါတ်မတည့်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကံဆိုးတာကတော့ သင်ဟာ သင်နှင့်မတည့်သည့်ဆေးကို စစ်ဆေးနိုင်တဲ့ နည်းမရှိပါ။ တော်တော်များများတွင် ဆေးတစ်မျိုးမျိုးကို သုံးပြီးမှ ဓါတ်မတည့်ခြင်းကို သိရလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါက အသက်အရွယ်မရွေးလည်း ဖြစ်တတ်ပါတယ်။ အဖြစ်များစေတဲ့ အချက်တွေကို လျှော့ချခြင်းဖြင့် […]

တစ်ခါတလေမှာ သင့်ရဲ့ ခုခံအားစနစ်ဟာ ပန်းဝတ်မှုံ၊ မှို ၊ အချို့သော အစားအသောက်များ ၊ တိရိစ္ဆာန်များ၏ အရေပြားဆဲလ်အသေများ စတဲ့ လုံးဝအန္တရာယ် မရှိသော အရာတွေအပေါ်မှာ ထူးထူးဆန်းဆန်း တုံ့ပြန်နိုင်ပါတယ်။ ဒီလိုတုံ့ပြန်တဲ့ ဖြစ်စဉ်ကို ဓါတ်မတည့်မှုလို့ခေါ်ပြီး ဒီလိုဖြစ်စေတဲ့ အန္တရာယ်မရှိသော ပစ္စည်းတွေကို ဓါတ်မတည့်မှုဖြစ်စေသော ပစ္စည်းများ allergen (အလာဂျင်) လို့ ခေါ်ပါတယ်။ ဒီလိုဓါတ်မတည့်မှုတွေဟာ အသက်အန္တရာယ်ခြိမ်းခြောက်သည်အထိ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ တကယ်လို့ သင့်မှာအန္တရာယ်ရှိတဲ့ ဓါတ်မတည့်မှုမျိုး ဖြစ်လေ့ရှိတယ်ဆိုရင် အောက်ဖော်ပြပါ နည်းလမ်းအချို့ကို အသုံးပြုပြီး အန္တရာယ်ကင်းစွာ နေထိုင်နိုင်ပါတယ်။   ၁။ အင်းဆက်ပိုးမွှားများ၏ အကိုက်ခံရခြင်းမှ ရှောင်ကြဉ်ပါ။ တကယ်လို့ သင်ဟာ အင်းဆက်ပိုးမွှားများရဲ့ အဆိပ်ကို ဓါတ်မတည့်မှု ဖြစ်လွယ်တဲ့အခါမှာ ပြင်ပ ပတ်ဝန်းကျင်တွင် လှုပ်ရှားသွားလာမှုဟာ သင်ထင်ထားတာထက်ကို ပိုပြီး အန္တရာယ်ရှိနိုင်ပါတယ်။ […]

အဓိပ္ပါယ်ဖွင့်ဆိုချက်Anaphylactic Shock (ဓါတ်မတည့်မှုကြောင့် ရှောခ့်ဖြစ်ခြင်း) ကဘာလဲ။ ဓါတ်မတည့်မှုကြောင့် ရှော့ခ်ရတယ်ဆိုတာ အလက်ဂျစ်ဖြစ်ခြင်း တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ဆိုးရွားပြင်းထန်ကာ သတိလစ်မေ့မြော၊ သေစေတဲ့ အထိဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ အစားအသောက်၊ ဆေးဝါး၊ ပိုးမွှား၊ ပန်းဝတ်ရည်တွေနဲ့ ဓါတ်မတည့်တဲ့အခါ ဖြစ်ပါတယ်။ ဓါတ်မတည့်တဲ့ပစ္စည်းတွေနဲ့ထိတွေ့မိပြီး စက္ကန့်ပိုင်း မိနစ်ပိုင်းလေးမှာပဲ ရှော့ခ်ရနိုင်ပြီး သွေးပေါင်ချိန်ကိုကျစေကာ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းကိုလည်း ပိတ်ဆို့စေတတ်ပါတယ်။ ဓါတ်မတည့်မှုကြောင့် ရှော့ခ်ရခြင်း ( Anaphylatic shock )ရဲ့ ရောဂါလက္ခဏာတွေကတော့ သွေးခုန်နှုန်း အလွန်မြန်ပြီးအားနည်းခြင်း၊ အရေပြား အနီကွက်ထခြင်း၊ မူးဝေ အော့အန်ခြင်း တို့ဖြစ်ပါတယ်။ ဓါတ်မတည့်လို့ ရှော့ခ်ရရင် အရေးပေါ်ခန်းကိုချက်ချင်းပို့ပြီး epinephrine ထိုးပေးဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ Anaphylactic Shock (ဓါတ်မတည့်မှုကြောင့် ရှောခ့်ဖြစ်ခြင်း) က ဘယ်လောက်အဖြစ်များသလဲ လူဦးရေရဲ့ ၂ ရာခိုင်နှုန်း လောက်ထိဖြစ်များတတ်ပါတယ်။ အသက်အရွယ်မရွေးလည်း ထိခိုက်တတ်ပါတယ်။ ဒါကိုထိန်းချုပ်ချင်ရင်တော့ သင့်အနေနဲ့ ဖြစ်စေတတ်တဲ့ […]